Акадэмiя кipaвання пры Прэзiдэнце Рэспублiкi Беларусь Cicтэма адкрытага навучання

УСТУП

Сучасная канцэпцыя падрыхтоўкі спецыялістаў заснавана на сусветнай гуманістычнай тэндэнцыі захавання і развіцця нацыянальна-культурнай самабытнасці народаў, важнейшым элементам якой выступае нацыянальная мова.

У курсе лекцый пастаўлены дзве асноўныя мэты:

1. 
   Актывізаваць і паглыбіць веды аб лексічнай і граматычнай сістэмах мовы, атрыманыя раней;
   
2. 
   Даць глыбокія веды аб граматычных, семантычных і іншых асаблівастях, праблемах развіцця і функцыянавання беларускай спецыяльнай лексікі, у прыватнасці – тэрміналогіі. Акрамя таго, курс скіроўвае будучых спецыялістаў на пашырэнне іх ведаў па пытаннях беларускага, славянскага і тэарэтычнага мовазнаўства, сацыялінгвістыкі з дапамогай багатага спіса лінгвістычнай літаратуры, пададзенага ў канцы курса.
   

Змест курса «Беларуская мова (спецыяльная лексіка)» арыентуе на практычнае валоданне беларускай мовай у спецыяльнай сферы і асэнсаванне асаблівасцей беларускай мовы ў сістэме іншых славянскіх моў, на ўсведамленне беларускай мовы як базавай каштоўнасці беларускай нацыянальнай культуры і нацыянальнай самасвядомасці народа. Вывучэнне дысцыпліны накіравана на пашырэнне кругагляду, станаўленне асобы і фарміраванне светапогляду, што звязана з эфектыўнасцю будучай прафесійнай дзейнасці спецыялістаў.

Вучэбны курс «Беларуская мова (спецыяльная лексіка)» складаецца з двух раздзелаў.

Першы раздзел уключае тэмы, якія раскрываюць сутнасць універсальных і спецыфічных фанетычных, граматычных і іншых з’яў беларускай мовы ў сістэме славянскіх моў.

Другі раздзел прысвечаны пытанням спецыяльнай лексікі, у прыватнасці, тэрміналогіі беларускай мовы ў аспектах яе гістарычнага развіцця, генетычных, семантычных, слова-ўтваральных і іншых асаблівасцяў і накіраваны на практычнае валоданне беларускай мовай у спецыяльнай сферы.

Уводная лекцыя змяшчае звесткі аб славянскіх мовах, аб узнікненні і развіцці беларускай літаратурнай мовы.

Курс прызначаны для студэнтаў, якія ўжо маюць пэўныя веды аб беларускай мове згодна з праграмай сярэдняй агульнаадукацыйнай школы.

Аўтары курса: Л.А.Антанюк – «Уступ» і раздзел 2 «Спецыяльная лексіка беларускай мовы (тэрміналогія)»; Б.А.Плотнікаў – уводная лекцыя «Беларуская мова ў сістэме славянскіх моў» і раздзел 1 «Фанетычныя, арфаэпічныя, граматычныя, стылістычныя і іншыя асаблівасці сучаснай беларускай мовы».

 Валодаць:

• 
  арфаэпічнымі, лексічнымі, граматычнымі, стылістычнымі і іншымі нормамі сучаснай беларускай літаратурнай мовы;
  
• 
  спецыяльнай лексікай (тэрміналогіяй) у галіне дзяржаўнага кіравання і эканомікі, кіравання дзейнасцю прадпрыемства;
  
• 
  асноўнымі моўнымі універсаліямі і спецыфічнымі паняццямі беларускай мовы;
  
• 
  уяўленнямі аб месцы і ролі мовы ў грамадстве, у сістэме сацыяльна-гуманітарных ведаў, у культуры;
  
• 
  навыкамі культуры маўлення.
  

 Ведаць:

• 
  паходжанне і гістарычнае развіццё беларускай літаратурнай мовы;
  
• 
  адметныя асаблівасці беларускай мовы;
  
• 
  фанетычны склад сучаснай беларускай мовы;
  
• 
  асноўныя нормы сучаснага беларускага вымаўлення (націскных і ненаціскных галосных, зычных і іх спалучэнняў);
  
• 
  спецыфіку лексічнага складу беларускай мовы, яго характарыстыку паводле сферы выкарыстання;
  
• 
  асновы справаводства і дакументацыі на беларускай мове;
  
• 
  граматычныя асаблівасці беларускай мовы;
  
• 
  асноўныя стылі беларускай мовы;
  
• 
  адметныя рысы афіцыйна-дзелавога і навуковага стыляў;
  
• 
  сутнасць паняццяў «спецыяльная лексіка», «тэрмін», «тэрміналогія», «прафесійная лексіка», «наменклатурныя назвы»;
  
• 
  гістарычнае фарміраванне беларускай тэрміналогіі;
  
• 
  асаблівасці і тэндэнцыі станаўлення тэрміналогіі на сучасным этапе развіцця беларускай мовы;
  
• 
  першыя старажытныя пісьмовыя помнікі афіцыйна-справавога і навуковага стыляў беларускай мовы;
  
• 
  асноўныя сацыялінгвістычныя фактары развіцця беларускай тэрміналогіі ў XIY – XYII стагоддзях, у другой палове XYII – першай палове XIX стагоддзя;
  
• 
  асаблівасці развіцця беларускай тэрміналогіі ў савецкі перыяд;
  
• 
  практыку выкарыстання сучаснай беларускай тэрміналогіі кіравання, эканамічнай тэрміналогіі.
  

• 
  Умець:
  

• 
  выконваць практычныя заданні па беларускай фанетыцы, арфаэпіі, арфаграфіі, граматыцы;
  
• 
  працаваць з беларускамоўнымі тэкстамі па спецыяльнасці і складаць такія тэксты;
  
• 
  ажыццяўляць камунікацыю на беларускай мове ў спецыяльнай сферы.
  

ТЭМА 1. БЕЛАРУСКАЯ МОВА Ў СІСТЭМЕ СЛАВЯНСКІХ МОЎ

Лекцыя 1. Прадмет, метады и задачы курса «Беларуская мова (спецыяльная лексіка)». Вывучэнне курса ў сістэме Адкрытая адукацыя

Асноўныя паняцці:

мова; мова і грамадства; функцыі маўлення; мова – найважнейшы элемент культуры; моўны малюнак свету; мова і менталітэт; нацыянальныя асаблівасці народа; нацыянальна-культурная спецыфіка маўленчых паводзін; моўная сям’я; індаеўра-пейская моўная сям’я; моўная група; славянская моўная група; старажытноўсходне-славянская мова; літаратурныя помнікі і жанры старабеларускай мовы; дзелавая літаратура; летапісы; перакладная жыційная літаратура; рэлігійная літаратура; мемуарная літаратура; мастацкая і палемічная літаратура; лінгвістычная літаратура; новая беларуская літаратурная мова.

жүктеу/скачать 1.3 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: