Салыстыру құрылымдарын берудегі қолданыс
Салыстыру – адамның интеллектуалдық әрекетіндегі әр түрлі саласында көрінетін жан-жақты категория. Салыстыруды зерттеудің өзіндік ұзақ тарихы бар. Бұл мәселе көне заманнан бастап көптеген ғалымдарды қызықтырған. Көптеген зерттеушілер «салыстыру» туралы еңбектердің де молдығын айтады. Лингвистика ғылымы тарихында салыстыру риторика және грамматика аясында зерттеліп келді. 19-шы ғасырдан бастап, тіл мен ойлау процесінің даму барысында филолог ғалымдар да салыстыру құрылымдарына назар аудара бастады. Қазіргі тіл білімінде салыстыру құрылымының табиғаты әр түрлі тілдің материалында әр түрлі позицияда зерттеліп келеді.
1-тапсырма.Сұрақтарға жауап бер
1) Жыл мезгілдерін ата;
2) Табиғат құбылыстары деген не?
3) Табиғат құбылыстарын ата.
4) Адам қандай табиғат құбылыстарын өз қажеттіліктеріне пайдалана біледі?
5) Табиғат апаттарына не жатады?
6) Апат кезінеде өзіңді қалай ұстауың керек?
|
|
7). Табиғат құбылыстарына не жатады?
8). Көктемге байланысты табиғат құбылысын тап.
9). Қар жауып ,боран соғады қай мезгіл?
10). Найзағай деген не?
2-тапсырма.Тест
1.Термометрдің ішінде қандай сұйықтық бар?
а) қорғасын
в) су
б) сынап
г )құм
2. Табиғатты құрайтын үш негізгіні ата.
а )жер, су, ауа
в) су, тамақ, адам
б )ағаш, адам, жануар
г)жер, ауа жарық
3. Табиғат неше бөлікке бөлінеді?
а) 3
в) 4
б) 2
г) 5
4.Өлі табиғатқа нелер жатады?
а) жаңбыр, қар
в )торғай, қарға
б )ай,жұлдыз
г)топырақ, құм
5. Тірі табиғатқа нелер жатады?
а) ағаш, өсімдік
в) тас, тау А
б)бұлт, жаңбыр
г) күн, түн
3-тапсырма.Табиғат құбылыстары жайындағы жұмбақтарды шешу.
1.Дүрліктіріп қырқаны ,
Шақпақ тастың жарқылы
Бұлт көрпесін жыртады . (.......)
2.Шашылды көктен ақ моншақ ,
Жоғалды біздер тапқанша-ақ . (......)
Көзіңе көрінбейді ,
Қаңғуға ерінбейді .
Шалғынды жапырады ,
Жол бойын сыпырады. (...)
3.Мөлдіреген жүзімді
Ұстап едім ,езілді . (...)
4.Шөпті жапырып ,
Құмды сапырып ,
Қоқысты үйіріп ,
Әкеткен не шүйіріп? (.....)
5.Төгіліп жерге ақ моншақ,
Ғайып болды сол шақта-ақ. (...... )
6.Көзге көрінбейді,
Қолға ілінбейді. (...)
7.Әуеден күбі түсті,
Күбінің түбі түсті. (........)
8.Ақ сандығым ашылды,
Ішінен жібек шашылды. (...)
9. Қанаты жоқ, ұшады,
Аяғы жоқ,желеді,
Ауызы жоқ,ұлиды. (.....)
10.Ақ сандығым ашылды,
Ішінен жібек шашылды. ( ... )
11.Қанаты жоқ, ұшады,
Аяғы жоқ, желеді,
Ауызы жоқ, ұлиды. (...)
12.Арыстан ақырады,
Орман жаңғырады. ( ........)
БАӨЖ: Табиғатты аяла ьақырыбында шағын мәтін түз
Достарыңызбен бөлісу: |
