Бассүйек ішкі қүймлымдарм
Ішкі мойындырык венаныц бассүйек ішкі қүйылымдарына:
Мидың катты қабығыныц қойнаулары, sinus durae m atris\ 2. Коз веналары, vv. o p h ta lm ica e ; 3. Л аби рин т веналары, vv.
labyrinthi; 4. Диплоелық веналар vv. dip- loicae\ 5. Ми веналары vv. cerebri.
Мидыц қатты қабьныныц қойнаулары
Мидың қатты қабығының қойнаулары, sinus durae matris(129-сурет), қабыргалары капы ми қабығыныц табақшаларынан түзілген өзгеше (өзіне тән) веналық тамыр- лар болыи есептеледі.
Мидың қаггы қабыгының қойнаула- ры мен веналық тамырлардыц жалпылы- гы, олардың ішкі қабыгы эндотелимен комксрілген. Веналар мен қойнаулардың айырмашылыгы, біріншіден, қабыргала- рыиың құрылысына байланысты; вена- лар қабыргасы созылмалы, үш қабаттан
түрады, кесіндіде олардыц сацылауы жабы- лады; қойнаулар кабыргасы қатты керілген, эластикалық талш ықтар қосылғап берік галшықты тіннен күралады, кесіндіде қой- наулар еацылауы үңірейеді; екіншіден, веналық тамырлардыц қақпақтары бар,
ал қойнауларда қақпақтар жоқ. Қойнаулар қуысында эндотелимен жабылган тал- шықты шарбақшалар жэне бір қабырғадан екінші қабыргага лақтырылган жарты- лай қалқа бар. Қойнаулар қабыргасының веналардан айырмашылыгы - бүлшықет элементтері жоқ.
Мидың қатты кабыгының қойнауларына жатады:
Жогарғы сагиталді койнау, sinus sagittalis superior. Ол crista galli-ден баста- лып, үлкен ми орагының жогаргы жиегімен жүріп, protuberantia occipitalis interna-да аяқгалады, сол жерде оц көлденец қойнауға, sinus transversus dexter, қүйылады, қуысы үшбүрыш пішіндес.
Томенгі сагиталді қойнау, sinus sagittalis inferior, үлкен ми орагыныц гөменгі жиегімен жүріп, гік койнауга, sinus rectus, қүйылады.
Тік қойнау, sinus rectus, үлкен ми орагыныц мишық шатырымен, tentorium cerebelli, қосылган жерінде орналасады. Ол төртбүрыш пішінді, мишық шатырыныц
қатты ми қабыгыныц табақтарынан қүрыл- ған. Қойнау төменгі сагиталді қойнаудыц артқы жиегінен ішкі шүйде шодырына багытталып, көлденец қойнауга қүйылады.
Көлденец қойнау, sinus transversus, жүп, мишық шатырыиың артқы жиегі бой- ымен бассүйектіц колденец жүлгесінде жа- тады. Ішкі шүйде шодыры аймагында екі қойнау өзара байланысып, тобе сүйегініц емізікгік бүрышына сыртқа багытталады. Осы жерде эрбіреуі сигматэрізді қойнауга, sinus sigmoideus, отеді. Сигматәрізді койнау самай сүйектіц сигматәрізді қойнауында жатады жәие мойындырық тесік арқылы мойындырык венаныц жогаргы буылты- гына, bulbus v.jugularis superior, өтеді.
Шүйде қоттуы,sinus occipitalis, мишық орагы, falx cerebelli, жиегіиіц қалықдыгында інікі шүйде қыры бойымен жүріп, ішкі
шүйде бүдырынан басталып, үлкен шүйде тесігінде аяқталады. Бүл жерде үлкен шүйде тесігін оцнан және солдан айналатып жиекгік қойнауларга, сирек-мойындырық венаныц жогаргы буылтыгына қүйылады.
Қойнаулық науа, confluens sinuum (130-су- рет), ішкі шүйде шодыры аймагында орна- ласады, тек қана жагдайдыц үштен бірінде келесі үш койнау: екі sinus transversus, sinus sagittalis superior, sinus rectus байланысады.
Үцгірлі койнау, sinus cavernosus, жүп, сынатэрізді сүйекденесініц бүйір бетінде жа- тады. Оныц сацылауы дүрыс емес үшбүрыш
ПІІІІІНДІ.
Қойнаудыц атауы дәнекертінді қалқа- лардыц коп болуына байланысты, олар койнау қуысына еніп, үцгір сипатын береді.
Үцгірлі койнау қуысында ішкі үйқы ар- териясы, a. carotis interna, симпатикалық өрімдер, экететін нерв, п. abducens, жатады. Қойнаудыц сыртқы-жогаргы қабыргасында көзқимыл нерв, п. oculomotorins, шыгыр нерв, п. trochlearis', сыртқы - бүйір кабырга- сында көз нерві, п. ophthalmicus, (үшкіл нервтіц бірінші тармагы) өтеді.
Үңгіраралық қойнау, sinus intercaver- nosi, түрік ертоқымы мен гипофиздіц айна- ласында орналасады. Көрсетілген қойнау екі
21
22
23
24
56
25
26
27
28
29
30
А. Бас пен мойынныц артериялары мен веналары.
Бас пен мойынныц артериялары (алдыцгы-бүйір көрініс). Бұгана, төс- бүгана-емізікті бүлшъщет пен вена жартылай алынып тасталынган,
артериялар боялган
Шүйде венасы
Беткей самай венасы
Төс-бұғана-емһікті бұлшыкст
32 4. Трапециятәрізді бүлшыкет
Ішкі мойындырык вена
Сыртқы мойындырык вена
Бүғанаасты вена
Қолдың теріасты
латералді венасы
9. Жоғарғы көз венасы
Бүрыштык вена
Жоғарғы ерін венасы
Төменгі ерін венасы
13. Бет венасы
Иекасты венасы
Жоғарғы қалқанша
венасы
Алдыңғы мойындырык венасы
17. Кеуде түтігі
Төменгі калқанша венасы
Жоғарғы куыс вена
Шүйде артериясы
Ішкі үйкы артериясы
Мойын өрімі
Бүғанаүсті нерві
Көкет нерві мен өрлемелі мойын артериясы
25 .Беткей мойын артериясы 26.Жауырынүсті артериясы мен венасы
Ә. Бас пен мойынныц веналары. Төс-бүгана-емізікті бұлшьщет жэне кеуде торыныц алдыцгы цабыргасы жартылай алынып тасталынган. Веналар мен жогаргы куыс венаныц қарым-қатынасы көрсетілген
V. occipitalis
V. temporalis superf.
M. sternocleidomastoideus
M. trapezius
V. jugularis interna
V. jugularis externa
V. subclavia
V. cephalica
V. ophtalmica sup.
V. angularis
V. labialis sup
V. labialis inf.
V. facialis
V. submentalis
V. thyroidea sup.
V. jugularis ant.
Ductus thoracicus
V. thyroidea inf.
V. cava sup.
A. occipitalis
A. carotis interna
Plexus cervicalis
N. supraclavicularis
N. phrenicus et a. cervi- calis ascendens
A. cervicalis superf.
A. et n. suprascapularis
Б. Бас пен мойынныц веналары. Кеуде торыныц бөлігі, бүгана жэне
тос-бүгана-емізікті бүлшыцет жартылай алынып тасталынган. Веналар көгілдір, артериялар қызыл түспен боялган
Иык өрімі мен тоқпан жіліктің алдыцгы айиалма артериясы
Иык өрімінің латералді будасы
Кеуде-иык өсіндісі артериясы
Латералді кеуде артериясы
3 1. Беткей самай артериясы
Беттін көлденец артериясы
Бет артериясы
Сырткы ұйкы артериясы
Жогаргы калканша артериясы
Жалпы үйкы артериясы. кезбе нерв, калканша без
Қалканша-мойын сабауы
Бұганаасты артериясы мен алдыцгы сатылы бұлшыкеті
Қалканша без жэне бет нерві
Үлкен кұлак нерві
Сырткы мойындырык вена
Иык өрімі
Қолдыңтеріасты латералді венасы мен дельтатэрізді-кеуде жүлгесі
Қолтык артериясы мен венасы
15. Он иык-бас венасы
46. Жогаргы куыс вена
Он окпе
Беткей самай артериясы мен венасы
Бет артериясы мен венасы
Бет нервтің мойын тармагы мен төменгі жаксүйекасты безі
Ішкі мойындырык вена, жалпы ұйкы артериясы мен жауырын-тіласты бүлшыкеті
Алдыцгы мойындырык вена жэне калканша без
Мойындырык вена догасы
Сол иык-бас венасы
Серозды жүреккап
Мойынныц колденец артериясы
Plexus brachialis el a. circiimflexa humeri ant.
