Зиянды қоқыстардан ауа бассейнін қорғау

Ауа бассейнін қорғау үшін келесілерді қолданамыз:

- технологиялық процестердің экологизациясы

- газды қалдықтарды зиянды қорлардан тазалау

- атмосферада газды қалдықтарды шашу

- санитарлы қорғау зоналарының құрылуы, архитектурлы жоспарлы шешім, және т.б.

Технологиялық процестердің экологизациясы үздіксіз технологиялық процестердің құрылуын жанғыш заттардың бастапқы тазалануы немесе оны экологиялық түрлермен ауыстыру, сулы маңыздануды қолдану, әртүрлі агрегаттардың электр әкелгішке айналдыру, газдардың рециркуляциясы және т.б.

Бірінші орындағы тапсырма автомобильді газдардың әсерінен атмосфераны ауаны ластаудан сақтау, яғни онымен күресу, қазіргі кезде таза жанғыш заттарды активті іздеу жүруде. Оны ауыстырғыш заттар қарастырылуда газды жанғыш зат, метильді спирт (метанол) азтоксикалық аммиак және мінсіз жанғыш зат сутегі. Карбюратормен двигательдердің айырбастауы құрастырылуда мысалы: дизельді, булы, газотурбинді, және т.б.

Жұмыстың принципі орталық жерлермен әсері бөліктік күші ауырлық күші. Сулы шаң ұстағыштар (тубуленттілер, газшамғыштар және т.б.) суды қолдануды қажет етеді және инерция күшнің әсерімен бөліктердің тамшы үстіне шаңның түспеуі. Электрофильтрлар газдарды тазалаудың ең қолайлысы оған 0,1мкм шаңның сіңіруінен. Жұмыстық принципі болып газшаңды ионизацияны қолдану. Қазіргі талапқа сай өнімдерде қажет, ережеге сай көпбаспалдақты тазалау. Үлкен көмірлі жиынтықта құрғақ және сулы шаңұстағыштар қолданады, адсорбенттер және абсорбенттер, қанды фильтрлер және электрофильтрлер және т.б.

Токсикалық газды және булы түзушілердің тазалау әдісі үш негзгі группаға бөлінеді:

1. катомика айналуда қалдықтардың жұтылуы

2. қоқыстардың жуылуы қоспалардың ертінділерімен

3. ультрамикроскопиялық структуралардың қатты денелермен қоспалардың газды құрылудың жұтылуы

каталиктикалық әдісі ол системаға кіріспе болып табылады катализаторлы заттардың токсикалық компонеттердің қалдықтарына айналу. Одсорбционды әдіс деп газқұраушы зиянды қоспалардың сұйық абсорбенттермен жұтылуы. Абсорбент ретінде суды, содан ерітінділерін, аммиак және т.б. қолданылады.

Абсорбционды әдіс деп зиянды компонеттердің тасталуы адсорбенттермен лақтырылуының бөліп алуы. Яғни қатты денелердің цльтрамикропористі структуралық қолданылуы.

Атмосферада газды қоспалардың шашырауы деп қауіпті концентрациялардың төмендеуі. ПДК мөлшеріне байланысты. Бұны шашырату жолымен жүргізеді, және биік түтін трубаның көмегі арқасында. Труба қаншама биік болса соншама оның эффектісі жоғары болады, яғни шашырау эффектісі.

 Атмосфералық ауаны шаңтозаңнан тазалаудан басқа тазалау жолдары

Қоршаған ортаны әртүрлі ластанудан қорғау үшін оның бәрі санитарлы қорғау зоналары мен және архитектуралы жоспарланған шешімдермен байланысты.

Санитарлы қорғау зонасы жалпылама мекемелерді ластану көзінен бөледі. Ол қоныстанған халықты зиянды факторлардан қорғау үшін жүргізіледі. Бұлардың ауқымы 50-1000м аралығында болады. Бұлардың зияндығы көлеміне байланысты болады. Бұл зоналар жасылдандырылу керек, яғни көкалдандырылу керек. Ағаштар, өсімдіктер, шымтезектер арнайы отырғызылып отыру керек.

Архитектуралы жоспарлы жәрмеңкелер лақтырылған заттарды дұрыс біріктірілуін қадағалайды. Яғни тұрғын үйлерді жөнге, жер соққыларына тұрақты ету үшін іс шаралар қолданылады.

Заңда «Қоршаған ортаны қорғау үшін» арнайы бабы бар. Заң келесі жағдайларды қарастырады:

- тұрмыстық жағдайларға байланысты озон қабатының өзгеруін қарастырады

- озон қабатының кері әсер ететін нормативті жеткізерлік қалдықтарды қадағалау

- атмосфераның озон қабатынын бұзатын химиялық заттарды қолдану және олардың шығарылуын реттеу

Ең маңызды және ең қиын болып, беткей суларды ластанудан қорғау болып табылады.

Экоқорғау жәрмеңкелелрі келесі түрде өтеді:

- қоқыссыз және сусыз технологиялардың дамуы және қайтымды суқоймалардың системалары

- іркінді суларды тазалау

- терең сулы горизонттарға іркінді суларды жинау

- беткей суларды тазалау және залалсыздандыру, сужиналуға қолданылатын

Беткей сулардың ең басты ластанушысы болып іркінді су болып табылады, сондықтанда іркінді суларды эффективті тазалау және құрылуы маңызды болып табылады.

Іркінді суларды көптеп жиналуынан тазалаудың бірнеше түрлері бар: механикалық, физико химиялық, химиялық, биологиялық және т.б. Тазалау осы тәсілдердің бірімен не біріккен түрімен өтуі мүмкін, ал залалсыздану түнбаның жиналуымен жүреді, яғни іркінді суды суқоймасына тастамас бұрын.

Негізгі химиялық тәсілі болып, нейтрализдеу және қышқылдандыру болып табылады. Механикалық тәсілі болып, сүзу, фильтрациялау, тұндыру арқылы жүреді.

Физико химиялық тазалау түріне келессілерді жатқызамыз:

- коагуляция коагуляторды енгізу «аммоний тұздарын, темір, және т.б.) коагулянттарды тез кететін мақталарды жою үшін енгізеді

- Сорбцио Лас заттарды кейбір заттардың жұту қабілеті (активті көмір, цемиттер, лайлар және т.б.)

- Реотация ауамен іркінді суларды өткізу. Газды көпіршіктер жоғарыға көтерілгенде беткейі активті заттарды ұстап алады, мұндай май және т.б. сулардың беткейінде тез кететін көпіршік түзгіш қабат түзеді

Биологиялық әдісі іркілген сулардың кейбір органикалық және органикалық емес қосылысының өзінің дамуы үшін жасанды орналастырылған микроорганизмдерді қолдануға негізделген. Тазалауды табиғи әдіспен (фильтрация өрісі т.б.) және жасанды әдіспен жүргізедә (аэротеника, биофильтрлер, циркуляциялаушы қышқылдық каналдар).