Южно-казахстанской медицинской академии

№ 2(47), 2010

УДК 616-001.41:611-018.1:616-092.4

Эксперименталді жануарларға қолдан жасалған іріңді-некрозды жараларының емдеу нәтижелерін салыстыру мақсатымен жара бетінің таңбалы-жағындысының цитологиялық зерттеуі «Шиншилла» тұқымдас 30 қоянға жүргізілді. Цитограммалардың сараптама талдауы мынадай нәтижелерді көрсетті: экспериментальді жануарлардың іріңді-некрозды жараларының жергілікті емінде поливалентті пиобактериофагты және поливалентті пиобактериофагты имозимазамен қосып қолдану, әдепкі емдеу әдісімен салыстырғанда, макрофагальді реакцияны күшейтеді, аяқталған фагоцитоздың үлесін ұлғайтады, жарада жасушалардың фибробласттық өсінділерінің пайда болуын үдетеді, репарациялық үрдістерді белсендендіреді; осының салдарынан жара үрдісінің бірінші кезеңі кішірейіп, жараның жазылу мерзімі қысқарады.

With a purpose of comparing results in treatment of simulated pus-necrotic injures a smears-test cytological examination was made on 30 «Chinchilla» rabbits. The cytogrammic analysis has shown a macrophagal reaction increasing, a finished phagocytosis portion amplifying, cells fibroblastic growing because of using multivalent pyobacteriophag and multivalent pyobacteriophag – imosimase complex in local treatment instead of traditional treatment methods. This stimulates reparation processes and therefore injure process first phase and injures healing time were cut down.

UDK 612.111: 612.273.

ERYTHROCYTIC TRANSPORT OF GLUCOSE IN OXYGEN DEFICIENCY
M.K.Kankozha

Kazakh national medical university named after Asfendiyarov C.D.

(Republic Kazakhstan, Almaty)
ТҮЙІН

Мақалада оттегінің тапшылығы кезіндегі эритроциттердің глюкозаны тасымалдау қызметі зерттелді. Зерттеу барысында оттегінің тапшылығы кезінде қан көрсеткіштерінің өзгеруімен қатар, эритроциттердің адсорбциялы-тасымалдау қызметінің өзгеретіні анықталды.

В статье был изучен эритроцитарный транспорт глюкозы при кислородной недостаточности. Данные исследования свидетельствуют о том, что при кислородной недостаточности, в плазме изменяются показатели не только красной крови, но и адсорбционно-транспортная функция эритроцитов.

УДК 616-053.3

Мақалада ОҚО бойынша соңғы 2 жылдағы BABIES матрицасының талдау мәліметтері көрсетілген. Антенаталды және интранаталды кезеңдерде жүкті әйелдердің күтімінің жақсарғаны ал, ана денсаулығы жағдайының төмендегені анықталды. Кеш неонаталды кезеңдегі нәрестелер күтімі күрделі мәселе болып отырғаны анықталды (7-27 тәулік).

In this article the data of matrix BABIES analyses for last two years in South Kazakhstan region were described. Some improvements of antenatal and intranatal cares for pregnant women were detected. The conditions of mother’s health have tendencies to aggravation. There is a problem of newborn care in late neonatal period (7-27 days).

УДК 614.44.6.1: 658.56: 339.543.622
Усиленный контроль за безопасностью продукции для жизни и здоровья людей с вхождением Казахстана в единый таможенный союз
А.С. Кидырова, В.Н.Губарева, Г.Д.Есембекова, Л.З.Белгибекова

РГКП «Южно-Казахстанский областной центр санитарно-эпидемиологической экспертизы» МЗ РК, г.Шымкент
Түйін

«Кедендік одақтың санитарлық шаралар туралы келісімінің» қабылдануына және тауарлардың біріккен тізіміне байланысты кедендік одақтың қадағалауына кіретін тауарлардың әкелінуі тек қана аккредитациядан өткен зертханаларда өнімдердің қауіпсіздігін санитарлық – эпидемиологиялық сараптама жүргізілгеннен кейін жүзеге асырылады.

With acceptance of «Agreements of the customs union on sanitary measures» and the uniform inventory, import and the reference of the under control goods of the customs union will be carried out only at conducting by results of sanitary-and-epidemiologic examinations on safety production, lead in the accredited laboratories.

“Мырыш қүранды рудаларды өндірудегі ашық қазба жұмыстарында өндіріс алаңында пайда болатын шаңды бағалау және гигиеналық сипаттау”. Жәйрем қалашығы полиметалдық руданың ашық өнімдерінің тікелей әсері, сондай-ақ кен байыту және сұрыттау фабрикасынан келіп түсетін өнімдердің әсері аумағында болады.

