Автомобиль жолдары туралы Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 17 шiлдедегi n 245 Заңы

      24-бап. Автомобиль жолдарын жұмылдыру дайындығы

      1. Жұмылдыру кезеңi мен соғыс уақытындағы төтенше жағдайларда пайдалану үшiн автомобиль жолдарын жұмылдыру дайындығын, меншiк нысандарына қарамастан, Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жеке және заңды тұлғалар жүзеге асырады.

      2. Қазақстанның бүкiл аумағында немесе оның жекелеген жерлерiнде төтенше немесе соғыс жағдайы енгiзiлген жағдайда және iшiнара немесе жаппай жұмылдыру жарияланған кезде жеке меншiк жолдарды жол жүрiсiне қатысушылардың барлығы меншiк иесiнiң келiсiмiнсiз пайдаланады.

      25-бап. Автомобиль жолдарын пайдаланушылардың

      1. Жолдың үстiңгi қабатының, жер қыртысының, көпiрлердiң, өткерме жолдардың, суағар құрылыстарының, автопавильондардың, жол белгiлерiнiң, жол бойындағы екпелердiң, қорғаныш құрылғылардың және автомобиль жолдарын жайғастырудың басқа да элементтерiнiң бұзылуына жол берген, сондай-ақ автомобиль жолдарын пайдалану ережелерiн бұзған автомобиль жолдарын пайдаланушылар Қазақстан Республикасының заң актiлерiне сәйкес жауапты болады.

      2. Пайдаланушылар автомобиль жолдары мен жол құрылыстарына келтiрген залалды Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен өтейдi.

      3. Автомобиль жолдарын жобалау, салу, күтiп ұстау, жөндеу, реконструкциялау және пайдалану процесiнде жол органдарымен туындайтын даулар Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен қаралады.

      26-бап. Автомобиль жолдарындағы медициналық жәрдем

      Автомобиль жолдарындағы жол-көлiк оқиғаларында зардап шеккендерге жәрдемдi жол жүрiсiне қатысушылардың бәрi көрсетуге тиiс, олар зардап шеккендердi таяу маңдағы медициналық мекемеге жеткiзуге және болған оқиға туралы жол полициясы органына хабарлауға мiндеттi.

      27-бап. Қоршаған ортаны қорғау

      1. Автомобиль жолдарын салу, реконструкциялау, жөндеу, күтiп ұстау және оларды пайдалану кезiнде қоршаған ортаны қорғау саласындағы заңдар талаптарының сақталуы қамтамасыз етiлуге тиiс.

      2. Автомобиль жолдарын жобалау және оларды реконструкциялау мен салуға арналған жобаларды әзiрлеу кезiнде қоршаған ортаны қорғау, карьерлердi, жол бойындағы белдеулердi, еңiстердi, орларды, бүлiнген жерлердi көп жылдық шөп егiп және ағаштар мен бұталар отырғызып өңдеу жөнiндегi шаралар көзделуi керек. Су көздерi пайдаланылатын жерлердегi жобалық-сметалық құжаттамада санитариялық аймақ, уақытша автотұрақтар, эстакадалар және мұнай өнiмдерiнiң қалдықтарын жинауға арналған қорғаныш құрылысын салу көзделуге тиiс.

      3. Автомобиль жолдары бойындағы қорғаныш екпелердi олардың иелерi немесе пайдаланушылары тиiстi түрде күтiп ұстауға тиiс.

      4. Қоршаған ортаны қорғау талаптарын сақтамағаны үшiн кiнәлi тұлғалар Қазақстан Республикасының заң актiлерiне сәйкес жауапты болады.

5-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

       Ескерту. 5-тарау алып тасталды - ҚР 2009.07.17. N 188-IV (қолданысқа енгiзiлу тәртiбiн 2-баптан қараңыз) Заңымен.

Жол шаруашылығын құқықтық қамтамасыз етуді жетiлдiру туралы заң

Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 1998 жылғы 5 қыркүйектегi N 845 қаулысы Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 1998 ж., N 31, 269-құжат

      Автомобильдердiң және басқа да көлiк құралдарының үздiксiз, қауiпсiз жүрiсiн қамтамасыз ету, жалпы пайдаланылатын мемлекеттiк автомобиль жолдарын салу және күтiп ұстау үшiн берiлген жерлердi жол органдарының ұтымды пайдалануы мақсатында және Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы көлiк туралы " 1994 жылғы 21 қыркүйектегi, " Жол жүрiсi қауiпсiздiгi туралы " 1996 жылғы 15 шiлдедегi, " Жер туралы " 2001 жылғы 24 қаңтардағы, " Автомобиль жолдары туралы" 2001 жылғы 17 шiлдедегi Заңдарына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкiметi ҚАУЛЫ ЕТЕДI:

      1. Қоса берiлiп отырған:

      2. "Қазақстан Республикасының аумағында автомобиль жолдарын, жол ғимараттарын пайдалану Ережесiн және оларды қорғау тәртiбiн бекiту туралы" Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетiнiң 1993 жылғы 20 сәуiрдегi N 316 қаулысының (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 1993 ж., N 13, 160-құжат) күшi жойылған деп танылсын.

Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң   
1998 жылғы 5 қыркүйектегi     
N 845 қаулысымен        
бекiтiлген           

      Қазақстан Республикасының аумағында автомобиль

      Ескерту. Тақырыпқа өзгерту енгiзiлдi - ҚР Үкiметiнiң 2003.01.16. N 30 қаулысымен .

                        1. Жалпы ережелер

       1. <*>

      Ескерту. 1-тармаққа өзгерту енгiзiлдi - ҚР Үкiметiнiң 2003.01.16. N 30 қаулысымен .

      2. Осы Тәртiп жол қозғалысының қауiпсiздiгiн, жол мен құрылыстардың, сондай-ақ қоршаған ортаның сақталуын қамтамасыз ету мақсатында жалпы пайдаланылатын автомобиль жолдары пайдаланудың тәртiбiн белгiлейдi. Тәртiп барлық министрлiктер мен  ведомстволарға, меншiк нысанына қарамастан ұйымдарға, сондай-ақ барлық автомобиль жолдары бойынша қозғалысқа қатысушыларға және жолдарды пайдаланатын, автомобиль жолының жолақ бөлiгiнде және бақыланатын аймағында құрылыс салу, жөндеу, жобалау және ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргiзетiн азаматтарға қолданылады.

      3. Тәртiп жалпы пайдаланылатын автомобиль жолдарын пайдаланушылардың, жол органдарының және автомобиль жолдарын басқарушылардың құқықтарын, мiндеттерiн және жауапкершiлiгiн белгiлейдi.

      4. Қазақстан Республикасының жалпы пайдаланылатын автомобиль жолдарымен жүру - қолданылып жүрген заңдар, Жол қозғалысының ережесi және осы тәртiп сақтала отырып жүзеге асырылуы тиiс.

                  2. Автомобиль жолдарын пайдаланушылардың
                          құқықтары мен мiндеттерi

       5. Жол қозғалысына қатысушылардың:

      6. Автомобиль жолдарында жол мен құрылыстарының сақталуын және олармен қауiпсiз жүрудi қамтамасыз ететiн көлiк құралдарының жүруiне рұқсат етiледi.

      7. Автомобиль жолдарын пайдаланушылардың iс-әрекеттерi жол қозғалысының қауiпсiздiгiн төмендетпеуi, қозғалыста үзiлiстердiң пайда болуына ықпал етпеуi, көлiк құралдары жылдамдығының, жол мен жол құрылыстарының сенiмдiлiгiнiң төмендеуiне, олардың бұзылуына әкеп соқтырмауы тиiс.

      8. Автомобиль жолдарындағы және жол құрылыстарындағы қозғалыс қауiпсiздiгiне қауiп төндiретiн ақауларды байқаған көлiк құралдарын жүргiзушiлер мен азаматтар ақауларды өз күштерiмен жою жөнiнде өздерiне байланысты шаралар қолдануы немесе ол туралы жақын жердегi жол органына немесе жол полициясы органына хабарлауы тиiс.

