22.Комплексонометриялық титрлеу әдісі, ерекшелігі, қолданылуы. Комплексонометриялық титрлеу әдісінің реакцияларына қойылатын талаптар.
Комплексонометриялық титрлеу әдісі.
Комплексонометриялық титрлеу әдісі анықталатын қосылыстың титрантпен аз ыдырайтын комплексті қосылыстардың түзілуіне негізделген титриметриялық анализдің бір түрі.
Комплексометриялық титрлеу ертеректен белгілі. Алғашқы жұмыстар йодид иондарын анықтауға жатады:
1851 жылы Либих цианидтерді күміс нитраты ерітіндісімен комплексометриялық анықталуы туралы жазды:
Бейорганикалық титранттар қазіргі уақытта шектеулі қолданылады. Олардың ең кең тарағаны:
- меркуриметриялық титрлеу әдісі - хлоридтерді, бромидтерді, роданидтерді, цианидтерді анықтайды: Титрант ретінде Hg(NO3)2, оның титрін NaCl арқылы анықтайды. Индикатор ретінде натрий нитропруссидін қолданады. Na2[Fe(CN)5NO]
а). Комплексонометриялық титрлеу тәсілі анықталатын қосылыстың титрантпен комплекс түзу реакциясына негізделген. Яғни аз ыдырайтын комплексті қосылыстардың түзілуіне негізделген титриметриялық анықтаулар:
Me + nL → MeLn
ә). Комплексонометриялық титрлеу әдісі – анықтайтын ионның кейбір органикалық реактивтермен (аминдіполикарбонқышқылдары немесе оның туындыларымен) әрекеттесуіне негізделген әдіс (титрант еритін металл комплексонаттарын түзетін комплексондар болады.):
Mn+ + Y4– MYn-4
Лиганттың комплекстүзуші атоммен байланыс түзу санына қарай комплексті қосылыстар екіге бөлінеді. Комплекстүзуші атоммен тек бір байланыс түзетін болса, мұндай қосылыстар монодентантты комплекстер деп аталады. Мысалы: K3[AlF6]; [Co(NH3)6]Cl3.
Комплекстүзуші атоммен лигандалары екі не одан да көп байланыс түзетін болса, ондай лиганттар полидентантты деп, ал комплекстер хелаттар деп аталады (екі не одан да көп донор болатын топтары бар орг.қосылыстарды хелат түзуші реаегенттер дейді).
Достарыңызбен бөлісу: |
