1. Физиологиялық қызметтерді зерттеу әдістері
Қозғыш тіндерде биоэлектрлік құбылыстарды көрсетудің биологиялық әдісі (Л.Гальванидің 1 және 2 тәжірибелері. К.Маттучидің тәжірибесі)
жүктеу/скачать 87.6 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Гальванидің алғашқы тәжірибесі .
- Гальванидің екінші тәжірибесі
- Маттеучи Тәжірибесі.
| 3. Қозғыш тіндерде биоэлектрлік құбылыстарды көрсетудің биологиялық әдісі (Л.Гальванидің 1 және 2 тәжірибелері. К.Маттучидің тәжірибесі).
Алғаш рет "жануар электрінің" бар екенін дәлелдеген Гальванидің алғашқы тәжірибесінің мәні-жүйке-бұлшықет препараты биметалды пинцетпен жанасқанда бұлшықеттің жиырылуы байқалады. Гальванидің алғашқы тәжірибесі. Жұмыс үшін қажет: биметалды пинцет, препараттық құралдар жиынтығы, науа, әмбебап штатив, дәке майлықтары, Рингер ерітіндісі, Бақа. Жұмыс барысы.Препарат ретінде терісі сыдырылған бақа омырқасының белден төменгі бөлімі мен сирақтары қолданылған. Сондай-ақ иілген мыс пен жалпақ темірден тұратын кішкене балкон жасаған. Сосын тірі реоскопты мысқа жүйкесі арқылы іліп, тербелткен. Бақадан жасалған препарат темір кесіндісіне тиген кезде, бақаның бұлшықеттері жиырылып, сирақтарының қозғалғаны байқалады. Жұмыстың қорытындысы: Л.Гальванидің бұл тәжірибесі арқылы бақа сирақтарының жиырылуы жүйке мен ет тіндерінің электр потенциалдарының айырмашылығына байланысты екендігі дәлелденді. Гальванидің екінші тәжірибесі Жұмыс үшін керек: препараттық құралдар жиынтығы, науа, тамшуыр, шыны ілмек, дәке майлықтары, сақина ерітіндісі, Бақа. Жұмыс барысы: Л.Гальвани бұл тәжірибесін ешқандай металдың көмегінсіз орындайды. Ол жүйке мен еттен тұратын бақадан жасалған препарат дайындап алады.Содан соң, оның балтыр етін кесіп, зақымдайды. Жүйкені шыны қармақпен іліп алып, оны бірден балтыр етінің кесілген және кесілмеген жеріне тигізеді. Сол кезде бұлшықеттің жиырылғанын байқайды. Жұмыстың қорытындысы: Л.Гальвани осы тәжірибесі арқылы тірі тінде электр тогының болатындығын және ондағы потенциал айырмашылығы тінді тітіркендіре алатынын дәлелдеді. Маттеучи Тәжірибесі. 1838 жылы Италиялық ғалым Маттеучи гальванометр көмегімен бұлшықеттің кесілген және кесілмеген жерінде потециал айырмашылығының болатынын ашты. Сондай-ақ жолақ бұлшықеттің сыртқы беті оң, ал ішкі беті теріс зарятты болатынын анықтады.Мұны «тыныштық тогы» деп атады. Жұмыс істеу үшін қажет: дайындық құралдарының жиынтығы, науа, стимулятор, электродтар, шыны Ілмек, тығын тақтасы, сақина ерітіндісі, Бақа. Жұмыс барысы. Бақаның артқы аяқтарының екі препаратын дайындайды. Санның бұлшық еттері алынып тасталады, ал сан сүйегіне арналған екі аяқ ұстағыштар қояылады. Бір препараттың жүйкесі электродтарға, ал екіншісінің жүйкесі біріншісінің гастроцнемия бұлшықетінің бойына орналастырылады. Жүйкені ырғақты тітіркендіреді, олар бірінші препарат бұлшықеттерінің тетаникалық жиырылуын тудырады, екіншісінің бұлшықеттерінің жиырылуын байқалады. Жұмыс қорытындысы: Маттеучи тәжірибесінде тіке тітіркендірілмесе де бірінші препараттың балтыр етінің жиырылуы екінші препаратта қозу тогының пайда болғанын және ет үстінде жатқан бірінші препараттың жүйкесі арқылы жылжып барып, етті тітіркендіргенін байқады. Осыған орай ол тін қозған кезде тыныштық тогы басқа токқа және ол ток қозу үрдісіне ұласып жүйкені бойлай жылжып таралатынын дәлелдеді. жүктеу/скачать 87.6 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|