Закон за изменување и дополнување на Закон за акцизите, по скратена постапка второ и трето читање

Господинот Марјанчо Николов има збор, повелете.

Клучната работа за Законот за јавните набавки, дебатираме повеќе пати овде во Собранието бидејќи многу често го менувате законот. Не е проблемот во Законот за јавни набавки, проблемот е во спроведувањето, во имплементацијата. Тука праксата покажува дека се катастрофални, дека 25% од тендерите во се поништуваат, 40% од тендерите се само со еден понудувач. Тоа значи дека голем број од овие постапки не се спроведуваат онака како што е пропишано со законот. Денеска јавните набавки не се простор за конкуренција рамноправна помеѓу компаниите и со тоа да се добие конкуренција и квалитет на наддавањето за спуштањето на цената, вие денеска вршите избор со еден понудувач каде што на еден тендер се јавил само еден понудувач вие го бирате тој и тоа не може да се каже дека навистина е добиена пониска цена и подобар квалитет, нема конкуренција. Се воведуваат услови во јавните набавки кои за жал значат не олеснување на поголем број на економски оператори да се пријават на тендерот, туку нивно елиминирање и ограничување, со барање обично на парични средства да ги имаат на жиро сметка во одреден износ кој ги исполнуваат само мал број на компании. Затоа колку и да го менувате Законот за јавни набавки, колку и да велите пред јавноста дека имаме добро законодавство, многу треба да поработите на имплементацијата. За овие 8 години преку јавните набавки за жал не се постига порационално трошење на парите на граѓаните. Не се постигна поголема конкурентност на економските оператори и голем дел од парите завршија во приватни џебови врз основа на злоупотреба или неправилно применување на одредбите од законот. И затоа и ова измена на Законот за јавни набавки во суштина нема да придонесе за поквалитетни и потранспарентни и поконкурентни јавни набавки. ќе продолжи праксата да имаме имаме јавни набавки за кои што однапред, за жал ќе биде познато кој ќе ги добие и тоа ќе биде на штета на граѓаните бидејќи нивните пари ќе се одливаат во приватни џебови. Една милијарда евра можеби вредат јавните набавки во Република Македонија. Зборуваме за сериозни пари, зборуваме за сериозни постапки. Но за жал Владата и другите институции кои што треба да применуваат едно законско решение до сега не се покажаа на нивото и јавните набавки во голема мера се злоупотребуваат во Република Македонија во насока на кршење на законот и нерационално трошење на парите на граѓаните.

Господинот Илија Димовски има реплика, повелете.

Јас ја разбирам потребата на господинот Николов и генерално на пратеничката група на СДСМ да ги спорат сите активности, сите проекти, сите закони кои што ги носиме во Собранието, но мислам дека минимум коректност треба да запазиме помеѓу нас, заради тоа што можеби не толку често како колегата Николов, ние учествуваме во дебатата и пред се работиме и ги следиме материјалите.

Господине Николов, јас ќе ве потсетам дека во овие неколку години направени се низа измени на Законот за јавни набавки, тоа е факт, но тоа не е лошо. Зошто? Заради тоа што благодарение на тие низа измени на законите за јавни набавки во Република Македонија денеска имаме многу новитети кои што значат подобрување на работата на државните, локалните институции. На пример господине Николов, денеска е обврзна електронска аукција, тоа значи дека колку и да се јават на набавката на електронски во моментот наддаваат кој ќе ја спушти цената пониско. И тоа се случува во секоја јавна набавка.

Второ, моќта и овластувањата на Бирото за јавни набавки како централен орган кој што се грижи за водење на законска и транспарентна постапка и исклучително висока. На пример, господине Николов денеска за разлика од времето кога вашата партија била во Република Македонија секој средношколец, не експерт по финансии, по економија или по јавни набавки, секој средношколец може да отвори интернет и да види која институција, какви јавни набавки имала, до каде е постапката за секоја јавна набавка, која фирма ја добила таа јавна набавка и повторно да провери која е таа фирма која што ја добила јавната набавка. Значи процесот е транспарентен до максимум, впрочем сите овие скандали кои што излегоа се поврзани со тендерите во општина Струмица или во општина Куманово, излегоа на таков начин, ги има на интернет. Никој немало потреба да влегува во институции или да чека некој од внатре да достави материјал. Сите документи ги има на интернет, секој граѓанин, вие, јас, средношколец од средно училиште може да ги отвори и да ги погледне документите. Тоа е тоа што значи транспарентност во целата постапка и поука за оние кои грешеле до сега. Тоа што се поништувале тендери тоа значи дека има некој кој што водел контрола господине Николов. Или не се постигнати целите. Во оваа држава очигледно сега во општина Струмица и во општина Куманово каде што не се поништуваат тендери, но тендерите ги добиваат тие што за кои што знаеме добиваат, ништо не е спорно ако се поништи тендер. Дополнително имате годишни планови, имате месечни планови, пример отворате за било која институција денеска и знаете во кој месец ќе распише тендр за која јавна набавка, тоа не беше претходно господине Николовски. Тие се измените што сте ги правеле до сега и ќе продолжиме и понатаму да ги правиме за да се подигне транспарентноста во целиот процес. Благодарам.

Господинот Николов Марјанчо има контра реплика, повелете.

Колега Димовски, има меѓународни и домашни истражувања како функционираат јавните набавки во Република Македонија и вие повторно од позицијата да ги браните идеалните јавни набавки во наводници на вашата партија, ќе ви прочитам еден податок. Речиси половина од договорените органи 47,5% чии што постапки беа мониторирани не ги објавија тендерските документации на електронскиот систем за јавни набавки. Се што зборувавте за транспарентноста на јавните набавки паѓа во вода. Половина не ви ги објавуваат тендерските документации. И кажете ми еден од власта каде што Државниот завод за ревизија констатирал злоупотреба на јавните набавки да одговарал. Вие зборувате само за опозицијата. Кажете ни за таму каде што ги снема тендерските документи во Министерството за култура, во пошта изгореле слушам тендерските документи, нели е тоа сомнително малку.

Бидејќи е исцрпена листата на пријавени за збор, констатирам дека општиот претрес по Предлогот на законот е завршен.

Со оглед на тоа што не е поднесен дополнет предлог на закон на кој може да се поднесуваат амандмани на седницата на Собранието преминуваме на одлучување по Предлогот на законот во целина.

Согласно член 165 од Деловникот на Собранието гласањето по оваа точка ќе се изврши утре во 11,00 часот.

Дополнетиот предлог на Комисијата за здравство, како матично работно тело и Законодавно правна комисија ви е доставен.

Отворам општ претрес и претрес на членот 5 по дополнителниот предлог.

Ги повикувам предлагачот и пратениците кои сакаат да говорат по општиот претрес и по претресот по членот 5 на Дополнетиот предлог на закон да се пријават за збор.

Благодарам.

Има збор господинот Динески Менде, повелете.

Трета седница на Собранието на Република Македонија по ред, трета измена на Законот за здравствена заштита, трета измена на членовите кои се однесуваат на изборот на директор на јавните здравствени установи. Навистина станува трагично ова што го прави Министерството за здравство бидејќи во ниеден моменти, на ниеден начин не се обидува да ја поправи моменталната слика во јавните здравствени установи вклучително и долговите што ги имаат јавните здравствени установи да ги намали. Напротив од измена во измена во Законот за здравствена заштита се повеќе и повеќе се обидувате да ги усложните постапките за избор на директор, притоа да ги намалите критериумите, а решение за долговите во јавното здравство нема.

Госпоѓа Казанџиска Билјана има збор, повелете.

Ни нудите еден закон по скратена постапка кој ќе се применува после една година. Која е целта на едно вакво законско решени со рок на употреба од наредната година. Зошто толку ви се брза. Дали се работи за пари или навистина се работи за стручност, за стручни кадри кои ќе раководат со клиниките. Уште каква реформа до сега не видовме и секој неуспех од ова владејачко мнозинство се покрива со нова реформа, а секоја реформа ни создава нов долг. До сега од вашите безбројни реформи во здравството создадовте долг од 60 милиони евра. Уште каков модел не измисливте за едно болно, за едно уништено здравство и дали беше реформа кога го распарчивте Клиничкиот центар кога не убедувавте дека двајца директори со врзани потписи ќе биде една успешна реформа, кога формиравте 30 управни одбори кои направија огромни штети, долгови, загуби за кој никој не понесе одговорност и никој не одговараше и наместо некој од нив да понесе одговорност, вие сега не убедувате дека и ова што го нудите сега е уште една реформа, во наводници, во здравството. Ова е нешто што до сега го имаме видено, ова е нешто што ни нанесе безброј штети, а очигледно е дека и во иднина ќе имаме уште повеќе штети бидејќи поред овој закон треба да се сместат пак нови партиски кадри на ВМРО-ДПМНЕ и ДУИ.

Ни нудите во членот 3, за директор да биде медицински директор, условите кои треба да бидат исполнети според законот да има нормално познавање на Тоефил и да има положено тест за психолошки тест и тест за интегритет. За организациски директор исто така истите услови освен високо образование од областа на медицината, овде треба да има економски и правни итн, и да има психолошки тест и тест за интегритет. Е сега ќе ги употребам зборовите на некој од пратениците кои на Комисија ме убедуваа дека ова е одлично кога не го прифатија нашиот амандман со кој тврдевме дека седум години работно искуство треба да има и овој медицински директор, овде не убедуваа дека ќе се работи за примариуси, за доктори, за некои истакнати кадри, како можете на некој истакнат примариус доктор нели е понижувачки да му барате да полага психолошки тест и тест за интегритет. И што арно ние до сега видовме од овие врзани потписи и од овие двајца директори кои до сега го раководеа здравството. Но очигледно дека не се работи за ништо друго, се работи за пари во ова предизборие, неминовно се потребни многу пари, многу милиони или целиот овој излет ќе чини вкупно за сите административци, за сите кандидати за директори околу пет милиони евра.

Но, има една вистина секогаш кога Тодоров и Министерството за здравство, бидејќи го нема овде да одговори на некои прашања што му ги поставувам, кога ќе се фалите дека се вложени многу милиони, нови милион во здравството во нашата држава јасно е дека на повидок ќе имаме нови зделки, нов криминал за полнење на партиските џебови. Откако брутално, безобразно ја криеше висtината за Визарис и овде како некој херој изјавуваше дека еве си ја прифаќам грешката и го раскинувам договорот со Визарис, сепак вие сега господине заменик министер, бидејќи овде сте присутен и на Комисијата и на седницата и мислам дека треба да почувствувате одговорност и должност да одговорите на прашањата кои ви ги поставувам веќе по трет пат, aко Тодоров не сака да одговори, вие како заменик министер ја имате поделената одговорност, заедничка за да одговорите каде одат парите на граѓаните.