А 31Айсин М. Ж., Алиева Г. К. Жануарлар морфологиясы. Қостанай: А. Байтұрсынов атындағы ҚМУ, 2016. – 237 бет
жүктеу/скачать 6.78 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Несеп-жыныс кіреберісі
| 15.2 Сыртқы жыныс мүшелері
Сабақтың мақсаты: Аналықтың сыртқы жыныс мүшелерінің құрылысын игеру Қынап (влагалище) — vagina — жыныстық қатынасты және төлдің туу процесін қамтамасыз ететін, жатыр мен несеп-жыныс кіреберісі аралығында орналасқан тақ түтікше мүше. Ол жамбас қуысында жатырдан кейін орналасып, ешқандай шекарасыз несеп-жыныстық кіреберіске өтеді. Олардың шекарасын уретраның сыртқы тесігі белгілеп тұрады. Қынаптың қабырғасы кілегейлі, етті қабықтардан және сыртқы адвентициядан тұрады. Оның қатпарлы безсіз кілегейлі қабығы сақинаша және сыртқы ұзынша қабаттардан құралған. Қынаптың сыртқы краниальды бөлігін ғана сірлі қабық, ал қалған негізгі бөлігін адвентиция қабығы қаптан жатады. Ерекшеліктері. Бие қынабы несеп-жыныс кіреберісінен ұзындау болады. Жатыр шүмегі кіріп тұрған оның алдыңғы жағындағы саңылауын қынап күмбезі (fornix vaginae) — деп атайды. Сиыр қынабы несеп-жыныс кіреберісінен екі есе ұзын, оның күмбезі тек шүмектің дорсальды жағынан ғана байқалады. Ұсақ малдардың қынабы құрылысы жағынан сиыр қынабына ұқсас болып келеді. Мегежін қынабының пішіні жіңішке түтік тәрізді, күмбезі болмайды. Қаншық қынабының ұзындығы несеп-жыныс кіреберісіне қарағанда ұзын болады. Күмбезі айқын байқалады. Несеп-жыныс кіреберісі(мочеполовое преддверие) — vestibulum urogenitale — каудальды бағытта сыртқы жыныс мүшелерімен аяқталады. Несеп-жыныс кіреберісі қабырғасының құрылысы қынапқа ұқсас. Оның етті қабығындағы бірыңғай салалы ет ұлпасы қабатын сыртынан көлденең жолақты ет ұлпасынан түзілген кіреберістік қысқыш бұлшық ет (m. constrictor vestibuli.) сақина тәрізді сыртынан қоршап жатады. Ерекшеліктері. Биенің несеп-жыныс кіреберісінде кіреберістік вентральды (кіші) бездермен (glаndulа vestibularis ventralis s.minores) қатар, 166 латеральды (үлкен) кіреберістік бездер (glапdulа vestibularis ventralis s.majores) болады. Кілегейлі қабықтың астында үңгір қуысты денеден тұратын жұп үңгір қуысты кіреберістік бадана (bulbus cavernosusvestibuli) орналасады. Сиырда және ұсақ малдарда латеральды кіреберістік бездер жақсы жетілген. Оның өзектерінің ірі тесіктері кілегейлі қабық қатпарларының арасына ашылады. Мегежіннің несеп-жыныс кіреберісінің бүйір қабырғасында үңгір қуысты дене бөлігінің бар екендігі байқалады. Уретра тесігінен кейін, кілегейлі қабық екі жұп қатпар түзеді. Вентральды кіреберістік бездердің өзектері ұзынша қатпарлардың арасына ашылады. Қаншық несеп-жыныс кіреберісі кілегейлі қабығының астында үңгір қуысты денедей түзілген жұп бадана болады. Олар қанға толған кезде тым үлкейіп, кіреберіс қуысын тарылтады. Сыртқы жыныс мүшелеріне (наружные половые органы) немесе вульваға (pudendum femininum, s.vulva) жыныс ернеулері, жыныс саңылауы және клитор жатады. жүктеу/скачать 6.78 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|