Ата-аналарды білім беру ұйымдарында педагогикалық Қолдау бойынша нұСҚаулық
жүктеу/скачать 2.36 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ми жемейд i
- Жас балаға бұғана ұстатпайды.
- Таңдай жесе, шешен болады
- Таңертеңгi асты тастамайды
| Мына ырымдарды тыңдайықшы:
Бала бас ұстамайды. Пiскен баста үлкен адамдарға күш-қуат берердей аса күшті құнар болғандықтан да болар, бас – үлкен, сыйлы адамның сыбағасы. Күші қайтқан үлкен адам ғана мұндай асқа зәру. Халқымыз баланың бас ұстауына қарсы болуының бiр мәнi осында. Егер, бала бас ұстаса, әкесi өлiп қалады деп тыйым салған. Ми жемейдi, мидай былжыр, бос белбеу, ынжық болып өседi деп ойлаған. Омыртқаның жұлынын жесе – суға кетiп қалады деген ырым бар. Нанның қиқымын жесе – бай боласың дейдi. Нанды оң қолмен жемегендi, екi саусақпен ыңғайсыз ұстағанды – кесiрге ұшырайды деген. Үйге кiрiп келе жатқан бала есiк алдына құлап қалса, “үйге береке, ырыс, байлық келедi” деп қуанып, оны төрге апарып үш рет аунатқан. Қыздың басына ақ, қара орамал салмайды. Ақ – әйелдер тағар жаулықтың, қара – қайғының белгiсi. Жас балаға бұғана ұстатпайды. Онда бойы өспей қалады деп жорыған. Қызға жiлiк ұстатпайды. Ұстатса, күйеуге шықпай отырып қалады дейдi. Сәби көзiн ашып ұйықтаса – жары сұлу болады. Сәби шалқасынан алаңсыз ұйықтаса – елге белгiлi азамат болып өседi. Бүк түсiп ұйықтаса – уайымшыл, жiгерсiз болып шығады. Етпетiнен жатып ұйықтаса – ойшыл болады. Егер аяқ-қолын еркiн созып ұйықтаса – болашақ батыр, кемең-герлiктiң белгiсi. Қыз балаға шашы өссiн деп желке жегiзедi. Балаға айналып ауылдан шықпайсың деп, айналшық жегiзбеген. Балаға асықтың етiн мүжiтпеген. «Алты жыл аш болсаң да асық етiн мүжiме» деген бар. Шемiршек жесе, нағашысы өледi деп жегiзбеген. Ұрысқақ боласың деп балаға көмекей жегiзбейдi. Тiлдiң ұшын жесе, сүйреңдеп сөйлегiш болады деп ырымдаған. Таңдай жесе, шешен болады дейдi. Қызға жеңiлтек болады деп, құйымшақ жегiзбейдi. Батырдың, ақынның, шебердiң, палуанның сарқытын жегiзсе немесе олар сәбидiң аузына түкiрсе – олардың өнерi мен қасиетi балаға жұғысты болады деген ырым бар. Үлкен кiсiлер қонақтан шықса, сол үйден дәм алып, «сарқыт» деп келiнiне бередi. Әйтпесе, бала емiзiп отырған жас әйелдiң дәметіп, омырауы iсiп кетедi. Сәбидiң қырқынан шыққанда қарын шашын алмаса – қарғысы қатты болады. Сәбиге көз тимес үшiн, күйе жағып қояды. Есiктiң тұтқасын жуған сумен көз тиген баланың бетiн, екi алақанын, табанын жуса, тәуiр болып кетедi. Таңертеңгi асты тастамайды, кешкi асты бақпайды. Оң көзiң тартса қуанасың, сол көзiң тартса ренжисiң. Не жақсылық, не қолынан iс келмейтiн адам iс тындырса, ырым етiп жерден шөп алып сындырады. жүктеу/скачать 2.36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|