Қартаюдың молекулалық-генетикалық механизмі


Тарих қандай сыр шертеді?



бет4/5
Дата20.03.2024
өлшемі0.59 Mb.
#496195
1   2   3   4   5
stud.kz-37369

Тарих қандай сыр шертеді?


Қартаю процесінің себебі?

Ең бірінші қадам XIX ғасырда Вейсман жасаған болатын.Ол қартаюды эволюцияның әсері деп түсіндіреді.Тағы бір айтқаны:


“Қартайған ағза қоғамға зиян,өйткені жастардың орнын алады”

1951 жылы “Биологияның шешілмеген проблемасы”атты докладын Питер Медавар Лондонның патша қауымына жария етті. Бұл жаңалықтың маңыздысы жануарлар өзінің максимал жасына сирек жетеді,қартаю байқалған кезде,эволюция қартаюдың даму процесіне қарсы тұра алмайды.Бұл жаңа зерттеулер жүргізуге себеп болды.

Қартаю теорияларын 2топқа бөлуге болады.


1) эволюциялық
“Қартаю- бұл тірі организмдердің жалпы қасиеті “
2)жасушалардың кездейсоқ зақымдануынан кездейсоқ оқиғаларға негізделген.
“Бұл табиғи процестің нәтижесі болып табылады”

1957 жылы Вильямс “плейтроптық гендер” туралы мәлімдеме жасады.Олар әр түрлі өмір кезеңінде ағзаның өмір сүруіне әсер етіп отырады. Жастық шақта “плейтроптық гендер”пайдалы болса,қартайғанда зияны бар. Бұл идея: “антогонистік плейтропия “ деп атады.

Молекулалық механизмі

Қартаюдың қазіргі теориялары бойынша қартаю жасушаның генетикплық аппаратының бұзылуы салдарынан болады.Онтогенез барысында нуклеопротейд кешенінің сандық жіне сапалық өзгерістері байқалады,ал ол тіршіліктің түпкілікті қасиеттерінің бірі—өзін-өзі жаңарту,ақуыз синтезі сияқты құбылыстардың өзгеруіне алып келеді.

Қартаю кезінде гистондар саны көбейеді,Олардың ДНҚ молекуласымен байланысы қатая түседі,ал бұл көптеген гендер мен гендер кешенінің актив күйінен активсіз күйіне көшуіне алып келеді.


Қартаюдың негізгі теориялары.

М.Рубнер

Әрбір ағзаның қуат қоры болады.Ағзаның қуат қорын жұмсауы дененің сыртқы мөлшеріне тәуелді болады.Яғни ағза дене сыртына жылуды қаншалықты көп шығарса,соншалықты энергия алдмасуы белсенді түрде болып,оның қоры тез таусылады және ондай ағзалар көп өмір сүрмейді.Мысалы:егеуқұйрық 2-3 жыл



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет