Берілген 2 сұрақтың біреуін таңдап, жауап жазыңыз. Жауапты тиісті стильге келтіріңіз. Жазба жұмысында етістіктің бұйрық рай мен шартты рай жұрнақтарын қолданыңыз.
1. Ә.Нүрпейісов «Қан мен тер» романы бойынша оқиға Арал теңізінің жағалауында болған.
«Шығармадағы және қазіргі Арал тағдыры» атты эссе жазыңыз.
2. Достық пен татулық – таптырмас бақыт бөлімі бойынша «Дос және шынайы достық» тақырыбында мәтін жазыңыз. [10]
ІҮ. Айтылым
Берілген бір тақырыпқа таңдау жасап, 8-10 сөйлемді монолог дайындаңыз. Монолог барысында ілгерінді, кейінді, тоғыспалы ықпал заңдылықтарын ескеріңіз.
Нағыз достық туыстыққа айналады
Болашақта кәсібіңді дұрыс таңдай аласың ба?
Елімізде ауызсу мәселесі қалай шешілуге тиіс
Болашақта қандай жаңа мамандықтар болады? [10]
Тыңдалым мәтіні
Досы көпті жау алмайды
Қазақ халқында «Досы көпті жау алмайды» деген мақал бар. Әрбір адам, әрбір отбасы өзінің достары, жолдастары көп болуды қалайды. Біреуге дос болу – жоғары дәреже деп есептеледі. Жолдас деген – мызғымас қорған. Жолдас деген – қолдың ұзаруы. Жолдас деген – сенімді тірек. Жолдас деген – көңіл ашып сырласатын сымбаттың. Жолдас деген – қажетіңе жарайтын көмекшің. Жолдас деген басыңа күн туғанда – құтқарушың, ауырғанда – емшің.
Жақсы жолдас табу қиын, ол кездейсоқ жолда жатпайды. Сондықтан оны құрметтеу керек, сақтау керек, қорғау керек.
Қазақтар жолдасы адамың өзіңе лайық болсын дейді. Досты, жолдасты ойланып таңдау керек. Адамды досынан таниды.
Ертеде Төле биге бір адам келіп, өзін кеңесші етіп қабылдауды өтінеді. Сонда Төле би оған:
- Досыңды ертіп әкел, маған оны көрсет, сенің қандай адам екеніңді содан білемін, - деп жауап береді.
Осыдан кейін үш айдан соң әлгі жігітке:
- Досың жақсы адам екен, сені қызметке қабылдаймын, -дейді.
Дос, жолдас – аса қымбатты адамдар.
Достарыңызбен бөлісу: |
