A лингвистика



бет4/8
Дата06.03.2016
өлшемі0.64 Mb.
#43961
1   2   3   4   5   6   7   8

E) Діни наным-сенімдер.

113. Фразеологиялық бірліктерді бір тілден екінші тілге қалай жеткізуге болады:

A) Сөзбе-сөз аудару арқылы.

B) Сол тілде бар баламасымен ғана жеткізу арқылы.

C) Сөздердің орындарын алмастыру арқылы.

D) Салыстыру арқылы.

E) Ауыс мағына арқылы.
114. Фразеологизмнің негізгі үш белгісін атаңыз:

A) Көпмағыналылық, дербес мағыналы сөз, туынды мағына.


B) Тіркесу мүмкіншілігі, қолданылу аясы, сөз формасын жасауы.

C) Даяр қалпында жұмсалу белгісі, мағына тұтастығы, тіркес тиянақтылығы.

D) Еркін сөз тіркесімен байланысы, көп мағына туғызады.

E) Сөздің бейнелі қолданылуы, синонимдермен байланысуы.
115. Фразеологизмге қатысты терминдерді атаңыз:

A) Перифраз, идиома, сөйлем.

B) Фразеологиялық бірлік, тұтастық тіркес.

C) Синоним, синонимдік қатар, тізбек.

D) Жалғау, жұрнақ, оралым.

E) Вариант, абзац, еркін тіркес.


116. Соматикалық фразеологизмдер дегеніміз не:

A) Белгілі бір мағынаға негізделген.

B) Көркемдік тәсілдер арқылы жасалған.

C) Құрамында дене мүшелерінің атаулары бар.

D) Лексикалық варианттарға негізделген.

E) Морфологиялық құрылымына байланысты туындаған.


117. Қазақ тілінде фразеологизмдер нешеге жіктеледі:

A) Фразеолгиялық тұтастық, фразеологиялық бірлік, фразеологиялық тізбек.

B) Фраза, идиома, тіркес.

C) Фраза синонимдер, этнофразеологизмдер.

D) Фразеологиялық тіркес, фразеологизмдердің тиянақтылығы.

E) Фразеологизмдердің тұрақтылығы, фразеологизмдердің варианты.


118. Фразеологизмдердің лексикалық вариантын табыңыз:

A) Жең ұшынан жалғасты, жер шұқыды, жатып ішер.

B) Беті бері қарады, дәмін татты, ат тонын ала қашты.

C) Ағынан жарылды, айдап салды, ауыз жаласты.

D) Аспанмен таласқан – аспанмен тілдескен, аяқ астынан – табан астынан.

E) Жол көрсетті, қаймағы бұзылмаған, қамшы салдырмайды.


119. Фразеологиялық тізбекті табыңыз:

A) Асқар тау, қара шаш, қабырғаңмен кеңес.

B) Алып тұлға, қара ниет, қайырымды жолдас.

C) Атты адам, қара түн, қанатымен су сепкен.

D) Алтын сақина, қара күш, оң қанатта.

E) Асқар бел, қалам қас, ай қабақ, қабырға ағайын.


120. Этимология саласында ғылыми зерттеу жұмыстарын жүргізу үшін қандай әдісті жетік меңгеру керек:

A) Сипаттама-тарихи.

B) Салыстырмалы-салғастырмалы.

C) Салыстырмалы-тарихи.

D) Сипаттама-тарихи.

E) Салғастырмалы-сипаттама, тарихи.


121. Ғылыми этимологияның міндетіне не жатады:

A) Сөздің бастапқы мағынасын анықтау.


B) Сөз төркінін, тарихын дәл анықтап, ғылыми түрде түсіндіру.

C) Сөздің қандай өзгерістерге түскенін анықтау.

D) Сөзді тарихи фонетика, лексикологиямен байланыстыра қарау.

E) Сөзді тарихи грамматикамен бірлікте түсіндіру.



122. Жалған этимологияға қайсысы тән:


A) Сөз мағынасын дыбыстық алмасуларымен түсіндіру.

