1. Психиатрияның мәні мен міндеттері. Клиникалық психиатрияны дамытудың негізгі кезеңдері
Шизофрения. Негізгі клиникалық формалары. Жетекші симптомотология мен болжам арасындағы байланыс
жүктеу/скачать 229.11 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жалпы клиникалық сипаттамасы
- Шизофренияның клиникалық формалары
| 37. Шизофрения. Негізгі клиникалық формалары. Жетекші симптомотология мен болжам арасындағы байланыс
Шизофрения – этиологиясы анықталмаған, созылмалы ағымға бейiм, науқас тұлғасының типті өзгерiстерiмен және әлеуметтік адаптация және еңбекке қабiлеттіліктің тұрақты бұзылыстарына алып келетін әртүрлі айқындылық дәрежесіндегі өзге психикалық бұзылыстармен көрінетін психикалық ауру. Бұл ауру кезінде науқастар тұйықталады, әлеуметтік қатынастарын жоғалтады, эмоциональды реакциялардың кедейленуі бақыланады. Сонымен қатар түйсік, қабылдау, ойлау, қозғалыстық-еріктік сфераның әртүрлi дәрежедегі бұзылыстары анықталады. Жалпы клиникалық сипаттамасы Шизофрения жеке ауру ретiнде алғаш немiс психиатры Э.Крепелинмен бөлiніп қарастырылды. Ол гебефрения (Е.Геккер), кататония (К.Кальбаум) және параноидтар (В.Маньян) диагнозы қойылған науқастар тобын алып, катамнездерін бақылағанда, оларда алыс кезеңде өзiне тән ақыл кемдігі дамығанын байқаған. Осыған байланысты Э.Крапелин осы үш топ ауруларды бiрiктiрiп, оларды ерте ақыл кемдігі деген атаумен атады (dementia praecox). Шизофренияның жеке формалары анықталып, суреттелді. Оның үш классикалық: гебефрениялық, кататониялық және параноидты формаларына, төртiншi – қарапайым формасы қосылды. Кейiнiрек басқа да формалары суреттелді: ипохондриялық, кезеңдік және т.б. Формаларды жетекшi синдром негiзiнде бөлiндi. Бiрақ, клиникалық бақылаулардың көрсетуi бойынша шизофренияның әртүрлi формаларында тән психопатологиялық симптоматика өзiнiң тұрақтылығымен ерекшеленбедi. Бастапқы кезде қарапайым формада өткен ауру, кейін келе параноидты және басқа формалардың психопатологиялық белгiлерімен көрініс беруі мүмкін болды. Шизофренияның клиникалық формалары 1. Параноидтық форма. Көбінесе кездеседі. Негізгі көрінісі салыстырмалы түрде тұрақты, әдетте параноидты, жиі есту галлюцинацияларымен және басқа да қабылдау бұзылыстарымен бірге жүретін сандырақ. Эмоциялар, ерік-жігер, сөйлеу және кататониялық белгілер саласындағы патологиялар көбінесе жоқ немесе олар салыстырмалы түрде жеңіл. 2. Гебефрениялық шизофрения. Аурудың бұл түрінде клиникада күтпеген, дөрекі мінез-құлық пен мәнерлік түріндегі аффективті бұзылулар бірінші орынға шығады. Сонымен бірге сандырақ пен галлюцинациялар нашар көрінеді. Науқастың көңіл-күйі тұрақсыз, адекватты емес, ойлауы дөрекі бұзылған. Гебефрениялық шизофрениямен ауыратын науқастарда әлеуметтік қызмет ету деңгейі айтарлықтай зардап шегеді. Эмоционалды-ерікті сферадағы ақаудың тез өсуіне байланысты науқастар үшін болжам қолайсыз. 3. Кататониялық шизофрения. Ол психомоторлық бұзылулардың айқын ауыспалы шабуылдарымен көрінеді: гиперкинез (психомоторлы қозу) мен ступор немесе пассивті бағыну және негативизм арасындағы ауытқулар. Ұзақ уақыт бойы шектелген позаның фонында кенеттен психомоторлы қозу жағдайлары пайда болады, бұл аурудың осы түріне өте тән. 4. Шизофренияның қарапайым түрі. Ол қоғамда қызмет етудің айқын қабілетсіздігімен, аутизммен, эмоционалды жеткіліксіздікпен сипатталады, бұл түрінде сандырақтар және галлюцинациялардың болмауымен сипатталады. Әдетте, аурудың бұл нұсқасы өте баяу жүреді, қатерлі ағым өте сирек кездеседі. Формаларды жетекшi синдром негiзiнде бөлiндi. Бiрақ, клиникалық бақылаулардың көрсетуi бойынша шизофренияның әртүрлi формаларында тән психопатологиялық симптоматика өзiнiң тұрақтылығымен ерекшеленбедi. Бастапқы кезде қарапайым формада өткен ауру, кейін келе параноидты және басқа формалардың психопатологиялық белгiлерімен көрініс беруі мүмкін болды. жүктеу/скачать 229.11 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|