1 Карипова М. Р
Бюджет-салық (фискалдық) саясаты
жүктеу/скачать 3.61 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1.
Бюджет-салық (фискалдық) саясаты – мемлекеттің салық салу және мемлекеттік шығындар арқылы экономикаға әсер етуі; 2. Ақша-несие (монетарлық) саясаты – мемлекеттің елдің ақша, несие және банк жүйелері жолымен экономикаға әсер етуі; 3. Әлеуметтік саясат – ел азаматтарының әлеуметтік жағдайларын қорғау және қоғамның әлеуметтік тұрақтылығын қамтамасыз етуге бағытталған макроэкономикалық реттеудің маңызды бір бағыты; 4. Сыртқы экономикалық саясат – мемлекеттің ашық экономика жағ-дайында халықаралық сауда қатынастарына араласа отырып, ұлттық экономика-ның өсуі мен тиімділігін арттыру, халықтың өмір сүру деңгейін жақсарту мақсатында таза экспортты реттеуге араласуы. Экономикалық саясаттың осындай түрлеріне біз алдағы тақырып- тарда жеке-жеке тоқталып өтетін боламыз. Макроэкономикалық талдау микроэкономикалық талдаумен тығыз байланысты, өйткені микроэкономикалық байланыстар макроэкономикалық құбылыстардың негізі болып табылады. Сонымен, макроэкономика – бұл экономиканы біртұтас жүйе ретінде зерттейтін ғылым. Ол экономикада болып жатқан өзгерістерді түсіндіруге, нарықтық жүйенің қызмет етуін жақсарту бойынша экономикалық саясатты жүргізуге мүмкіндік береді. Ұлттық экономика деңгейіндегі табыстар мен шығындардың шеңберлі айналымы Макроэкономикалық теорияда ұлттық экономика шеңберінде табыстар мен шығындардың шеңберлі айналымы туралы зерттеледі. Нарықтық қатынастар жағдайында алуан түрлі тауарлар мен қызметтердің көптеп өндіріледі, ал олардың өндірісіне әртүрлі факторлар қатысады. Нарықтың белгілі субъектілері әртүрлі факторлардың иелері ретінде табыстарды алып отырады. Бірақ осындай субъектілердің табыстары бір 75 уақытта нарықтағы басқа бір субъектілердің шығындары ретінде көрінеді. Сондықтанд макроэкономикалық талдау тұрғысынан табыстар мен шығындардың айналымы туралы қарастырудың маңызы зор болып табылады. Негізінен, ұлттық экономика шеңберінде айналатын табыстар мен шығындардың қалыптасуына нарықтың барлық субъектілері қатысады. Ол қарапайымнан күрделіге қарай кете береді. Осындай айналымның бірнеше түрлері орын алады. 1. Жабық экономикадағы мемлекеттің қатысуынсыз табыстар мен шығындардың айналым үлгісі. 2. Жабық экономикадағы мемлекеттің қатысуымен табыстар мен шығындардың айналым үлгісі. 3. Ашық экономикадағы табыстар мен шығындардың айналым үлгісі. 9.1-сурет Ұлттық экономикадағы табыстар мен шығындардың шеңберлі айналым үлгісі Біздің мысаламызда мемлекет және сыртқы орта қатыспайтын табыстар мен шығындардың қарапайым айналым үлгісі сөз етіледі (10.1-сурет). Осы сызбадан көріп отырғанымыздай, сағат тілі бойымен жүретін бағыт бойынша үй шаруашылықтарынан өндіріс факторлары нарығына факторлық қызметтер (еңбек, капитал, жер қызметтері) келіп түседі. Өз кезегінде, игіліктер нарығы арқылы фирмалардан үй шаруашылықтарына әртүрлі материалдық және материалдық емес игіліктер келіп түседі. Сағат тілі бойымен жүретін ресурстар мен соңғы өнімдер ағынын жүктеу/скачать 3.61 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|