Урок Латинский алфавит. 1-тапсырма. Мәтінді оқып, 10 сұрақ дайындаңдар. Сұрақтар бойынша өзара сөйлесіңдер

9. 
   Класс
   

Латын алфавиті – көне және халықаралық алфавит (Латинский алфавит – древний международный алфавит).

Онымен ағылшындар, итальяндықтар, француздар, немістер жазады (На нем пишут англичание, итальянцы, французы, немцы). Латындар – римдік көне тайпалар (Латинцы – древнеримские племена). Олардың алфавиттері біздің дәуірімізден бұрын VIII – VII ғасырларда пайда болған (Их алфавиты появились в VIII – VII веках до нашей эры).

Кеңес Одағы кезінде түркі тілінде сөйлейтін халықтардың арасынан шыққан көрнекті ғылым қайраткері Н.Н. Нариманов араб алфавитінен жалпы түркіге ортақ жаңа алфавитке көшу қажеттігі жайында ұсыныс жасады (Во времена Советского Союза видный деятель науки, вышедший из тюркоязычных народов, Н.Н. Нариманов выдвинул предложение о необходимости перехода на общетюркский алфавит).

Бұл мәселе жөнінде Қазақстан ғалымдары да Қызылордада бас қосып, өзара пікір алысты (По этому вопросу и казахстанские ученые, собравшись в Кызылорде, обменялись мнениями).

Сонымен латын алфавиті 1928 – 1929 жылдары Қазақстанда, Әзербайжанда, Өзбекстанда, Татарстанда кеңінен қолданыла бастады (Итак, латинский алфавит в 1928 – 1929 годах начал широко применяться в Казахстане, Азербайджане, Узбекистане, Татарстане). Сөйтіп 1929 – 1939 жылдары Қазақстанда жаңа алфавитке көшу жазба мәдениетімізде белгілі бір тарихи кезең болды (Таким образом, в письменной культуре Казахстана 1929 – 1939 годы, благодаря переходу на новый алфавит, стали известным историческим периодом).

көне – древний	жалпы түркіге ортақ – общетюркские
халықаралық – международный	ұсыныс – предложение
тайпа – племя	бас қосып – здесь: собрались
пайда болған – появилось	кеңінен – широко
көрнекті – видный	кезең – этап, период

Латын алфавитімен (на латинском алфавите), біздің дәуірімізден бұрын (до нашего времени), көрнекті ғалым (видный ученый), алфавитіне көшу (переход на алфавит), тарихи кезең (исторический период), қолданыла бастады (начал применяться).

1. 
   Араб алфавитінен жалпы түркіге ортақ жаңа алфавитке көшу қажеттілігі жайында Орта Азия республикаларының көптеген ғалымдары (кім пікір алысты? бастауыш) өзара пікір алысты (ғалымдар не істеді? баяндауыш).
   

2. 
   Латын алфавитіне көшуге дайындалу мақсатымен әрбір республикада «Жалпы түркіге ортақ жаңа алфавитке көшу» комитеті (не құрылды? бастауыш) құрылды (комитет туралы не айтылды? баяндауыш)
   

3. 
   Бұл күнде араб алфавитін Жер шарындағы халықтың 10 пайызы (кім пайдаланады? бастауыш) пайдаланады (халықтың 10 пайызы не істейді? баяндауыш).
   

4. 
   1940 жылдан бері барлық кітаптар мен мерзімді баспасөздер (не жарияланып келеді? бастауыш) орыс алфавитімен жарияланып келеді (кітаптар мен мерзімді баспасөздер туралы не айтылды? баяндауыш).