Fasciculus lat. plexus brachialis
A. thoracoacromialis superf.
A. thoraracica lat.
A. temporalis superf.
A. transversa fasialis
A. carotis externa
A. thyroidea sup.
A. carotis comunis, n.vagus et q I.thyroidea
Truncus thyrocervical is
A. subclavia et m.scalenus ant.
Glandula thyroidea et n.facialis
N. auricularis magnus
V.jugularis externa
Plexus brachialis
V. cephalica et sulcus deltoideopec- toralis
A. et v. axillaries
V. brachiocephalica dext.
V.cava sup.
Pulmo dexter
A. et v.temporalis superf.
A. et v.facialis
R. colli nervus facialis et glandula sub-mand bulans
V. jugularis interna, a.carotis com- munis et m.omohyoideus
V. jugularis ant et glandula thyroi- dea
Arcus venosus juguli
V. brachiocephalica sin.
Pericardium serosum
A. transversa cervicis
Sinus sagitalis inferior
V. choroidea superior Lacunae laterales
Sinus sagitalis superior Teka choroidea Ventriculi tercii
V. cerebri interna
Pens
Falx cerebri
major
temporalis superficialis
emissaria parietalis
talamostriata superior
Ventriculus lateralis
Lamina septi pellucidi Genu corporis callosi
,V. septi pellucidi anterior
„Columna fornicis
.Sinus intercavernosi
Sinus sphenoparietalis
Vv. cerebri superiores
Sinus rectus Ventriculus
quartus
Confluens sinuum
Vv. diploicae' Sinus occipitalis'
Sinus transversus
v magna cerebri
N. opticus
A. carotis interna
V. cerebri media superficialis
Sinus cavernosus
Plexus venosus 'foraminis ovalis
'Sinus petrosus superior Sinus petrosus inferior
4Sinus sigmoideus
' Plexus venosus canalis hypoglossi Plexus basilaris
Medulla oblongata 1V. basalis
129-cypem. Қатты ми қабыгы қойнаулары, sinus durae matris; алдыңгы көрініс (бассуйек күмбезініц оң және сол бөліктері алынып тастапынган; мидың сагиталді кесіндісі)
үңгірлі қойнауды өзара қосады жэне олар- мен бірге гүйық веналық сакина түзеді.
Сына - төбелік қойнау, sinus sphenopa- rietalis, жұп, сынатәрізді сүйектің кіші қанаты бойында орналасып, үңгірлі қойнауга құйылады.
Жоғаргы тастық қойнау, sinus petrosus superior, жүп,самайсүйектіңжогарғытастық жүлгесінде, үңгірлі қойнаудан сигматәрізді қойнауга дейін жатады.
Төменгі тастық қойнау, sinus petrosus inferior, жүп, самай сүйектің төменгі тастық жүлгесінде жатады.
Қойнау үңгірлі қойнаудың артқы жиегінен мойындырық венаның жогаргы буылтыгына дейін жүреді.
Негізгі орім, plexus basilaris, сына- тэрізді сүйек пен шүйде сүйектің ылдиы аймагында орналасады. Ол тор түрінде, екі үңгірлі орімді жэне екі томенгі қойнауларды біріктіреді, ал томеннен омыртқалардың ішкі веналық өрімімен, plexus venosus vertebralis internus, байланысады.
Мидың қатты қабыгы қойнаулары келесі веналарды кабылдайды.
Достарыңызбен бөлісу: |