қын, -кін, -ғын, -гін: тасқын, босқын, құзғын, ұшқын, көшкін т.б.
асы, -есі: аласы, бересі, көресі, тиесі, т.б.
ман, мен: аларман, көрермен, шабарман, жыларман т.б.
сын, -сін: бұрқасын, ықтасын, күресін, т.б.
уыл, уіл: шабуыл. қарауыл, сырғауыл, торуыл т.б.
мал, мел: ашымал, саумал, т.немел, орамал т.б.
шақ, шек: келіншек, ұрыншақ, болашақ, келешек т.б.
ІІІ. Себепші негізге сындық мағына қосатын
сөзжасамдық тұлғалар:
-қы, -кі, -ғы, -гі. Өзге сөз тудырушы жұрнақтар сияқты, бұл тұлғаның да себепші негізге жалғануының өзіндік валенттілік қасиеті бар. Себепші негіз бен сөз тудырушы тұлғаның байланысуы ішкі мағыналық құрылымының мәндес, ыңғайластығына негізделеді. -Қы, -кі, -ғы, -гі тұлғаларының жалғану қабілеті белгілі жүйені құрайды, бұл жүйе әдеби тілдік норма ретінде қабылданады. Негізінен, мезгілдік, мекендік ұғымды білдіретін атауларға жалғанып, себепші негізге нақтылық сема қосады: ауызғы, төргі, үйдегі, түздегі, төменгі, жоғарғы, алыстағы, жақындағы, кешкі, түскі, түнгі, күндізгі, жазғы, көктемгі, қысқы, күзгі, ертеңгі, т.б.
Достарыңызбен бөлісу: |