B) Сөз төркінін айқындауда тектік жіктемеге сүйену.

C) Сөз мағынасын өзінше тұспалдап, топшылау жасап түсіндіру.

D) Сөз мағынасын ғылыми жолмен жүйелеу арқылы түсіндіру.

E) Сөз төркінін туыстас тілдермен салыстыру арқылы түсіндіру.
123. Этимологиялық зерттеулердің қағидаларын атаңыз:

A) Фонетикалық, генеологиялық, фонетикалық, морфологиялық, семантикалық, этимологиялық.

B) Синтаксистік, фонетикалық, грамматикалық, семантикалық, этимологиялық.

C) Семиотикалық, этнологиялық, фразеологиялық, лексикалық, грамматикалық.

D) Фонетика-грамматикалық, лексика-семантикалық, этимологиялық.

E) Генеологиялық, фонетикалық, семантикалық, лексикалық, семиотикалық.


124. Морфологиялық қағида бойынша қандай өзгерістер есепке алынады:

A) Сөздің дыбыстық құрылымы.

B) Мағынасы күңгірттенген түбірлер.

C) Кірме сөздер.

D) Морфемалардың бастапқы ара қатысы, жігі.

E) Морфемалардың кейінгі ара қатысы, түрленуі.


125. Сырдария сөзіндегі “сыр” сөзі парсы тілінде қандай мағына білдіреді:

A) Көлшік.

B) Жазира.

C) Шалқар.

D) Дарқан.

E) Өзен.
126. Сөздердің шығу тегін айқындау үшін ғылыми этимологияда неше қағида бар:

A) 5.

B) 4.


C) 3.

D) 2.


E) 6.
127. Сөздердің этимологиясын айқындауда бірден бір еңбек еткен түркі ғалымы:

A) Жүсіп Баласағұн.

B) Махмұт Қашқари.

C) Ахмет Йүгүнеки.

D) Әлішер Науаи.

E) Әл-Фараби.


128. Бір тілдегі сөздерді жинап құрастыру, сөздік етіп жасап шығару қайсыған тән:

A) Этимология.

B) Лексикология.

C) Фразеология.

D) Лексикография.

E) Семасиология.


129. Лексикография дегеніміз:

A) Тіліміздегі жаңа сөздердің жиынтығы.

B) Сөз мағынасын және оның түрлері.

C) Сөздік жасаумен және оның теориясымен шұғылданатын тіл білімінің саласы.

D) Тұрақты тіркестердің қолданысы.

E) Актив және пассив қабаттардағы сөздер.


130. Тарихи сөздіктер дегеніміз не:

A) Тіл лексикасының шығуын, дамуын және оның бірнеше дәуірін қамтып сипаттайтын сөздік түрі.


B) Сөздің дамуын және өмір сүруін сипаттайтын сөздік түрі.


C) Лексиканың шығуын және бүгінгі қалпын қамтып сипаттайтын сөздік түрі.

D) Сөздердің бірнеше дәуірін қамтып сипаттайтын сөздік түрі.

E) Тіл лексикасының өзгеруін, дамуын және салғастыру арқылы сипаттайтын сөздік түрі.
131. Сөздердің шығу тегі мен олардың мағынасы туралы мағұлмат беретін сөздіктер:

A) Түсіндірме, фонетикалық сөздік.

B) Синонимдер, терминологиялық сөздік.

C) Этимологиялық, тарихи сөздік.

D) Антонимдер, түсіндірме сөздік.

E) Біртілді және жиілік сөздік.


132. Заттар мен құбылыстардың ұғымдарын айқындап түсіндіретін сөздіктер қайсы:

A) Энциклопедиялық, иллюстративті.

B) Орфоэпиялық, диалектологиялық.

C) Фонетикалық, түсіндірме.

D) Омонимдер, фразеологиялық.

E) Екі тілдік, аударма.


133. Жергілікті тіл ерекшеліктерін айқындау қай сөздіктің міндеті:

A) Этимологиялық.

B) Фразеологиялық.

C) Диалектологиялық.

D) Терминологиялық.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет