(«Бейнетің қатты болса, Тапқаның тәтті болар»)
«Бейнет, бейнет түбі зейнет» мақакалының тақырыбы: (Еңбек)
«Ерлік тәрбиеден туады» мақалының тақырыбы: (Отанды сүю тақырыбы)
«Жылай-жылай арық қазсаң,
Күле-күле су ішесің.» мақалдың тақырыбы: (Еңбек туралы)
Ынтымақ, бірлік тақырыбына жазылған мақал: («Кеңесіп пішкен тон келте болмас»)
Еңбек еткен емеді,
Еңбексіз ер өледі. Мақалдың тақырыбы: (Еңбек туралы)
Ана көрген-тон пішер. Мақалының тақырыбы: (Тәрбие-тәлім туралы)
«Болған адам болдым демес,
Болдым десе, болғаны емес,»-өлең шумағындағы тақырып: (Ақылдылық)
Мақалдың алғашқы жолы: «..., тірлік болмас.» (Бірлік болмай)
Мақалдың екінші жартысы: «Батыр туса-ел ырысы, ...» (Жаңбыр жауса-жер ырысы)
Мақалдың екінші жартысы: «Қатардан ассаң да ...» (Халықтан аспақ жоқ)
Жақсы адам қартайса,
Жазып қойған хаттай,
Жаман адам қартайса, ..Мақалдың дұрыс аяқталуы: (Бықсып жанған оттай)
Мақалдың жалғасы: «Ер бір рет өледі, ...» (Қорқақ мың рет өледі)
«Өнер алды-қызыл тіл» мақал қандай мағынада қолданған? (Тура мағынада)
Абай өзінің 29-қара сөзінде «Ата-анадан мал тәтті», «Періштьте алтын көрсе жолдан таяды», «Атың шықпаса жер өрте» деген мақалдың дұрыс еместігін дәлелдеген.
***Отбасы, туыстық қатынас туралы мақал-мәтел(дер): (*Туысы бірге кепейді, түбі бірге түтпейді; *Ағайынды жігіттің отарында малы бар; *Ерге жаттың тізесі батса, ағайыншыл болады )
***Мақал-мәтелдің құрылымдық ерекшеліктері: (*Ой дәлдігі; *Мазмұндылық; *Ықшамдылық)
***Мәтелдер: (*Сыныққа сылтау керек; *Сабақты ине сәтімен; *Қорыққанға қос көрінеді)
«Қара бүркіт томағасын түсірді,
Оны мен томағаламай,
Кім томағалайды?» Ауыз әдебиетінің қай түрі? (Жаңылтпаш)
«Қазақтың халық жұмбақтары» деген кітабында М.Әуезов жұмбақтың 20 тақырыбына тоқталады.
Тапқырлық, аңғарымпаздықты қажет ететін ауыз әдебиетінің түрі: (Жұмбақ)
Аяғы жоқ жүреді,
Сылқ-сылқ күледі. Жұмбақтың шешуі мен көркемдік тәсіл: (Бұлақ, кейіптеу)
«Өзі тоқ, көлеңкесі жоқ.» Жұмбақтың шешуі: (Су немесе құдық)
«Белін бекем байлаған,
Қоқысты қоймай айдаған.» Жұмбақтың шешуі: (Сыпырғыш)
Ұстасам-қолыма түспеді.» Жұмбақтың шешуі: (Көлеңке)
«Үш қазық, екі желі, тоғыз ноқта,
Теңселіп тербеледі, адам соқса,
Шешен тіл, сөзге жүйрік болғанымен,
Не пайда, үнемдемей адам жоқта». Жұмбақтың шешуі: (Домбыра) (Үш қазық-екі құлағы, бір тиегі; екі желі-екі ішегі; Тоғыз ноқта-тоғыз пернесі)
Достарыңызбен бөлісу: |
