3. Сабақ түрі: тәжірибелік
IV- ші септеу зат есімдерінің септелу үлгісі
жүктеу/скачать 7.69 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Casus Singularis Pluralis
- V- ші септеудің септік жалғаулары
- « Species » - дәрілік формасы
- Species сөзінің қосындысы жайлы
- Мағынасы Латын Мысалы Грек Мысалы приставкалары прис-ы
- 10. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы. 31 мин (35%) Латын тіліне аударыңыз
- 11. Жаңа тақырыпты бекіту. 9 мин (10%) Сұрақтар
- 12. Сабақты қорытындылау. 2 мин 2%)
- 13. Үйге тапсырма бер. 2 мин 2%) §87, §90 сөздікке жазу, жаттау, терминдерді аудару §86, 89 № 10 сабақ
- 2. Сағат саны
- Дамыту
- 6. Әдебиеттер: Негізгі
- 7. Ұйымдастыру кезеңі: 5 мин (6%)
- 8. Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру: 14 мин (15%) Сын есімді зат есімдермен қиыстырыңыз
- Сын есімдерді аударып, төмендегі кестеге екі топқа бөліп жазыңыз
- І топ сын есімдері ІІ топ сын есімдері
| IV- ші септеу зат есімдерінің септелу үлгісі
Spiritus us m – спирт Cornu us n – мүйіз
V – ші септеуге - Gen.Sing. формасында –ei жалғауына аяқталатын әйел тегі зат есімдері жатады. Nom.Sing. формасында –es жалғауына аяқталады. Мысалы: species, ei f – жинақ dies, cliei f, m – күн scabies, ei f – қотыр V- ші септеудің септік жалғаулары
V- ші септеу зат есімдерінің талдану үлгісі
«Species»- дәрілік формасы Species – жиынтық, күрделі шәйлар – бұл туралып немесе ұнтақталып, араластырылған жапырақтар, тамырлар, дәндер және кейде тұздар мен эфир майлары қосындысынан тұратын қатты дәрілік форма. Species сөзінің қосындысы жайлы «Жиынтық» мағынасында species сөзі әлемнің көптеген фарма көшірмелерінде көпше түрде қолданылады және бұл жиынтықтар атауларын білдіретін сын есімдер осы сөзбен бірдей көпше түрде жазылады. Көбіне жиындықтарды олардың әсер ету сипатына қарай неге арналғандығын көрсетіп «шәйлар» деп атайды. Жиындықтар немесе күрделі шәйлар атауларына мысалдар. Species aromaticae – хош иісті жиынтық Species antiashmaticae – демікпеге қарсы жиынтық Species carminativae – жел айдаушы жиынтық Species cholagogae – өт айдаушы жиынтық Species diaphoreticae – тер шығарушы жиынтық Species diureticae – зәр айдаушы жиынтық Species pectorales – кеуде қуысына Species sedativae – тыныштандыратын жиынтық Species stomachicae – асқазанға арналған жиынтық Сәйкесінше рецептілерді жиынтық атаулары көпше түрде ілік септігінде тұрады. Мысалы: Rp: Specierum laxantium-100,0 Есептік сан есімдер: І. 1 unus, a,um ІІ. 2 duo, duae, duo ІІІ. 3 tres, tria ІV. 4 quattor V. 5 quinque VІ. 6 sex VІІ. 7 septem VІІІ. 8 octo ІХ. 9 novem Х. 10 decem ХІ. 1 undecim ХІІ. 12 duodecim ХІІІ. 13 tredecim ХІV. 14 quattuordecim ХV. 15 quindecim Реттік сан есімдер: Primus, a, um - бірінші Secundus, a, um - екінші Tertius, a, um - үшінші Quartus, a, um – төртінші Quintus, a, um - бесінші Sextus, a, um - алтыншы Septimus, a, um - жетінші Octavus, a, um - сегізінші Nonus, a, um - тоғызыншы Decimus, a, um - оныншы Өте жиі қолданылатын, сан есім – приставкалары: Мағынасы Латын Мысалы Грек Мысалы приставкалары прис-ы Жарты semi semilunarise hemi hemirium, i n (бір жақты) жарты ай жарты шар тәрізді бір uni unicornise mono mononucleosis, is f бір мүйізді мононуклеоз екі bi biceps, ipitis di di dicheilia, ae f екі басты қос ерін үш tri trigeminus, a, um tri trioxazinum, i n үш триоксазин төрт quadric quadriceps, ipitis tetra tetra boras, atis m төртбасшы тетраборат бес pent pentaminum, i n пентамин алты hex hexenalum, i n гексенал жеті hept heptyl, i n гептилрезорцин сегіз octo octoestrolum, i n ктэстрол 10. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы. 31 мин (35%) Латын тіліне аударыңыз: Articulatio genus, arcus lateralis, processus mastoideus, ductus hepaticus dexter et sinister, dorsum pedis, Quercus, spiritus, sinus. Төмендегі кестені –us жалғауына аяқталатын сөзбен толтырыңыз:
11. Жаңа тақырыпты бекіту. 9 мин (10%) Сұрақтар: 1. IV септеудің талдану үлгісі; V септеудің талдану үлгісі; IV септеуге қандай зат есімдер жатады? V септеуге қандай зат есімдер жатады? 12. Сабақты қорытындылау. 2 мин 2%) Студенттердің білім деңгейін бағалау және түзеу. Әр студентке сабақта алған бағасы айтылады, жіберілген кемшіліктер талқыланады. 13. Үйге тапсырма бер. 2 мин 2%) §87, §90 сөздікке жазу, жаттау, терминдерді аудару §86, 89 №10 сабақ 1. Сабақтың тақырыбы: Етістік. Рецептердегі етістіктің бұйрық және шартты райлары. 2. Сағат саны: 2 сағат 90 мин (100%) 3. Сабақ түрі: тәжірибелік 4. Сабақтың мақсаты: Оқыту: тақырып бойынша өткен сөздерді еске алу, сұрақтарды түсініп, дұрыс жауап бере білу. Тәрбиелік: әр мамандықтың өзіндік ерекшеліктерін түсіндіріп, барлық мамандықтардың өзіне лайық қадір-қасиеті бар екендігін, басты мұраты – елге қызмет көрсету екенін түсіндіру. Дамыту: оқушылардың сөздік қорын молайту 5. Материалды-техникалық жабдықталуы: а) техникалық құралдар: интерактивті тақта, ноутбук ә) көрнекі және дидактикалық құралдар: плакат, слайд, өзіндік жұмыстарға арналған кеспелер, тест тапсырмалары, суреттер. б) оқыту орны: латын тілі дәрісханасы 6. Әдебиеттер: Негізгі: 1. Городкова Ю. И. Элементы латинского языка и основ медицинской терминологии: Учеб. -2-е изд., доп. –М.: Медицина 2001 2. Латинский язык и основы медицинской терминологии: учеб. для мед. вузов/под ред. Щульц Ю.Ф. -М.:Б.и;1993 3. М.Д. Машковский. Лекарственные средства. Пособие для врачей.-15-е изд.. перераб. испр. и доп. –М.: РИА «Новая волна»: Издатель Умеренков, 2008 Қосымша: 1. Руководство к лабораторным занятиям по фармакологии: учебное пособие/ под ред. Д.А. Харкевича.-4-е изд.,испр. и доп. –М.: Медицинское информационное агенство, 2005 2. Д.А. Харкевич. Фармакология: учеб. для вузов. -10-е изд., испр. и доп. -М.: ГЭОТАР –Медиа, 2008 3. П.Х. Попандопуло. Общая рецептура: учебно-метод. пособие. Шымкент: Б. и., 2001 Сөздіктер: 1. А. Рақышев. Анатомиялық терминдердің сөздігі. Алматы. Рауан, Демеу, 1994 ж. 2. Т.Г. Казаченок. Фармацевтический словарь. Минск, 1977 3. Дворецкий И.Х.. Латинско-руский словарь: ок 50000 слов. -3-е изд.., испр. –М.: Русский язык, 1986 4. Бабичев Н.Т. Словарь латинских крылатых слов: 2500 единиц М.: Русский язык, 1982 5. Ж.К. Ермахан. Тәнтану атауларының латынша-қазақша-орысша тақырыптық сөздігі. Алматы: Ана тілі, 1996 7. Ұйымдастыру кезеңі: 5 мин (6%) Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Сабақтың мақсаты мен міндеті. 8. Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру: 14 мин (15%) Сын есімді зат есімдермен қиыстырыңыз: Сын есімдерді аударып, төмендегі кестеге екі топқа бөліп жазыңыз: Оң, қанаттәрізді, сынатәрізді, мықындық, бос, омыртқалық, самалық, жай, қанатты, ақ, бұдырлы, жұмсақ, тістік, жылдам, таза, жаңа, терең, терілік, тіке, көлденең, бұдырлы.
жүктеу/скачать 7.69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||