Hygienic characteristics and assessment of dust emissions at industrial sites in open pit marganase ore and its effect on the settlement Zhairem, which is located in the zone of influence of open – polimetalich ore is described in this article.

УДК: 613.6:616-058.234.4:371.1:631.842

СРАВНИТЕЛЬНАЯ ОЦЕНКА ЗДОРОВЬЯ НА ОСНОВЕ САМООЦЕНКИ И ВПЕРВЫЕ

ВЫЯВЛЕННЫХ НЕСПЕЦИФИЧЕСКИХ ЗАБОЛЕВАНИЙ
А.М.Жаксыбергенов

Южно-Казахстанская государственная фармацевтическая академия, г.Шымкент
ТҮЙІН

Зерттеу барысында алынған нәтижелер мақта шаруашылығы жұмысшыларының денсаулығы, бау-бақша өндірісі жұмысшылары денсаулық көрсеткішінен айтарлықтай нашар екендігін көрсетіп отыр. Сондықтан мақта шаруашылығы жұмысшылары арасында жүргізілетін алғашқы медициналық – санитарлық шараларды белсенді және олардың аурушаңдық көреткішінің түзелуіндегі заңдылықтарға сай етіп ұйымдастырылуы қажет. Осылайша мақта шаруашылығымен айналысатын аудандардағы жұмысшылардың денсаулығына өндірістік факторлары айтарлықтай зиян келтіруде. Соның ішінде ең бастысы химиялық тыңайтқыштар.

As the result, the population of rural medical district correctly evaluates their health as the most important asset in life, and in the most cases expresses willingness to spend time and energy to maintain health, including to abandon such habits as overeating, alcohol and smoking. However, the verbal behavior of the rural population does not correspond to the actual, and the last one is not adequate. An important role in the formation of adequate real behavior is attached properly to organizing hygienic education and training. No less important in the formation of the correct behavior of the population could be the establishment of sports facilities in the village.

УДК: 613.6:616-055.2:371.1:631.842

Ғылыми мақалада мақта өсіруші әйелдердің денсаулығын зерттеу қорытындылары жарияланған. Осыдан мақташылар денсаулығына мақтаны өңдеуге қолданылатын пестицидтер әсерінің жоғары екендігін көрсетті.

The self- evaluation health status of women employed in cotton production is described in this article.

УДК: 613.6:543.383.2
ХАРАКТЕРИСТИКА ОБРАЗА ЖИЗНИ НАСЕЛЕНИЯ, ПРОЖИВАЮЩЕГО В РАЙОНЕ ДИСЛОКАЦИИ НЕФТЕПЕРЕРАБАТЫВАЮЩЕГО ПРОИЗВОДСТВА
М.А. Булешов, Г.А. Алиева, Б.Е. Шаймерденова, Н.Б. Мауленов, Т.А. Маймаков

Южно-Казахстанская государственная фармацевтическая академия, г. Шымкент

АО «Национальный медицинский холдинг», г.Астана
ТҮЙІН

Ғылыми маналада мұнай өндеу зауытына жақын орналасқан аумақ тұрғындарының денсаулығына өмір сүру салты себептерінің әсері өте үлкен. Олардың арасында темені тарту, спирттік ішімдікке салыну және гиподинамия сияқты зиянды әдеттер кеңінен таралған.

Characteristic way of life of people living in the avea of deployment oil production and evaluation of ubiquitous stressful situation among the population described in this article.

УДК 618.1/.2 – 082:368.025.1(574.5)

Анализ использования квот для акушерско-гинекологической помощи по южно-казахстанской области за 2009 год
Д. Б.Тюребаева

Областной перинатальный центр г.Шымкент
Түйін

Сонымен, Оңтүстік Қазақстан облысының тұрғындарына жоғарғы білікті мамандандырылған акушерлік-гинекологиялық көмек көрсету, салааралық қарым-қатынасы және қимыл жүйесі барлық деңгейде ана мен перинаталдық ауру өлімін азайтуға мүмкіншілік береді, халықтың денсаулығын жағымды беталыста сақтауға, денсаулық сақтау жүйесіне тиімді әсер ететін, елдің қалың көпшілігінің қол жету деңгейін жоғарлатып, сонымен қатар азаматтардың сапалы медициналық көмегімен денсаулығын жақсартуды қамтамасыз ету туралы айтылып отыр.

The highspecializational obstetrics and gynecological service for citizens in the South –Kazakhstan region on the basis of the interbranches collaborations and co-ordination of acts on the all of the level let us reduce mother’s and perinatal diseases and mortality – rate. This service leads to positive tendency in health conditions es and creating the effective public health system. This tendency providing health condition increases in citizen’s by the way increasing of quality medical servise population.

УДК 616.379-008.64 (574.5)

О регистре больных сахарным диабетом по данным г. Шымкента и ЮЖНО-КАЗАХСТАНСКОЙ ОБЛАСТИ за период 2007-2009 годы
А.К. Мауленова

Областной эндокринологический диспансер, г. Шымкент
Түйін

Мақалада ОҚО және Шымкент қаласы бойынша қант диабетімен ауыратындарының тіркелуін кұру туралы мәселе айтылады. Бұл дәрі-дәрмектерді сатып алудың жоспарлануының нақты мүмкіншілігін береді.
SUMMARY

In this artickledeals with the establishment of a register of patients with diabetcs in the city Shymkent and South Kazakhstan region. This cnables usto accurately plan the purchase of medicines.

УДК – 616.831.319-008.6-036.868

Научные результаты показывают, что реабилитационные мероприятия среди больных и инвалидов по церебральному инсульту должны организовываться согласно тяжести и степени поражения центральной нервной системы и функциональной недостаточности конечностей. Рациональная организация реабилитационных мероприятий дает хорошие медико – социальные результаты, что доказывается полученными данными.

Scientific results of rehabilitation measures, which should be ornized among patients and disabled by cerebral stroke on the degree of the central nervous system and functional insuggiciency of the extremities described in this article.

ӘДК 614. 255. 13

УЧАСКЕЛІК ДӘРІГЕРЛЕРДІҢ ЕҢБЕК ЕТУ ЖАҒДАЙЫНЫҢ МІНЕЗДЕМЕСІ
М.Б. Қаржаубаева, М.Ә. Бөлешов, Т.А. Маймаков

Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы, Шымкент қаласы.

АО «Национальный медицинский холдинг», г.Астана
Резюме

Результаты научного исследования показали, что работа участковых врачей амбулаторно – поликлинических учреждений характеризуется высокой напряженностью. Социологическое исследование проведенное среди них показало, что 45% врачей оценивают свою работу как тяжелый труд, более 40% из них нарушают режим питания. На качество работы 45,7% врачей определенное влияние оказывает неблагоприятный психологический климат в коллективе и в семье. 99% участковых врачей ежедневно в течение 3 – 4 часов занимаются домашним хозяйством. Неблагоприятный труд приводит к повышению уровня заболеваемости у 60% врачей, из них 9% получили стационарное лечение. Всего 17% врачей охвачены профилактическими мероприятиями. Результаты исследования показали о наличии значительных резервов повышения уровня здоровья участковых врачей.

The research results showed that the work of district physicians of outpatient clinics characterizes the high tension. Sociological research carried out among them showed that 45% physicians evaluabe their work as hard work, more than 40% of them break the regim of good. On the guality of 45,7 % of coctors some impact adversely the phychological climate in the community in the family. 99% doctors on a daily basis for 3-4 hours engages in household work. Un favorable labor leads to increased disease in 60% of doctors, of whom 9 % received hospital treatment. Only 17% of physicians covered by prophylactic action. The research results showed the presence of significant reserves improve health of local coctors.

УДК:613.6:543.383.2
ЗАБОЛЕВАЕМОСТЬ НАСЕЛЕНИЯ, ПРИЛЕГАЮЩАЯ К РАЙОНУ ДИСЛОКАЦИИ

НЕФТЕПЕРЕРАБАТЫВЮЩЕГО ПРОИЗВОДСТВА
Г.А. Алиева

Южно-Казахстанская государственная фармацевтическая академия, г. Шымкент
ТҮЙІН

Мұнай өндеу заунты аумағында тұратын адамлар арасында қан және қан жасау орандарының, тыныс алу және нерв жүлесі аурулағы жоғары жүлесі аурулағы жоғары денгелде қалыптасқан. Олардың қалыптасуына мунай өндеу зауытынан бөленетін қалдықтардың әсері, оның ішінде көмір сутектерінің зияндылығы ерекше екендігі ғылыми зерттеу жұмысының қортындысында анықталды.

The results of research showed, that in the region of deployment of the oil-refinery factory increases a sick-rate of the population at diseases of blood and blood producing organs, diseases of the respiratory organs, the nervous system and the sense organs, which for certain connects with the polluted atmospheric air by discharge of the oil- refinery industry, supporting hydrocarbon compounds.

