81. Балалардың тірек-қимыл аппаратының зақымдалуын түсіндіріңіз
жүктеу/скачать 102.68 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Төмен бұлшықет тонусы
- Бұлшықет тонусының жоғарылауы
- Сөйлеу және жұту қиын
- Дененің бір жағына артықшылық беру
- 86. Есту қабілеті бұзылған мектеп оқушыларының оқу ортасында ақпаратты қабылдау және өзара әрекеттесу қабілетін қалай дамытуға болатынын түсіндіріңіз.
| Дамудың кешігуі: СП бар нәрестелер жиі отыру, аударылу, жорғалау немесе жүру сияқты даму кезеңдерін орындауда кідірістерге ұшырайды. CP бар балаларда сөйлеудің кешігуі немесе оқуда ақау болуы мүмкін.
Төмен бұлшықет тонусы: Кейбір CP бар нәрестелерде бұлшықет тонусы төмен (гипотония). Олар иілгіш, әлсіз немесе әлсіреген сезінеді және нашар қалыпқа ие. Гипотониясы бар нәрестелер бастарын басқара алмауы мүмкін. Олардың аяқ-қолдары өте икемді болуы мүмкін. Бұлшықет тонусының жоғарылауы: СП кейбір түрлері бұлшықет тонусының жоғарылауын тудырады (гипертония). CP бар нәрестелер әрқашан арқаларын бүгіп немесе қолдарын созып жатқандай көрінуі мүмкін. Олардың аяқтары қайшы сияқты қатайып, қозғалуы мүмкін, ал бұлшықеттері бақылаусыз жиырылуы мүмкін. Сөйлеу және жұту қиын: Бұлшықет тонусы мен бұлшықетті бақылау проблемалары CP бар адамдарға сөйлеуді қиындатады. Олар ауыз, тіл және тамақ бұлшықеттерін шайнау, жұту және бақылау проблемаларына байланысты тамақтану немесе ішу қиын болуы мүмкін. Дененің бір жағына артықшылық беру: Гемиплегиялық СП бар нәрестелер тек бір аяғы мен бір қолымен жорғалай алады. Олар тек бір қолмен заттарға жете алады. Егде жастағы балалар жүргенде ақсап қалуы мүмкін. 86. Есту қабілеті бұзылған мектеп оқушыларының оқу ортасында ақпаратты қабылдау және өзара әрекеттесу қабілетін қалай дамытуға болатынын түсіндіріңіз. Саңыраулықта есту аппараты бөлігінің дыбысты қабылдау қызметі бұзылады, негізгі сөйлеу жиілігі 80-85 дБ-ден төмен емес орташа қабылдау шегінде аудиометрдің үнді қабылдауы көбінесе 125 – 4000 Гц арасында өзгеріп отырады. Бұл есту күйі арнайы апаратсыз баланың сөзді қабылдауына мүмкіндік бермейді. Естімеуі немесе нашар естуі баланы ең маңызды ақпарат көзінен айырады, әсiресе егер ол ерте жаста естуден айырылса сөйлеу және психикалық дамуының тежелуіне әкеледі. Психофизикалық дамуында артта қалушылықты көрсету дәрежесi әр түрлi себептерге, есту қабілетінің нашарлау уақыты мен ауырлығына байланысты болады. Есту қабілеті ерте бұзылса және ауыр болса баланың психологиясы және сөйлеу тілі тежелуі айқын. Сөйлеу тілінің дамымауы есту қабілеті нашар балалардың психологиялық процестерінің дамуына теріс әсер етеді олардың танымдық қызметінің өзгеруіне алып келеді. Қазiргi уақытта сурдопедагогикада жалпы бiлiм беру деңгейінде естімейтіндердің еститiндермен тең дәрежеде оқуына мүмкiндiк беретін, есту қабілетінің бұзылу салдарын жеңілдететін арнайы тәсілдер әзірленген. Тілдің лексикалық қорын, оның грамматикалық заңдылықтарын меңгеру, қарым-қатынас құралы ретінде тілді меңгеру естімейтін әлемдегі өмірдің әлеуметтік проблемаларын кеңінен шешуге мүмкіндік береді. Белгілі болғандай, оқу-танымдық қызмет есту қабілеті тұрақты бұзылған балаларға даму мүмкіндіктерін береді. Ол естімейтіндердің танымдық қызығушылығын және зияткерлік қабілеттерін дамытады, оқуға әлеуметтік себептерін қалыптастырады. Меңгерген ғылыми білімі, жалпы оқу және арнайы біліктілігі балалардың ой-өрісін кеңейтеді, жан-жақты дамуы үшiн жағдай жасайды. Қалыптасқан ауызекі сөйлеу және психикалық процестерді дамыту, толығымен естімейтіндердің білім деңгейін жетілдіруге ықпал етеді, негізгі орта білім беруді қамтамасыз етеді. Есту қабілеті бұзылған балаларды оқытудағы түзету жұмысының бағыттары ақпараттар мен білімдерін талдауға ерекше жағдайлар жасау, әлеуметтік байланыстар мен балалардың қажеттіліктерін, пәнаралық байланыстар мен танымдық қызығушылықтарын дамыту, арнайы оқыту әдістерін таңдау, арнайы түзету пәндері арқылы жүзеге асырылады. Типтік оқу жоспарында арнайы түзету курсы қарастырылған: «Заттық-тәжірибелік оқыту», «Түзету ырғағы» және жеке-топтық сабақтарда естуді қабылдауы мен дұрыс айтуын дамыту. «Заттық-тәжірибелік оқыту» (ЗТО) оқу курсының мақсаты: тілді меңгеру мен жоғары психикалық функцияларды қалыптастыру үшін полимодальды сезіну негізінде танып білу және қарапайым тұрмыстық түсініктерді пайдалану деңгейінде білім беру. «Түзету ырғағы» оқушылардың есту қабілетін музыка арқылы дамытуға, есту-көру және есту, сөйлеу қабілетін жетілдіру яғни естіп қабылдауын интенсивті дамыту жағдайында сөйлеу тілі мен қимылдарын дамытуға бағытталған. Оқушылардың назарын, жадын, ақыл ой, шығармашылық қабілеттерін, ұжымдық іс-әрекетінің дағдыларын дамытады. Естуді және айтылуды дамыту үшін түзету сабақтары жеке және шағын топтарда жүргізіледі. Бұл сабақтарда түзету жұмысы электроакустикалық аппаратураны қолданып, естіп қабылдауын интенсивті дамыту жағдайында сөйлеу тілі мен қимылдарын дамытуға бағытталған. Ауызша сөйлеуді дамыту жұмысы кешенді зерттеу негізінде анықталған мүмкіндіктер мен есту-көру резервтерін дамыту, ауызша сөйлеуді естіп қабылдау, оқушылардың жеке психофизикалық ерекшеліктерін, сөйлеуді дамыту деңгейін ескере отырып айтылу дағдыларына сарала құрылады. Қазақстан Республикасында оқыту үдерісі есту-көру негізінде жүзеге асырылады, ал білім беру үдерісінде ым-ишараттық сөйлеу тілі көмекші тәсіл ретінде қолданылады. Ым-ишараттық сөйлеу тілін сауатты меңгерудің нәтижесінде оқушылар бағдарлама материалын сапалы игереді. Есту қабілеті бұзылған оқушылар негізгі орта білім беру мектебін бітіргенге дейін оқу процесіне қатысуы үшін түзету курстарын қажет етеді. жүктеу/скачать 102.68 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|