86. Ит пироплазмозы.
Ит пироплазмозы-жіті жəне созылмалы түрде өтетін ауру. Ол
қызба, қаназдық, кілегей қабықтарының сарғыштануы жəне
гемоглобинурия белгілерімен, сондай-ақ жүрек соғуы жиіленіп,
ішектердің атониясымен де сипатталады.
Қоздырғышы Pіroplasma canіs. Ит эритроциттерінде пироплазманың тұрқы
ірі. Олар эритроцит ішін түгелдей толтырып жатады, тұрқы 7 мкм, яғни басқа мал
түлігінің пироплазмаларынан ірірек келеді. Сыңар дөңгелек пішінділерінің тұрқы
2,0-4,2 мкм, ал жұпталған алмұрт тəрізділері – 31-5,3х 1,9-3,1 мкм.
Қоздырғыштың өсіп-дамуы.Организмге түскен пироплазмалар
алғашында ішкі мүшелерде көбейеді, сонан соң ғана қан құрамында
пайда болады. Р.canіs паразитін Dermacentor жəне Rhіpіecphalus
туысына жататын кене түрлері тасымалдайды. Пироплазмалар кене
организмінде трансовариалдыжолментаралады.
Ауру белгілері.Жасырынкезең 6-7 күн. Аурудыңжітітүрімен
ауырған итмең-зең, тынысалуыауыр, тамақтан бас тартады. Денеыстығы
41-420С. Кілегей қабықтарыбозарыңқы, көгерішнемесесарғышреңді.
Аурудың 2-3-ші күндеріқандынесепшығуымүмкін, мұныңөзіқолайсыз
болжам , өйткені 3-7 күнненсоң ауруитөлім-жітімгеұшырауымүмкін
87. Жылқы пироплазмозы.
Жылқы пироплазмозы тақ тұяқтыларда кездесетін маусымды протозоид ауруы. Онымен жылқы, есек жəне қашыр ауырады. Ауруға шалдыққан жануарлардың дене қызуы көтеріледі, қаны азаяды, кілегей қабықтары сарғайып, орталық жүйке, жүрек-тамыр жəне асқазан жүйелерінің қызметі бұзылады. Қоздырғышы. Pіroplasma caballі деген Sporasoa класына жататын қарапайымдылар. Олар эритроцит ішін мекендейді. Паразиттің тұрқы 2-6 мкм. Пироплазмалардың пішіні дөңгелек, сопақ, сақина, алмұрт жəне амеба тəрізді болып келеді, эритроцит ішіне бір-бірден немесе жұпталып орналасады. Бұл паразиттің цитоплазмасы жəне 1-2 хроматин шоғырларынан тұратын ядросы болады. Пироплазмалардың көпшілігінің пішіні алмұрт тəрізді.
Достарыңызбен бөлісу: |
