1-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар «Еңбек нарығы және сұраныс». Балғабек Қыдырбекұлы «Теміржолшы» бөлімдері бойынша жиынтық бағалау І нұсқа



бет14/77
Дата24.11.2023
өлшемі5.66 Mb.
#484351
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   77
10 КЛАСС БЖБ ТЖБ (1)

Ойлау дағдыларының деңгейі

Жоғары деңгей дағдылары



Орындау уақыты

25 минут

1-тапсырма


Мәтінді тыңдап, негізгі ақпараттарды қысқаша жазып алыңыз. Жазғаныңызға сүйеніп мазмұнын түсіндіріңіз.




Балқаш проблемасы
Балқаш көлі алабында экологиялық жағдай қалыптасып отыр. 1970 жылы Балқашқа құятын Іле өзенінде Қапшағай бөгені мен су электр станциясының салынуы Іле-Балқаш су шаруашылығы кешенінде бетбұрыс кезең болды. Қапшағай су торабын жобалау кезінде Іле өзенінің атырауындағы табиғат кешенінің жағдайы ескерілмеді. Соның нәтижесінде онда тіршілік ететін жануар дүниесіне (ондатр, балық, т.б.) және ауыл шаруашылығына көп зиян келді. Ақдала алқабын суландырып, күріш егу жобасы да толық жүзеге аспай қалды.
Болжау бойынша, XXI ғасырдың басында, көлдің батыс бөлігі мүлде кеуіп, шығысының тұзды шалшыққа айналуы мүмкін. Бұл өз кезегінде Балқаш маңындағы ландшафтылар мен экологиялық жағдайларды түбірімен өзгертіп, тіршіліксіз шөлге айналдырады. Көл деңгейінің төмендеуі оның суының шамадан тыс минералдануына әкеп соғуда. Бұл, бір жағынан, егістік далалардан көлге қайта келіп құятын су құрамында әр түрлі тұздардың көп болуына байланысты. Сонымен қатар алаптағы өзгерістер Балқаш маңы аймағының климат жағдайларына да әсерін тигізеді. Су айдынының тәуліктік температураны, ауа ылғалдылығын реттеуші ретіндегі әсері өз күшін жояды. Ғалымдардың болжауынша, Балқаштың тартылуы Батыс Сібір мен Қазақстандағы географиялық зоналардың шекараларын өзгертуі мүмкін.
(159 сөз)
https://books.google.kz/books
2-тапсырма
Мәтін мазмұны бойынша жұпта диалог құрастырыңыздар. Диалог барысында төменде ұсынылған сөйлеу этикеті формаларын қолданыңыздар.


Сөз әдебі мен сөйлеу этикеті формалары: сіз қалай ойлайсыз, сіздің пікіріңізше, мен сіздің пікіріңізбен толықтай келісемін, кешіріңіз, бірақ мен басқаша ойлаймын, сіздің осы туралы ойыңызды білсем деп едім, өте құнды пікір айттыңыз.


Әбдіжәміл Нұрпейісов есімі халықаралық аренада алпысыншы жылдар басында әлемнің әдеби өрісіне жол тартқан “Абай жолын” жалғастыра жаңғыртқан “Қан мен тер” болып еске түседі. “Қан мен тердің” арқасында қазақ әдебиеті өзінің әлем оқырмандары алдында Әуезовпен алған биігін сақтап қала білді. Әбдіжәміл Нұрпейісов есімімен бірге тағы да Арал апаты еске түседі. Жазушы шығармашылық ғұмырының тең жартысын туған жері – Аралға арнапты. Қаламын найзадай білеп, Аралға араша түсу – жазушы ғұмырының “Соңғы парызына” айналыпты. Бұл екі шы­ғарманың екеуі де әлем оқырмандары алдында қазақ әдебиетінің айбынын ас­қақтатты. Беделін көтерді. Оған дәлел – төменде келтірілген отандық және шетелдік қаламгерлердің Нұрпейісов романдары туралы әр жылдарда айтқан пікірлері, берген бағалары.
“Біз, мына батыс оқырмандары, француз тіліне аударылған нағыз қазақ қаламгерлері Мұхтар Әуезов пен Әбді­жәміл Нұрпейісовті мысалға келтіре ала­мыз. Әуезов жайлы айтқанбыз, енді Нұр­пейісовті атап өткім келеді. Иә, Қа­зақ­стан мақтана беруіне болады. Револ­ю­ция ша­пағымен бірге азаттық пен әділет­тік жо­лында өз халқының қасіреті мен ұлы­лығын паш еткен нағыз жауһар – шедевр­лер бере білген жазу­шыларымен мақтана беруіне болады. Осының бәрі бір буын ұр­пақ жазушыларының маңдайына жазылыпты”.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   77




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет