1. Сөз сөйлем, дыбыс, әріп. Сөз дыбыстардан құралады


У дыбысының дауысты болуы



бет3/9
Дата19.11.2023
өлшемі43.46 Kb.
#483672
1   2   3   4   5   6   7   8   9
ереже даптер

24. У дыбысының дауысты болуы.

Дауыссыздан соң және сөз басында дауыссыздан бұрын келген У дыбысы дауысты болады.


Мысалы: Сурет, жазу.


25. Дауыссыз У.
Дауыстыдан соң және сөз басында дауыстыдан бұрын келген У дыбысы
дауыссыз болады.
Мысалы: Әуе, уақыт, Зәуре, ауылдас, т.б.


26. У әріпінің жазылуы.

Ы, І, әріптеріне аяқталған сөздерге У әрпі қосылса,


Ы, І, әріптері түсіп қалады.
Мысалы: оқы-оқу, тоқы - тоқу, т.б.


27. И әрпінің жазылуы.

И дыбысының алдында Ы, І естілгенімен, олар жазылмайды.




28. Сый, Тый, және бұлардан тараған сөздерде тек ый жазылады.
Мысалы : Сыйлық, тыйым, сыйды, т.б.
29. Я әріпінің жазылуы.

Сөзде йа дыбыстары естілгенімен жазуда олардың орнына Я әріпі жазылады.


Мысалы: Мая, таяқ, Жансая, қоян, т.б.
30. Ю әріпінің жазылуы.

Сөзде йу дыбыстары естілгенмен жазуда олардың орнына ю әріпі жазылады.


Мысалы: аю, көркею, еңкею.

Сөздегі и әріпінен соң у жазылмайды, ю жазылады.


Мысалы: Кию, қию, жию.
31. Дауыссыз дыбыстардың түрлері.

Дауыссыз дыбыстар үшке бөлінеді:


Үнді: л,м,н,ң,р,й,(у).


Ұяң: б,в,г,ғ,д,ж,з.


Қатаң: қ,к,п,с,т,ф,х,ц,ч,щ,ш.




32.Дауыссыз б мен п.
Сөз соңынды б естілгенімен, п әрпі жазылады.
Мысалы: кітап, доп, қап.
П дыбысынан аяқталған сөзден кейін дауысты дыбыс келсе, п дыбысы б-ға айналады.
Мысалы: кітап- кітабы, доп- добы.


33. Дауыссыз к мен ғ
Ғ әріпі сөздің соңында жазылмайды.
Қ –ға аяқталған сөзден кейін дауысты дыбыс келсе, Қ дыбысы Ғ- ға айналады.
Мысалы: қабақ – қабағы, атақ – атағы.


34. Дауыссыз к мен г

Сөз соңында к дыбысынан кейін дауысты дыбыс келсе, ол г –ге айналады.


Мысалы: елек – елегі, бүйрек –бүйрегі.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет