1 Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі «Talap» коммерциялық емес акционерлік қоғамы
Нарықтық қатынастарға ауысу жағдайында жер
жүктеу/скачать 5.11 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 16.2. Жер қатынастарын экономикалық реттеудің мазмұны, әдістері және тетіктері
| 16. Нарықтық қатынастарға ауысу жағдайында жер
қатынастарын сипаттау 16.1. Жер қатынастарын және оларды жетілдіру Жер қатынастары мен жер, жерге жеке меншік құқығының институты болып табылады. Меншіктік көптүрлілігін белгілей тұра, мемлекет заң алдында олардың теңдігін және жерге қатысты шаруашылықтық барлық түрлерінің дамуына кепілдік береді, құқықтық жөнінде жер қатынастарын реттеу мәселелері жер құқығына қатысты, ал оның бір бөлігі азаматтық құқықпен реттеле алады. Бұған себептер: - жер меншігі түрлері, формалары бойынша көп түрлі болғанымен, азаматтық құқық ретінде көбінесе жеке меншіктік ауқымда қызмет етеді; - тауарлық айырбастаудың кәдімгі заттары сияқты жерлердің бәрі сатыла бермейді, мысалға ерекше қорғалатын табиғат аумақтарының жерлеріне жататын жер учаскелері және ортақтасып пайдаланатын жерлер жеке меншікке сатылмайды; - жермен мәміле азаматтық құқығындағы тұтыну заттарын сату-сатып алу сияқты жасалмайды, ол айрықша іс әрекеттерді жүргізуді талап етеді; - жеке меншікке сатылатын жер учаскелеріне байланысты заң арнаулы шекті нормаларын /мөлшерлерін/ белгілейді; - жер заңында келтірілген жердің нысаналы арналуы сақталуы керек, учаскені сату, мұралыққа беру кезінде оның нысаналы арналуын, әсіресе мәміле объектісі ауыл шаруашылық алқаптар болса /азаматтық құқықтары/ заттарды сату-сатып алуда шектеулер жоқ /өзгертуге болмайды. 52 Азаматтардың жер учаскесіне жеке меншік құқығын келесі ерекшеліктер сипаттайды: 1. Меншік иелерінің субъективтік құралы; 2. Жер учаскелерін нормалау; 3. Жер санаттары бойынша шектеу [11]. 16.2. Жер қатынастарын экономикалық реттеудің мазмұны, әдістері және тетіктері Жер қатынастарын мемлекеттік реттеу дегеніміз – ҚР аумағының жер тұтастығын және қол сұғылмаушылығын жерді табиғат байлығы ретінде сақтау, оны нысаналы пайдаланудың жер меншік иелері мен жер пайдаланушылардың құқықтары мен заңды мүдделерін жер қатынастары саласындағы заңдылықты қамтамасыз етуге бағытталған биліктік- атқарушылық қызмет түрі болып табылады. Бұл қызметтің келесідей ерекшеліктері бар: Бұл қызмет мемлекет тарапынан жүзеге асырылады. Мемлекет атынан құзіретті мемлекеттік органдар қызмет жасауға құқылы. Бұл қызмет әрқашанда билікті, себебі жер ерекше объект, ол жердің аумағы табиғат байлығы, меншік объектісі және кез-келген қызметтің аумақтық негізі.Мемлекет билігін тек заң ғана шектей алады, сонымен қатар, -нарықтық жағдайда мемлекет экономикалық ынталандыру әдістерін көбірек қолданады. Мемлекеттік басқару функциялары – бұл басқару қызметінің мақсатымен анықталатын басқару қызметінің дербес және жеке бағыттары. Атқарушы билік органдары атқарушы-бұйырушы қызметті жүзеге асырады. Оның мәні – мемлекеттің ішкі және сыртқы функцияларының орындалуын тікелей, күнделікті ұйымдастыру. Мемлекеттік басқару функцияларының мынадай түрлері болады: – жалпы; – арнайы; – қосалқы. Жалпы функциялар кез келген әлеуметтік басқару субъектілері мен объектілері арасындағы басқарушылық сипаттағы өзара әрекет етуде орын алады және кез келген басқарушылық ықпал ету процестерінде болады [13]. жүктеу/скачать 5.11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|