Ɇɟɧԛɲɿɧɦԛɦɤɿɧɟɦɟɫɧԥɪɫɟɠɨԕ

251
та ңы л ған тал ды қор ған дық Ел дос Бая лыш ба ев ты Qazir ер кін 
әң гі ме ге ша қыр ды.
Qazir
: Ел дос, хал-жағ дай жақ сы ма? «Қа зақ стан ның 
100 жа ңа есі мі» жо ба сы нан се нің же тіс тік те рің ді кө ріп, қуа-
нып жүр мін. Өзің жай лы, өз ге лер дің көз қа рас та ры мен пі кір-
ле рі ту ра лы, жо ба ла рың жай лы оқыр ман да ры мыз ға ба сы нан 
бас тап ба ян дап бер ші.
Ел дос
: Сә лем, Жан нат, не гі зі, мен прог рам малаушымын 
ғой, бі рақ өмі рім нің «прог рам ма сы» өз ге ше, ерек ше. Қол-
ая ғы қи мыл сыз жат қан кім ге ұна сын? От ба сы ма да оңай бол-
ған жоқ. Қайт сем де қол-ая ғым ды жиып, ба сым ды кө тер мек ке
бел бу дым. Со дан үз дік сіз жат ты ғу лар мен ай на лыс тым. 
Құ дай ым қош кө ріп, қол-аяқ қа жар ты лай бол са да жан бі тіп, 
бе тім бе рі қа рай бас та ды. Ата-анам мен ағам ның да қол дауы 
ұшан-те ңіз бол ды. Өзімнің тағ дыр лас та рым ның осындай тау-
қы мет те жүр ге ні күн-түні көкейімде тұрды. Со ны мен, аз ды-
көп ті кө мек бо лар де ген ой мен 2014 жы лы оңал ту ор та лы ғын 
аш тық. Ондағы ойым өзім сияқтылардың құ ла зы ған кө ңіл де-
рі не се нім нің бір ұш қы нын бол са да се бу еді.
Мен си яқ ты мүм кін ді гі шек теу лі жандарға шы ны ғу 
ар қы лы талай бе лес ті ба ғын ды ру ға бо ла ты нын жет кі зуім 
ке рек екенін түсіндім. Өз де рі не өз де рі қыз мет қы ла ала тын 
күй ге же те леуім ке рек. Олар дың ой ла рын оңал тып, жан-
шыл ған жі гер ле рін не ге шың да мас қа? «Асар» осын дай ас тан-
кес тен бол ған бү кіл ар ма ным ды қай та ай шық тап, қай та дан 
қаз бас қан ке зім де ту ды.
Qazir
: «Асар» спорт тық оңал ту ор та лы ғы на Қа зақ стан -
ның түкпір-түкпі рі нен ке ле тін дер ді бы лай қой ған да, алыс-
жа қын ше тел дік тер де ел ке зіп та ба ал ма ған емін із деп ке ліп 
жа тыр екен. Қа рап отыр сам, қы ру ар жұ мыс ат қа рыл ған, 
со лар жай лы бі раз мә лі мет бе ре ке тейік, Ел дос.
Ел дос
: Бі 
ле 
сіз бе, бұл жер 
ге тән дауа 
сы 
нан бұ 
рын жан 
дауа сын із де ген дер де не ні шы нық ты ру дан гөрі ерік-жі гер ді 
шы нық ты ру үшін ке ле ді. 2014 жы лы Тал ды қор ған қа ла сы 
әкім ді гінің қол дауымен ашыл ған бұл ор та лық тың биыл 
қыз мет етіп ке ле жат қа ны на төрт жыл бол ды. Өзі ңе, өз ге ге, 
же тіс тік ке се нім бол ма са, се нің оңа ла ты ны ңа се не тін жұрт та 
ша ма лы. Құл шы ныс құз ба сы на бі р-ақ кө те ре ді, сон дық тан 
көп ші лік ерік-жі гер ле рін жа нып, өзін-өзі жек пе-жек ке 

252
ша қыр ған дай бо лып ке ле ді. Бұл – бас ты же тіс тік. Қал ға ны – 
үз дік сіз ең бек тің, тө гі ле тін тер дің, үзіл мей тін үміт тің ен ші-
сін де.
Ал ғаш қы екі жыл да мем ле кет тік-әлеу мет тік тап сы рыс 
тө ңі ре гін де оңалтудан 260 адам өт ті. Кө лік апа ты, ин суль т, 
ДЦП-дан зардап шеккендер осын 
да ке 
ліп, оңа 
лып жа 
тыр. 
Бас-ая ғы төрт жыл ішін де кел ген дер са ны 350 адам нан ас ты. 
Оның ішін де Қыр ғызс тан нан, Ре сей ден, Өз бе кс тан нан кел ген 
түр лі топ та ғы мү ге дек тер де бар. 50-ге жу ық адам ар ба мен 
ке ліп, өз ая ғы мен кет ті. Жүз де ген адам өзі не-өзі қыз мет ете-
тін дең гей ге жет ті. 2011 жыл ғы қыс қы Азиада ой ын да ры ның 
чем пионы, спорт ше бе рі Ев ге ний Лев кин де ор та лы ғы мыз да 
бо лып, бі раз оңа лып қайт ты.
Qazir
: Ат қа ры лып жат қан бас қа да жо ба ла рың мен өзім 
та ныс пын, өз ау зың нан көп ші лік ес ти кет сін, ай та отыр шы.
Ел дос
: Аз ды-көп ті оңа лу шы лар дың ор та лық қа тө лей тін 
ақы сы ай лық жалақыны жа бу ға жұм са лып ке те ді. Қал ға нын 
рет тес ті ріп ке ле міз. Мы са лы, 2014 жы лы «Биз нес тің жол 
кар та сы-2020» бағ дар ла ма сы ар қы лы 3 мил лион дық грант 
бұй ыр ды, оған ар найы жаттығу құрылғыларын жа са дық.
2016 жы лы «Startup Bolashak» кон кур сы на қа ты сып, 
екін ші орын ды ие лен дім. Мұ ның нә ти же сі ре тін де Ала көл де 
мү ге дек тер ге ар нал ған елі міз де гі ең ал ғаш қы ма ман дан ды-
рыл ған пан сио нат ашыл ды.
Ал был тыр ғы жыл дың ақ пан ай ын да Қа зақ стан Рес пуб ли-
ка сын да ғы Жа по ния ел ші лі гі нің қол дауы мен «Шөп тамыры» 
бағ дар ла ма сы бой ын ша 26 мил лион дық грант ты ие лен дім. 
Ор та лы ғы мыз ға қа жет ті ке рек-жа рақ қа, жат ты ғу құ рал да-
ры на қол жет кіз дік, ал ма ман да ры мыз оңал ту жә не жат ты ғу 
жаб дық та ры мен жұ мыс жа сау бой ын ша ар найы бі лік ті лік ті 
арт ты ру курс та ры нан өт ті. Ара сын да өт кі зіл ген бір не ше қа -
йы рым ды лық кон церт тер, ше ру лер мен түр лі ша ра лар да бар, 
са ны нан жа ңы лы са мын қа зір. 
Qazir: Ел дос, қа ла бой ын ша үз дік кә сіп кер атан дың, мү -
ге дек тер дің өмір са па сын жақ сар ту ға қос қан үле сің үшін 
«Жан шуақ» сый лы ғын да ие лен дің. Ел ба сы Нұр сұл тан 
На зар ба ев тың, Ден сау лық сақ тау, Ең бек жә не әлеу мет тік 
қор ғау ми ни с т р лі гі нің ал ғыс хат та ры мен түр лі қо ше мет тен 
кен де емес сің. Жуыр да «100 жа ңа есім ге» ен дің. 

253
Та ғы бір же тіс ті гің – «Сә би» қо ры ның «Өз бизнесіңді 
жаса» бай қау ын да ғы же ңі сің. Елу мың дол лар бо ла тын жүл-
де сін се нің жо ба ңа та ғай ын да ды. Қан дай да бір се беп тер мен 
іс ке ас пай қа луы мүм кін бе?
Ел дос
: «Сә би» қо ры ның жүл де сі не бас па на мә се ле сін шеш-
пек пін. Оңал ту ор та лы ғы на ке лу ші лер ге ар нал ған за ма науи 
хос тел салынады, қа зір «қа ғаз» жұ мыс та ры рет те ліп жа тыр.
Qazir
: Ен ді гі «прог рам ма»?
Ел дос
: Бір-бір үміт те рін ар қа лап, «Асар ға» оңа лу ға ке ліп 
жат қан дар са ны күн сай ын ар ту да, ен ді со лар бас сау ға лай-
тын бас па на тұр ғыз сам дей мін. Тағ дыр лас та рым ның жү ріп-
тұ ру ына, қа ты науы на ба рын ша қо лай лы хос тел са лу – жос-
пар дың ке ле сі тар ма ғы.
Мен «мүм 
кін емес» де 
ген 
ге сен 
бей 
мін. Кезінде маған: 
«Омырт қа сы сын ған, жұ лы ны за қым дан ған адам ның қай та 
тұ руы тү гіл, оты руы мүм кін емес», – де ген еді. Үзіл ген үміт 
те жал ға на ды, жо ғал ған ар ман да ай на лып өзің ді та ба ды, 
өр тен ген се зім де бір кү ні өл мей тін ма хаб бат қа ай на ла ды. Бә рі 
мүм кін, тек өзің мен кү ре се біл сең бол ға ны. Өзің ді же ңе біл-
ме сең, өз ге ге не көр се те ал мақ сың?! – деп, сөзін қорытынды-
ла ды Елдос. 
Жі ге рін жа нып, же ңіл мей ке ле жат қан, жү зі нен күл кі сі 
кет пей тін жі гіт пен сұх бат тан соң, жа ды рап та рас тық. Qazir 
Ел дос тың әр жо ба сы ның жү зе ге аса бе руі не ті лек тес.
(Жан нат Ма нас бай ы зы)
3.
Ұлт тық салт-дәс түр ді жаң ғыр ту мақ са тын да қан дай кә сіп пен 
ай на лы сар едіңдер? Мәтіндегі ой ды жал ғас ты рып, дис кус сив ті эс се 
жа зың дар.
Қа зір гі уа қыт та қа ла ба ла сы ның да, да ла ба ла сы ның да 
ер ме гі ве ло си пед, гид рос ку тер, те ле фон бол ға ны рас. Хал-
қы мыз ең бек пен өнер ді егіз са на ған. Жүн иі ріп, өр нек то қу, 
ки із ба сып, үй жа бу, ою ой ып, сыр мақ, тұс ки із өр нек теу, те рі 
илеп, бас ки ім ті гу қыз дар үшін ерек ше өнер бол ған. Ал те рі, 
ағаш, те мір мен бай ла ныс ты кә сіп ті ер адам дар ат қар ған. 
Асау үй ре тіп, қай ыс тан жү ген тар тып, өміл ді рік, құй ыс қан, 
қам шы, ші дер се кіл ді әб зел іс те ген…

жүктеу/скачать 3.57 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: