1-билет Гольджи аппаратының құрылысы жǝне қызметі, оның синтездегі, сеĸрет шығарудағы жǝне ĸлетĸаға басқа заттарды өтĸізудегі рөліне анықтама беріңіз
-сұрақ Көлденең бұлшықет ұлпасының миофибрилдерінің құрылысы және миофибрилдердегі актин миозиннің атқаратын қызметі
жүктеу/скачать 161.36 Kb.
|
| 3-сұрақ Көлденең бұлшықет ұлпасының миофибрилдерінің құрылысы және миофибрилдердегі актин миозиннің атқаратын қызметі.Бұлшық ет — адамда, омыртқалы жануарларда және көптеген омыртқасыздарда денені қозғалысқа келтіретін мүше. Оның негізін бұлшық ет талшықтары құрайды. Бұлшық ет құрамы 75%-і су, 25%-і ақуыз, май, көмірсу және минералды тұздардан тұрады. Адам денесінде 400-ден астам бұлшық ет бар, олар дене салмағының 40%-дан астамын құрайды. Бұлшық ет пішініне, атқаратын қызметіне, орналасқан жеріне байланысты алуан түрлі, олар ұзын, қысқа, жалпақ болып келеді. Көбіне, ұзын бұлшық ет қол мен аяқта, қысқа бұлшық ет омыртқа бағанасы бойында, жалпақ бұлшық ет іште, кеудеде орналасқан. Кейбір ұзын бұлшық ет түрлі сүйектерден басталады да екі басты, үш басты және төрт басты болып келеді. Организмдегі бұлшық ет тіндерін екі түрге бөледі: а) қаңқалық көлденең жолақты бұлшық еттер. Бұлар тірек-қимыл мүшелеріне қатысты денені әртүрлі қозғалысқа келтіреді, жиырылу жылдамдығы өте жоғары болады; ә) бірыңғай салалы (тегіс) бұлшық еттер ішкі органдардың қызметін қамтамасыз етеді, баяу жиырылады, үнемі ұзақ қозғалыста болады. Бұлшық ет пішініне немесе бекитін сүйектеріне сай шаршы, үшбұрышты, жұмыр, дельта, жолақ деп аталады. Ал қызметіне қарай — бүккіш, жазғыш, әкелуші, әкетуші; орналасқан жеріне қарай — төс-бұғана бұлшық еті, қабырға аралық бұлшық еттер, т.б. болып ажыратылады. Бұлшық ет тірек-қимыл мүшесіне жатады. Дененің қозғалысы мен қызметі бұлшық еттің жиырылғыштық қасиетіне байланысты. Оның жиырылу процесі жүйке талшықтары импульстерінің әсерімен рефлекторлы түрде өтеді. Бұлшық етте қан тамырлары, жүйке түйіндері мен талшықтары және лимфалық құрылымдар орналасады. Миозин — бұлшық ет талшықтарының нәруызы; актинмен бұлшық еттің негізгі жиырылғыш элементін - актомиозин түзеді. Жалпы бұлшық еттің 40-60% құрайды. Миозиннің тағы бір маңызды қасиеті - аденозинтрифосфор(АТФ) қышқылын бөледі. Миозиндер - микрофиламенттер жүйесіндегі ақуыздар тұқымдасына жататын цитоскелетті қозғалтқыш болып табылады. Миозиндер ауыр (Н) және жеңіл (L) шынжырлардан тұрады. Н- шынжырында бас және құйрығы болады. Актин (aktin; гр. aktis — сәуле) — ет жасушасы (талшығы) мен басқа жиырылғыш құрылымдары бар жасушалардағы жиырылу қызметін атқаруға қатысатын жіпше протеин. Актин бұлшықет талшықтары (симпласт) мен миоцит (ет жасушасы) цитоплазмасындағы жиырылғыш миожіпшелердің (миофибриллалардың) құрамына кіреді. Актин протеині миофибриллалар құрамында өзінің маңызды ферменттік белсенділігімен ерекшеленеді. Ол АТФ құрамының соңғы жағыңдағы фосфатты АТФ-тен бөлуге қатысып, бұлшықет талшықтары (миосимпласттар) мен миоциттер миожіпшелерінің белсенді жиырылуын қамтамасыз ететін қуаттың (энергияның) бөлінуіне атсалысады. Актин-миозин миофиламентімен қосылып, акго-миозин кешенін түзеді.
жүктеу/скачать 161.36 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|