А 31Айсин М. Ж., Алиева Г. К. Жануарлар морфологиясы. Қостанай: А. Байтұрсынов атындағы ҚМУ, 2016. – 237 бет
жүктеу/скачать 6.78 Mb. Pdf көрінісі
|
|
51 - сурет. Жүрек пен тамырлардың құрылысы Жүректің сол қарыншасынан қолқа арнасына өтетін артерия қанының 10%-ы жүрек қабырғасын қоректендіруге жұмсалады. Жүректің қан тамырларына: оң және сол тәждік артериялар мен үлкен, ортаңғы, кіші жүрек веналары жатады.Жүректің жұмысын жүйке жүйесі вегетативті бөлімінің симпатикалықжәне парасимпатикалық бөліктері қосарынан жүйкелендіріп реттеп отырады. Симпатикалық жүйкелер жүректің бұлшық етін, оның қан тамырларын жүйкелендіріп, жиырылуын жиілетіп, жұмысын күшейтеді. Парасимпатикалық жүйкелер жүректің жұмысын баяулатып, жиырылуын сиретеді. Өкпеден артерия қаны 3-4 өкпе веналары (venae pulmonales) арқылы жүректің сол жүрекшесіне құйылады. Одан артерия қаны сол атрио- вентрикулалы (қосжақтаулы) тесік арқылы сол қарыншаға, одан әрі қолқа(аорта) - aorta- тесігімен қолқа арнасына өтеді. Қолқа тесігі де, артерия қанын тек бір бағытта, яғни сол қарынша қуысынан қолқа арнасына қарай өткізетін үш айшықты қақпақшамен жабдықталған. Оң және сол атрио- вентрикулалы және өкпе артериясы бағаны мен қолқа арналары тесіктерінің негізін талшықты (фиброзды) сақиналар құрайдыБұлар жүректің қаңқасы қызметін атқарады. Жүректің сыртқы бетінде тәждік артериялар (a.coronaria) өтетін көлденең немесе тәждік сай (sulcus coronarius) болады. 171 Жүрек ұрықтық кезеңде эндокард —endocardium — мезенхимадан, миокард — myocardium—пен эпикард — epioardium— мезодермадан дамып жетіледі. Алдыңғы кезде екі түтікше болып қалыптасып, соңынан олар бірігіп, жүректі құрайды Бақылау сұрақтары: 1 Сүтқоректілердің жүрегі неше камерадан тұрады ? 2 Жүректің қанқасы қайда орналасқан. Кейбір үй жануарларының жүрек ерекшеліктері қандай? 3 Қандай тесіктер арқылы жүрек құлақшалары қарыншамен араласады? 4 Жүрек қабаты мен жүрек үлпершегін атап беріңіз? жүктеу/скачать 6.78 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|