Академиялық жазылым үдерісі Тақырып таңдау
жүктеу/скачать 24.16 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жаңалықтар
- Ақпарат іздеу
- «нені зерттеу қажет»
| Материал табу: Пәнге қатысты дәрістер мен оқулықтарды қайта оқып шығу арқылы тың идея туындауы мүмкін;
Ойшақырту: Жалпылама бір тақырыпты алып, карта жасау және оның ішінен өзі жаза алатын тақырып таңдап алуға болады; Жаңалықтар: Хабар, Қазақстан арнасы, Экономика т.б. газет, журналдар арқылы өзі қызықтыратын жаңа тақырыптар табуға болады; Интернет: Интернеттен кез-келген тақырып бойынша көп материал табуға болады, тек оларды орынды қолдана білудің жолдарын білу қажет. Тақырыпты таңдаған соң оның қаншалықты дұрыс құрылғанын немесе дұрыс таңдалғанын мына сұрақтарға жауап беру арқылы айқындауға болады: - Неліктен бұл тақырыпты таңдадыңыз? Бұл тақырып сізді не үшін қызықтырды? Бұл тақырып туралы пікіріңіз қандай? - Бұл туралы кім жазған? Кімдер мақала немесе зерттеу жұмысын жариялаған? Бұл тақырыпқа қатысы бар ұйымдар мен кәсіпорындарды білесіз бе? - Тақырыптың негізгі сұрағы қандай? Тақырып туралы талқыланатын мәселе қандай? Бұл туралы қарастыратын пікірлер мен ойлар бар ма? - Тақырып қайда және қай деңгейде қажет болуы мүмкін? Тақырыптың пайда келтіретін арнайы орны немесе саласы бар ма? - Тақырып қашан маңызды болды немесе қашан маңызды болады? Бұл қазіргі уақытта орны алып отырған жайт па,әлде тарихи оқиға ма? Тақырыбыңызды қазіргі кезде өзекті деп санайсыз ба? Ақпарат іздеу Қазіргі таңда кез-келген тақырыпқа қатысты ақпаратты кітапханадан, интернеттен еш қиындықсыз табуға болады. Дегенмен олардың ішінен студент өзіне қажетті ақпаратты дұрыс таба білуі және оны қолдана білуі өте маңызды. Бұл студенттің уақытын үнемдеп қана қоймай, жұмысты сәтті жазып шығуына түрткі болады. Ақпараттарды тауып, жинақтамас бұрын тақырып бойынша осы кезеңге дейін білетін мәліметтер туралы ойлану қажет. Еске түскен немесе ойға келген идеяларды қағазға жазып отырудың пайдасы көп. Сондай-ақ пәнге қатысты оқылатын тақырыптарды қарстыруға болады. Таңдалған тақырып осы пәнде оқылатын тақырыптарға сәйкес келген жағдайда,тақырып бойынша оқуға берілген әдебиеттерді қарастыру керек. Сонымен қатар тақырыпқа қатысы бар кітаптар мен мақалалардың қолданылған әдебиеттердің ішінен қажетті мәліметтерін таңдап алуға болады. Зерттеу жұмысына қажетті материалдарды жинау оңай шаруа емес. Тақырыпқа қатысты материалдарды іздегенде интернет көздерін пайдаланған жөн. Мысалы, Google арқылы Wikipedia сайтына кіріп көп мәлімет табуға болады. Дегенмен олардың сенімділігіне көз жеткізу керек. Әдетте, жақсы материалдарды жинау үшін мынадай жайттарды ескеру қажет: Бірінші, зерттеу үшін тақырыпқа қатысты қатысты сөздердің немесе терминдердің тізбесін жасап алған жөн. Екінші, тапсырма және зерттеу сұрағы бойынша талап етілетін жайттар туралы ойлану қажет. Көп сайттар рецензияланған мақалалар ұсынады, зерттеу жұмысына осындай сенімді мәліметтерді ғана қолдануға тырысу қажет. Үшінші, зерттеу жұмысының қолданылған әдебиеттерді құнды болуын ескерген жөн. Google Scholor сияқты академиялық материал іздеу сайттары «сілтеме жасалынған» деп, қанша адамның материалдарды қолданғанын көрсетеді. Жұмысқа сілтеменің көп жасалуы, оның құндылығы мен сенімділігінің жоғары екенін байқатады. Зерттеу материалдарын жинау да зерттеу жұмысы болып саналады. Материалдарды жинау барысында әркім өзі қалыптастырған әдістерді қолдануы мүмкін. Ең бастысы,материалдарды жылдам жинап, оны алдағы зерттеу жұмысына қалай қолдану жағын ойластырған жөн. Дегенмен кейбір мақалалардағы мәоіметтер ескі болуы мүмкін. Сондықтан мәліметтің қашан жарияланғаны жөнінде білу маңызды. Негізінен, аталған жайттың барлығы нені зерттеуім қажет деген сұрақтың жауабын бідуге тікелей байланысты. Сонымен «нені зерттеу қажет?» Зерттеу жұмысын жүргізудің негізгі мақсаттарының бірі – белгілі бір тақырып бойынша көбірек білу және осы тақырыпты жетілдіру жолдарын айқындау. Зерттеу – белгілі бір мәселе жөнінде кеңінен іздестіру жұмысын жүргізу. Ал зерттеу әдісі – жекелей немесе топ болып мәселені анықтау және оның шешілу жолдарын анықтау. Дәлел – зерттеу арқылы фактілер мен дәйектер жинау. Зерттеу жұмысының ең негізгі үдерісінің бірі – қызығушылық тудырған саланы ықшамдай алу. Қызығушылығына қарай, автор мәселені нақты әрі түсінікті етіп зерттей алатындай сұрақты табуы тиіс. Зерттеу сұрағы анық болған сайын оған жауап беру мен оны зерттеу үдерісі түсінікті бола түседі. Зерттеу сұрағын құру үшін мынадай қарапайым үдерісті жүзеге асырған дұрыс: Бірінші, зерттеу саласы: ғылым сан-салалы. Автор өзін қызықтыратын саланы анықтау үшін мынадай қарапайым екі сұрақты қоя алады: Мені не қызықтырады? Бұл сала мені не үшін қызықтырады? Мәселен, Қазақстан экономикасы қызықтырады. Екінші, зерттеу бағыты: салалардың ішінен қай бағыт қызықтыратынын анықтап алу қадет. Мәселен, Мені Қазақстанның Кеден одағына қосылғаннан кейінгі жағдайы қызықтырады Үшінші, зерттеу сұрағы: жазба жұмысының негізгі зерттеу сұрағын анықтап алу керек. Мүмкіндік пен уақытты ескере отырып зерттеу сұрағын таңдау қажет. Кейде бір немесе бірнеше, тіпті шағын сұрақтар туындауы мүмкін. Мәселен, Қазақстан экономикасына Кеден одағы қандай пайда әкелді? Кеден одағы экономикамыздың қай саласының дамуына ықпал етті? Тақырыпқа қатысты ақпараттарды табу зерттеу сұрағы мен зерттеу тақырыбын таңдауға және зерттеу жоспарын құрып, оны жүзеге асыру үдерісіне көшуге мүмкіндік береді. Ақпараттардың сенімділігіне көз жеткізіп болған соң, оларды синтез немесе анализ жасау арқылы қолдану жолдарын қарастыруға болады. Ақпараттарды дереккөз ретінде пайдалану және қолданылған әдебиеттер тізімінде дұрыс безендіру үшін қай жерден алынғанын арнайы жеке қағазға мұқият жазып отыру қажет. жүктеу/скачать 24.16 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|