      9. Көлiк құралдарының төсемi жетiлдiрiлген жолға шығар жерде көлiк құралдарын пайдалануға жауапты лауазымды немесе басқа тұлғалар, меншiк нысандарына қарамастан жер және құрылыс жұмыстарын жүргiзiп жатқан ұйымдар, көлiк құралдарының балшықтан тазартылуын қамтамасыз етуге және оның жолдың жүру бөлiгiне түсуiне жол бермеуге мiндеттi.

      10. Аумақтары автомобиль жолдарына шекаралас, сондай-ақ аумақтары жол бойындағы жолақтың шегiнен өтетiн жер учаскелерiнiң иелерi мен жердi пайдаланушылар:

     11. Жолдарда жұмыс жүргiзуге автомобиль жолдарын басқарушы берген және жол полициясының органдарымен келiсiлген жұмыс жүргiзу құқығына рұқсат (ордерi) болған кезде ғана жол берiледi.

                3. Автомобиль жолдарын пайдаланушыларға

      12. Автомобиль жолдарын пайдаланушылар:

      13. Қазақстан Республикасы мен шетел мемлекеттерiнiң iрi көлемдi және (немесе) ауыр салмақты көлiк құралдарының жалпы пайдаланылатын автомобиль жолдары бойынша жүруi көлiк саласындағы уәкiлеттi орган беретiн арнайы рұқсат бойынша (шетел мемлекеттерi үшiн кiру және шығу рұқсатынан басқа) ғана жүзеге асырылады. Жолмен жүру осы көлiк құралдарының жүруi арқылы жолдарға және жол құрылыстарына тигiзетiн залал үшiн толық өтем төленген соң жүзеге асырылады. Осы өтем кiруiне, шығуына және транзитпен өтуiне халықаралық рұқсаттар үшiн алынатын төлем есепке алынбастан төленедi. <*>

      14. Автокөлiк құралдарының рұқсат етiлген көлемдерiн, сондай-ақ автокөлiк құралдарының салмақтарын және автокөлiк құралдарының бiлiкке түсетiн жүктемелерiн, автокөлiк құралдарының жүрiп өту ережесiн және рұқсат құжаттарын беру тәртiбiн Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейдi.

      15. Жол органдарының жұмыс жобасын бұзып жүзеге асырылатын объектiлердiң құрылысын тоқтатуға құқығы бар.

      16. Жалпы пайдаланылатын автомобиль жолдары жолақ бөлiгiнiң жерлерi жол органдарының пайдалануында болады және автомобиль жолдарын дамыту мен көркейту үшiн ғана арналған.
      Жол органдары пайдаланбаған автомобиль жолдары жолақ бөлiгiнiң жерлерiн олар белгiленген тәртiппен жер учаскесiнiң негiзгi мақсатты арналуын өзгертпестен, жолдың көлiк-пайдалану сапасының, қоршаған ортаны қорғау мен көлiк құралдары қозғалысының қауiпсiздiгi талаптарының төмендеп кетуiне жол берiлмеуi шартымен, сервис пен жарнама объектiлерiн орналастыру үшiн шарт жасасу негiзiнде жеке және заңды тұлғаларға уақытша жердi қысқа мерзiмдi пайдалануға бере алады.
      Салынып және қайта жаңартылып жатқан жалпы пайдаланылатын автомобиль жолдарына бөлiнген жерлердiң әртүрлi деңгейде көлiк айырымдары, сондай-ақ жол және автокөлiк қызметтерiнiң үйлерi мен ғимараттары орналасқан енi мен жер аудандары автомобиль жолдарына арнап жер берудiң белгiленген нормалары бойынша белгiленедi.

      17. Жолдардың перспективалық құрылысын салу мен қайта жаңарту үшiн жағдай жасау, жол қозғалысы қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету және жол бойындағы ландшафтың бұзылуын болдырмау мақсатында жол органдарымен алдын ала келiсусiз жол бойындағы жолақ шегiнде елдi мекендер, үйлер мен ғимараттар, инженерлiк коммуникациялар және басқа объектiлер салуды жобалауға және құрылысын жүргiзуге тыйым салынады:

      18. Жалпы пайдаланылатын халықаралық және республикалық автомобиль жолдарының бойындағы жолақтарға жол қызметi объектiлерiн және жол сервисi объектiлерiн қоспағанда, күрделi құрылыстар салуға тыйым салынады.

      19. I-III санатты жалпы пайдаланылатын жолдардың бойындағы тұрақты тамақтану және демалыс пункттерiн топырақ төсемiнiң жиегiнен кемiнде 100 метр жерге орналастыруға рұқсат етiледi.

      20. Ескерткiштердi I-III санатты автомобиль жолдары топырақ төсемiнiң жиегiнен кемiнде 100 метр қашықтыққа, ал IV-V санатты автомобиль жолдары топырақ төсемiнiң жиегiнен кемiнде 50 метр қашықтыққа орналастыруға рұқсат етiледi.

      21. Жаңадан құрылатын бағбандар серiктестiктерiн I-III санатты автомобиль жолдары топырақ төсемiнiң жиегiнен кем дегенде 50 м және IV-V санаттағылар үшiн - кемiнде 25 м қашықтыққа орналастыруға рұқсат етiледi.

      22. Автомобиль жолдарының бойына инженерлiк коммуникациялар төсеу елдi мекендерде автомобиль жолдары топырақ төсемiнiң жиегiнен кемiнде 25 метр жерде және олардың шегiнен тыс жерлерде кемiнде 50 метр жерде жүргiзiлуi тиiс.

      23. Инженерлiк коммуникацияларды тартуға жол органдарынан рұқсат алу үшiн бұл жұмыстарды жүргiзетiн ұйым:

      24. Жалпы пайдаланылатын жолдарда жол жұмыстарын және басқа да жұмыстарды жүргiзу жол полициясы органдарымен келiсiлуi тиiс.

      25. Шұғыл авариялық-қалпына келтiру жұмыстары жол органы өкiлiнiң және автомобиль жолдарын басқарушы өкiлiнiң қатысуымен, кейiннен осы Тәртiптiң 13-тармағында белгiленген тәртiппен рұқсаттар ресiмделуi арқылы орындалуы тиiс. <*>
      Жол органы өкiлiнiң жол қозғалысы қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету бөлiгiндегi нұсқаулары мiндеттi болып табылады.
      Ескерту. 25-тармаққа өзгерту енгiзiлдi - ҚР Үкiметiнiң 2003.01.16. N 30 қаулысымен .

      26. Жолдардағы орындалған қалпына келтiру жұмыстарын қабылдап алуды мердiгер ұйымның қатысуымен, жол органы жүзеге асырады және екi жақты актiмен ресiмделедi.

           4. Жол органдары мен автомобиль жолдарын
    басқарушылардың автомобиль жолдарын пайдаланушыларға
              қатысты құқықтары мен мiндеттерi

      Ескерту. 4-бөлiмнiң тақырыбына өзгерту енгiзiлдi - ҚР Үкiметiнiң 2003.01.16. N 30 қаулысымен .

      27. Автомобиль жолдарын, көпiрлердi, жол өтпелерiн, қозғалысты ұйымдастыратын техникалық құралдарды және басқа құрылыстарды басқаруға, ұстауға және жөндеуге жауапты жол органдары автомобиль жолдарында көлiк құралдары қозғалысының қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету мақсатында:
      жолдар мен автомобиль жолдарындағы құрылыстардың жай-күйi туралы дұрыс ақпаратты ұйымдастыруға;
      жолдарды қыста ұстаудың жоспарына сәйкес қысқы кезеңде жолдарды және жол құрылыстарын қардан тазартуға және төсемнiң тайғақтығына қарсы шаралар қолдануға;
      қозғалысқа қатысушыларды қауiптi метеорологиялық құбылыстар (тайғақ мұз, тұман, күштi жел, бұрқасын, қар көшкiнi), табиғи (жер сiлкiнуi, сел тасқыны, су басу, көшкiн, дауыл және т.б.), сондай-ақ техногендiк (көлiк авариялары, апат жарылыстар, өрт, улы заттар тараған авариялар және т.б.) сипаттағы төтенше жағдайлар туралы хабардар етуге;
      қауiптi метеорологиялық құбылыстар, табиғи немесе техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар пайда болған, автомобиль жолдарының немесе олардағы құрылыстардың көтеру қабiлетi жоғалған кезде, жол-жөндеу жұмыстарын, бұқаралық және спорттық шараларды жүргiзу кезiнде қозғалысты шектеуге немесе тоқтатуға;
      қауiптi метеорологиялық құбылыстар мен табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлардың зардаптарын жоюға;
      жол полициясы органдарымен өзара iс-қимылда оларды жою жөнiндегi шараларды әзiрлеу мақсатында жол-көлiк оқиғаларының есебiн жүргiзуге, олардың пайда болуына әсер еткен себептер мен жағдайларға талдау жасауға;
      байланыс желiсi мен жол бойындағы автосервис пункттерi жүйесiнiң дамуына ықпал етуге;
      авариялар, автомобиль апаты, табиғи зiлзалалар жағдайларында мүмкiн болатын дәрiгерге дейiнгi медициналық жәрдемдi қамтамасыз етуге және қозғалысқа қатысушыларды құтқару жөнiндегi шараларды жүзеге асыруға;
      жол полициясы бөлiмшелерiне жол-көлiк оқиғаларын тексеруге көмек көрсетуге, сондай-ақ жол-көлiк оқиғасы оған себепшi болған жол жағдайы бойынша болса, оған қызметтiк тексеру жүргiзуге;
      көлiк ағымы құрамының, жүйелiлiгiнiң және жүк тасу қауырттылығының есебiн жүргiзуге мiндеттi.

      28. Темiржол өткелдерiн, сондай-ақ шлагбаумдардың барлық түрлерiнiң күтiмiн автомобиль жолдарымен бiр деңгейде ұстауды, және өтпелердi күзетудi темiржол дистанциялары немесе тиiстi темiржол иелерi, ал жалпы пайдаланылатын автомобиль жолдарының темiржол арқылы өтуiн ұстауды - жол органдары жүзеге асырады.

      29. Төсемi жетiлдiрiлген негiзгi жолдардың жүру бөлiгiнiң ластануын болдырмау үшiн барлық олардан түсу және шығу жолдарының құмайт және құм топырақты жерлерде ұзақтығы 50 м, және басқа топырақты жерлерде 100 м, ал қиыршық тас төселген жолдарда кемiнде 25 м қатты төсенiш болуы тиiс. Жалпы пайдаланылатын жолдарды кесiп өтетiн және олармен түйiсетiн жолдарда түсу, шығу жолдарында қатты төсенiш төсеудi олар қарауындағы кәсiпорындар, ұйымдар, шаруашылықтар және олардың қаражаты есебiнен, жол органдарының техникалық бақылауымен жүзеге асырады.

      30. Жолдарды салуды немесе қайта жаңартуды жүргiзетiн жол органдары жол орналасқан жер учаскелерiн мақсатты арналуына сәйкес одан әрi пайдалануға жарамды күйге келтiруге мiндеттi.

      31. Автомобиль жолдарын пайдалануды жүзеге асыратын жол органдары қызметкерлерiнiң:
      жол элементтерiн зақымдайтын немесе ластайтын көлiк құралдарын не арнайы рұқсаты жоқ iрi көлемдi және (немесе) ауыр салмақты көлiк құралдарын автомобиль жолының жүрiс бөлiгiнен шығаруды талап етуге;