УДК – 616.831.319-008.6-036.22
ЦЕРЕБРАЛЬДЫ ИНСУЛЬТ БОЙЫНША МҮГЕДЕКТІК ОҚИҒАЛАРЫНЫҢ ЭПИДЕМИОЛОГИЯСЫ
С.Қ. Еркебаева

Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы, Шымкент қаласы.
Резюме

Среди жителей города Шымкента растет уровень инвалидности в связи с церебральным инсультом, которые обусловлены артериальной гипертензией, атеросклерозом сосудов головного мозга, сахарным диабетом. Последствия церебрального инсульта усугубляются в связи с некачественной организацией и несвоевременностью стационарного лечения, а также неправильной организацией реабилитационных мероприятий.

Among residents of the city of Shymkent increases the level of cisability lue to cerebral stroke, which are causes by arterial hypertension, cerebral arteriosclerosis, diabetes mellitus.

Consequence of rebral stroke, compounded by the poor organization of the rehabilitation cate.

УДК 612.223.3: 546.81: 314.4

Зерттеу нәтижесі қорғасын өндірісі жұмысшылары арасында таралған жүрек-қан айналу жүйесі ауруларының түзелуіне медициналық-әлеуметтік себептердің қосатын үлесі айтарлықтай жоғары екендігі анықталып отыр. Жұмысшылар арасында гиперхолестериномияі Гипокинезия Семіздік Темекі тарту және алкоголдік ішімдікке салыну оқиғалары өте жоғары болып шықты. Сонымен қатар зиянды еңбек ету ортасында ұзақ жылдар бойы жұмыс атқару қанайналу жүйесі ауруларының деңгейін арттыра түседі.

УДК – 616.12 – 008. 331.1 – 07:314.4

Изучение заболеваемости по обращаемости в связи с болезнями органов кровообращения, в частности, артериальной гипертензией показало, что ее уровень и динамика подчиняется рангу возрастно-половых и стажевых особенностей работников свинцового производства Республики Казахстан. При этом уровень заболеваемости работников свинцового завода находится в пределах от 208,7‰ до 226,9‰. Отмечается значительное влияние условий труда и проживания, социально гигиенических факторов образа жизни. Полученные результаты стали научной основой комплексной профилактики артериальной гипертензии среди работников свинцового производства Казахстана.

The study of appealability with regard to circulatory diseases Orgons, in particular arterial hypertention showed that the level and dynamics of subordinate rank, age sex and length of service characberistics of workers lead to production of Kazahstan. Here with that the incidence of lead production workers rangec fram 208,7% to 226,9%.

There is a significant influence of working conditions laccommodation, social hygienic life style factors. Taken result became the scientific basis of the complex preventive work of the arterial hypertension among the workers of the leaden incustry of Kazakhstan.

УДК 616.12-008.331.1:613.6:546.81

Изучение распространенности артериальной гипертензии показало что у работников свинцового производства ее динамика имеет тенденцию к дальнейшему росту. Причинами такого положения являются неблагоприятные условия труда, гипокинезия, гиперхолестеринемия, вредные факторы образа жизни которые деиствуют на организм работающих потенциирующим образом.

The study of widspreadness of the arterial hypertension showed, that at the workers of the leaden industry, its dynamic has tendency to farther increase. The unfavorable conditions of work, hyperkinesias, hypercholesterolemia, unhealthy factors of life style are the causes of this condition, which are acted to the organism of the workers by potential way.

УДК 616.379-008.64:614.1
ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ ДИАБЕТОЛОГИЧЕСКОЙ ПОМОЩИ НАСЕЛЕНИЮ НА

РЕГИОНАЛЬНОМ УРОВНЕ
Г.О. Сапарова, М.А. Булешов, Т.А. Маймаков

Южно-Казахстанская государственная фармацевтическая академия, г. Шымкент

АО «Национальный медицинский холдинг», г.Астана
ТҮЙІН

Ғылыми еңбекте қант диабетімен ауыратын қала тұрғындарына амбулаторлық-емханалық көмек беру сапасы жарияланған. Осы аурулардың негізгі бөлігінде өзге де созылмалы терапевтік патологиялар жиі кездеседі. Алайда олар амбулаторлық-емханалық мекемелерде диспансерлік бақылауға алынбаған. Оның себебі эндокринологтар мен учаскелік дәрігерлер арасындағы бірлесе жұмыс атқарудың жоқтығы. Осы жағдай қант диабетімен ауыратын адамдарға көрсетілетін медициналық көмек сапасын айтарлықтай төмендетеді.

This article deals with the complex investigation of the medical aid quality to the patients with diabetes in the condition of the large industrial city. The most patients with diabetes have therapeutic pathologies and need ambulatory and dispensary observation. However there is interrelation between endocrinology’s and local physicians that negatively reflects on the rendering medical prophylactic aid to the patients with diabetes now.