АЈӘтуллаһҮЛ-Үзма беһҸӘтин һӘЈаты نام کتاب: زندگی نامه ی آیت الله بهجت

Мәкруһ јемәк јемишдим...

Бу әһвалатдан бир-нечә ҝүн кечәндән сонра Сејјид рәвајәт нәгл етмәји мәнә иҹазә верди вә ҹавабы ҝеҹикдирдији үчүн мәндән үзрхаһлыг етди. О, тә`хирә салынмыш ҹавабын сәбәбини белә ачыглады:

“Мән о ҝүн мәкруһ јемәк јемишдим. Онун тә`сиринин бүтүнлүклә бәдәнимдән чыхмасыны ҝөзләдим ки, там пакланандан сонра силсилә рәвајәтләр сырасында бөјүк алим вә равиләрлә өз мә`нәви бағлылығымы бәрпа едим вә бундан сонра сәнә рәвајәт нәгл етмәк иҹазәси верим.”¹

Һалал вә һарам јемәјин инсанын талејиндәки ролу

“Сизә һарам бујурулмуш бу ағаҹа јахынлашмајын ки, зүлмкарлардан олмајасыныз.”

Бу ајәдән мә`лум олур ки, елә бу јемәк-ичмәкләр Адәмин (ә) ҹәннәтдән говулуб јер үзүнә ҝәлмәсинин сәбәбләриндәндир. Јемәк-ичмәк инсаны мәхлугатын ән али ја да ән алчаг (ашағы) дәрәҹәсинә чатдыра биләр. Бүтүн јемәли-ичмәлиләр инсанын ганында, бәдәниндә, руһунда, зеһниндә вә фикриндә өзүнү чох ајдын бүрузә верир. Елм, әмәлдә јүксәк мүвәффәгијјәтләр әлдә етмиш сағлам фикир вә дүшүнҹә саһиби олан алимләр, анҹаг һалал јемәкләрдән истифадә етмәклә белә али мәгамлара чата билмишләр.¹

Бу вәһшиләрә дејин!

“Гафгазда јерләшән үч бөјүк шәһәрә – Бакы, Тифлис вә Ирәвана ҝет-ҝәл едирдим. Бир дәфә Тифлис шәһәриндә оларкән бир груп мәсиһи илә гатара миндим. Елә бу вахт бир кешиш дә ону мүшаијәт едән бир-нечә нәфәрлә гатара дахил олду. О вахтлар һәр шәһәрдә анҹаг ики вә ја үч кешиш оларды. Буна бахмајараг гатарда олан мәсиһиләрин һеч бири она әһәмијјәт вермәди. Елә бу вахт галхыб јерими һәмин кешишә вердим. Кешиш деди:

Нә үчүн галхыб јерини мәнә вердин? Дедим: Чүнки бизим итаәт етдијимиз пејғәмбәр бизә руһаниләрә һөрмәт етмәји бујурмушдур.

Кешиш бир мүддәт башыны ашағы салды вә сонра јенә дә сорушду: Хаһиш едирәм, нијә галхыб мәнә јер вердијинизи бир даһа тәкрар едәсиниз. Дедим ки, биз мүсәлманларын пејғәмбәри руһаниләрә һөрмәт етмәји бизә төвсијә етмишдир. Кешиш әтрафына ҝөз ҝәздириб деди: “Буну бу вәһшиләрә дејин, бу вәһшиләрә дејин! (Болшевик–јә`ни динсиз.)

Бурадан мә`лум олур ки, онлар фәгәт ислам дини илә дејил, бүтүн динләрлә мүхалиф идиләр.²

Не`мәт бол дејилсә, демәли шүкрүмүз аз олмушдур.

“Јадыныза салын ки, о заман Рәббиниз буну билдирмишди: Әҝәр (Мәнә) шүкүр етсәниз, сизә олан не`мәтими артыраҹағам. Јох, әҝәр нанкорлуг етсәниз, (унутмајын ки) Мәним әзабым, һәгигәтән, шиддәтлидир.”

Шүкүр етмәк не`мәтләрин артмасына вә нашүкүрлүк исә онларын азалмасына сәбәб олур. Әҝәр Аллаһын бизә әта етдији не`мәтләрин азалдығыны ҝөрсәк, шүбһәсиз ки, бунун әсас сәбәби бизим нашүкүрлүјүмүздән ирәли ҝәлир.

Шүкүрүн ҝениш мә`насы вардыр ки, онлардан бири дә Аллаһа итаәт демәкдир. Шүкүр тәкҹә дилдә “әлһәмдүлиллаһ” демәклә битмир. Бахмајараг ки, бу да Аллаһа шүкүр етмәјин бир јолудур вә итаәт демәкдир.

Демәли, Рәббин бизә лүтф етдији не`мәтләрин мүгабилиндә шүкүр Онун итаәтиндә олмаг вә не`мәтләрин даһа артмасы мә`насындадыр. Не`мәтләр гаршысында нашүкүрлүк исә Аллаһа гаршы үсјан вә Онун тәрәфиндән назил олаҹаг әзаба дәлаләт едир.

Әҝәр нә вахтса башымыза бир мүсибәт вә ја бәла ҝәләрсә, онун сәбәбини өтән ҝүнләрдә ахтармалыјыг. Чүнки, инсан өз јахшы вә пис әмәлләринин мүгабилиндә Аллаһ-тәала тәрәфиндән мүкафатландырылыр. Јахшыја јахшы, писә исә пис илә ҹаваб верилир.

Биз нә вахт һансы бир ваҹиб әмәли тәрк етмәдијимизә вә ја һарама мүртәкиб олмадығымыза әмин олсаг, ҝәрәк севинҹдән папағымызы ҝөјә атаг.¹

Һалал рузи үчүн һарама әл атмајаг.

“Еј Адәм! Һәгигәтән, сән орада (ҹәннәт) аҹлығын, чылпаг олмағын нә олдуғуну билмәзсән.”²

Әҝәр һарам јемәсәк аҹлыг вә сусузлугдан өлмәрик. Ҹәннәт бүтүн не`мәтләри илә сәнин ихтијарында олаҹагдыр. Әкс-тәгдирдә һеч бир шеј. Биз инсанларын әҝәр ҹәннәтә инамымыз олсајды, бу гәдәр илаһи һөкмләрә гаршы мүхалиф чыхмаздыг. Шејтан Адәм вә Һәвваја (ә)–“(Адәмин вә Һәвванын) өртүлү ајыб (өврәт) јерләрини өзләринә ҝөстәрмәк мәгсәдилә онлара вәсвәсә едиб деди: Рәббиниз сизә бу ағаҹы јалныз мәләк олмамағыныз вә ја (ҹәннәтдә) әбәди галмамағыныз үчүн гадаған етмишдир.”³ –јалан демишди. Аллаһын итаәтиндән чыхыб сизә нәһј едилмиш ағаҹын мејвәсиндән једијинизә ҝөрә, ҹәһәннәм одунда јанаҹагсыныз!

Биз инсанларын иши гушлара чох бәнзәјир. Гушлар үчүн тәлә гуранда ора дән төкүрләр вә онлар дән јемәк үчүн ҝәләндә овчунун торуна дүшүрләр. Әҝәр инсанын гәлби тора дүшсә нә баш верәр?

Аллаһдан нә гәдәр узаг дүшмүшүк ки, фәсад вә әхлагсызлыға дүчар олмушуг. Шиә әгидәсиндә мүвәггәти издиваҹ (сиғә) ҹаиз сајылыр вә һарам иш (зина) ҝөрмәјә һеч бир еһтијаҹ јохдур. Амма шејтан бир чохларынын јолу үстә дуруб, онлары һарама сүрүкләјир. “Иблис деди: Сән мәни (Адәмә сәҹдә етмәдијимә ҝөрә) мәһрум етдијинә әвәз олараг мән дә Сәнин дүз јолунун үстүндә отуруб инсанлара (Сәнә ибадәт вә итаәт етмәјә) мане олаҹағам!

Аллаһ-тәала бујурду: Орадан (ҹәннәт) рүсвај олмуш (говулмуш) һалда чых. Онлардан (инсанлар) һәр ким сәнә ујса, (ҹәзасыны алаҹаг). Әлбәттә, ҹәһәннәми сизин һамынызла долдураҹағам!”