Есту қабілеті бұзылған тұлғаларды оқытудың оқу процесін ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
Кадрлық қамтамасыз ету. Техникалық және кәсіптік білім беру орнында есту қабілеті бұзылған тұлғалардың оқу процесін толық қамтамасыз ету үшін сурдопедагог және сурдоаудармашы лауазымдарының болуы ұсынылады.
Сурдопедагогтың басты міндеті – оқу орнында олардың білім алу процесін сүйемелдеу бойынша іс-шараларды жүзеге асыру.
Сурдоаудармашының басты міндеті – есту қабілеті бұзылған тұлғалардың білім беру ұйымының оқу іс-әрекетіне толық қатысуына жағдай жасау.
Қолжетімді орта.
Есту қабілеті бұзылған білім алушыларға кабинетте терезе жанындағы қатардан орындарды және ортаңғы қатардан бірінші орындарды қарастыру қажет.
Арнайы техникалық және бағдарламалық қамтамасыз етудің тізімі:
1. Фронтальды оқу қызметін қамтамасыз етуге арналған стационарлық дыбыс күшейткіш жабдық;
2. Мультимедиялық компьютерлік класс;
3. Әр адамға жеке есту аппараттары (бинауральды);
4. Бейнеаппаратура (мультимедиялық проектор, теледидар);
5. Электрондық тақта;
6. Құжат камерасы.
Есту аппараттарын пайдалану оқу процесін оңтайландырудың, жоғалған немесе бұзылған есту функциясының орнын толтыру құралы болып табылады. Дыбысты сымсыз жіберу технологиялары (FM жүйелері) оқу процесінде сөйлеудің түсініктілігін жақсартудың тиімді құралы болып табылады.
Көру қабілеті бұзылған адамдарды оқытудың оқу процесін ұйымдастыруға қойылатын талаптар.
Кадрлық қамтамасыз ету. Білім беру мекемесінің штат бойынша тифлопедагог лауазымы болуы ұсынылады. Тифлопедагог – зағип немесе нашар көретін оқушылармен жұмыс істейтін мұғалім. Тифлопедагог көру қабілетін, жанасу және ұсақ моториканы түзету және дамыту, кеңістікте бағдарлау, әлеуметтік-тұрмыстық бағдарлау, коммуникативтік қызметті дамыту бойынша сабақтар өткізеді. Арнайы тифлотехникалық құралдарды меңгеруге де көмектеседі.
Қолжетімді орта. Білім беру мекемесінде қолжетімді ортаны қамтамасыз ету кедергілерді жоюдан және оның қоршаған ортадағы бағдары мен қозғалысынан басталады:
ғимаратқа кіре берістегі баспалдақтардың сыртқы сатылары қанық түстермен боялған;
баспалдақ қоршаулары диаметрі кемінде 3-5 см және ұзындығы баспалдақтың ұзындығынан әр жағынан 30 см артық, баспалдақтың екі жағында 70 және 90 см биіктікте болуы керек дөңгелек қоршау;
ашық контрастты түсті есік, егер есіктер әйнек болса, онда олардағы ашылатын бөліктерді ашық бояумен белгілеу қажет;
әр түрлі рельефті еден, ол едендік плитка немесе жай ғана кілем болуы мүмкін, бағытты өзгерту кезінде еден рельефі де өзгереді;
баспалдақтар, іші ашық контрастты түстермен боялған және қоршаулармен жабдықталған;
кеңселердің есіктеріндегі тақтайшалар қарама-қарсы түстермен үлкен әріптермен жасалуы керек;
ғимаратта бағдарлауды қамтамасыз ету және көру қабілеті бұзылған адамдардың қажетсіз қозғалысын азайту үшін, сондай-ақ қауіпсіздік мақсатында оларға арналған оқу және басқа да үй-жайларды екінші қабаттан жоғары емес қабатқа орналастырған жөн;
дәретханалар мен душтарда ыстық және суық суға арналған клапандар әртүрлі пішінде болуы керек;
дыбыстық анықтамалық нүктелер ретінде мыналарды қолдану қажет: кіреберістегі дыбыстық шамдар, ғимараттағы радиохабарлар, лифт кабиналарында, тұрмыстық бөлмелерде [34].
Арнайы техникалық құралдар мен бағдарламалық қамтамасыз етудің үлгілік тізімі:
1. Брайль жүйесін қолданатын дисплей (бедерлі-нүктелі қаріп) 40 таңбалы немесе 80 таңбалы немесе портативті дисплей;
2. Брайль жүйесін пайдаланатын принтер (бедерлі-нүктелі қаріп);
3. Брайль бойынша баспа машинасы;
4. Көру қабілеті нашар адамдарға арналған стационарлық және/немесе қашықтан қарауға арналған үлкейткіш құрылғы;
5. Көру қабілеті нашар адамдарға арналған портативті үлкейткіш құрылғы;
6. Мәтіндік редактор (қалыпты қаріпті Брайль шрифтіне және керісінше түрлендіруге арналған бағдарлама);
7. TTS (Text-to-Speech) сөйлеу синтезінің бағдарламалары;
8. Көру қабілеті нашар адамдарға арналған оқу машинасы.
Компьютерлік технологиялар аппараттық және бағдарламалық қамтамасыз ету кешеніне негізделген (дыбысты шығару, рельефтік немесе үлкейтілген мәтін) және көру қабілеті бұзылған адамдарға жалпы мақсаттағы бағдарламалары бар қарапайым дербес компьютерде өз бетінше жұмыс істеуге мүмкіндік береді.
Достарыңызбен бөлісу: |