Сабақтың мақсаты: Рентгенфазалық талдау әдісі негізінде шикізаттар мен құрылыс материалдарының минералогиялық құрамын анықтау негіздерін үйрену.
Ұсынылатын әдебиеттер:
1. О.П. Мчедлов-Петросян «Химия неорганических строительных материалов». – Москва, Стройиздат., 1988г.
В.С. Горшков, В.В. Тимашев, В.Г. Савельев «Методы физико-химического анализа вяжущих средств». – Москва. Высшая школа, 1981г.
В.Н. Вершигора, Н.И. Макридин, Ю.А. Соколова «Современные химические методы исследования строительных материалов». Изд. АСВ. –М.; 2003г.
Л.В. Потемкин, Н.А. Зиброва, Ю.А. Мамонтов и др. «Методы исследования и контроля строительных материалов». Шымкент, 1994г.
Өзін-өзі бақылау сұрақтары.
Рентгенографиялық талдау әдісінің мәні.
2. Рентгенографиялық талдау әдісінің мүмкіндіктері.
3. Кристалдардың құрылымы.
4. Вульф-Брегг теңдеуі.
5. Рентгенографиялық талдауға арналған қондырғының сызбасы.
6. Рентгенографиялық талдауды жүргізу техникасы.
7. Рентген сәулелерінің сипаттамалары.
8. Сандық және сапалық рентгенфазалық талдау.
Тапсырма.
Ұсынылған шикізат пен құрылыс материалдарының рентгенограммасын талдап шешіңдер. (9.1 сурет). Үлгінің сапалық құрамын анықтаңдар.
Рентгенфазалық талдау – зерттелетін материалда болатын кристалдық фазалардың табиғатын анықтау (идентификация). Талдау әр бір жеке дара кристалды қосылыстың интенсивтілігі түрліше белгілі бір сызықтар жиынтығына ие (дифракциялық максимум) болуына негізделген.
Сапалық рентгенфазалық талдаудың негізгі мәні экспериментті түрде анықталған жазықтық аралық қашықтық (d) пен сызықтардың салыстырмалы (I) қарқындылықтарын эталонды рентгенограммалармен салыстыру болып табылады. Егер үлгіні зерттеу нәтижесінде алынған рентгенограммада анықталатын қосылысқа сәйкес келетін d және I мәндеріндегі дифракциялық макисмумдар болса, онда зерттелетін материалда ол заттың бар екендігін көрсетеді.
Достарыңызбен бөлісу: |
