Ќазаќстан оќу жєн е білім министрлігі



бет44/65
Дата14.11.2022
өлшемі3.33 Mb.
#464786
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   65
хирургия дәріс

Мес қарынды тесу. Операция көрсеткіштері. Мес қарында өте тез жэне аса көп газ жнналғанда малды тұншығып өліп кетудең сақтандыру максатымен мес қарынды теседі.
Сеэімін жою. Малдың іші окын тіршілігіне кауіп туғызатындай аса кеуіп кеткен болса, тесетін жердің сезімін жоймай-ақ қояды. Аса қауіпті жағдай болмағаи уакытта тесетін жерге новокаин ерітіндісін жібереді.
Операция тәртібі. Тесетін жердің жүнін таптақыр етіп қырқып, терісіне йодтың спирттегі ерітіндісін жағады. Тесу орнын малдың мінер жағындағы соңғы қабырганын орта жерімен, сербектін төменгі шетін қосатын сызықтың ортасынан аш бүйірден белгілейді.
Мес қарынды әдетте арнайы аспап — троакармен теседі. Ол үшін троакар-дың өткір ұшын жоғарыда көрсетілген жерге кояды да, малдың қамшылар жагыцдағы садак буынына қарай аспапты бағыттап, троакардың тұткасы үстінен колдыц алақанымен тесетіндей күшпен катты ұрады. Егер тері тесіл-месе, оны алдымен аэдап тіледі. Қүрсақ куысының қабырғасын және қарынды тескен соң, троакарды оны көлденең калканшасына жеткеніие арі карай тығады. Троакардың калканшасың теріге сәл басып, оның гильзасынан стилетті суырып алады да, іле-шала оның орнын дәкемен жабады, содан соң ақырындап газды шығарады. Троакардың гильзасы жем кесектерімен бітеліп қалса, оны стнлетпен тазалайды. Газды шығарып, троакардың гильзасы арқылы қарын ішіне жем ашуын тоқтататын дәрі-дәрмек жібереді және оны малдың, денесіне бннтпен таңып, 5 сағатка дейін ұсгайды. Газды шығарған соң канжарды
троакардың гильзасына кайта салып, теріні саусакпен баса отырып, троакарды қарыннан абайлап суырып алады. Жараны тазалап, йодтын спирттегі ерітіндісін жағады да, коллодий сіңдірілген мактанын жұқа кабатымен желімдейді.
Ірі караның мес қарынын тіліп жару - руменотомня. Мал құрсағын жарғаннан кейің мес қарынды гіліп жаруды руменотомня дейді.
Операция көрсеткіштері. Руменотомняны жұмыршак карын жаракаттанып кабынганда, оның ішіндегі қарыннын кабырғасын тесіп кететін бөгде заттар-ды алып тастау мақсатымен жасайды. Егер операция аурудың бастапқы кезінде, іш пердесінің іріцдеуі әлі басталмаған жағдайда және бөгде зат бас-қа органдарға — бауырға, талаққа, жүрекке өтіп кетпеген болса, операция жасалған малдыц 80 проценті айығады. Сондай-ақ бұл операцияны мес ка-рында өте көп жнналып, катайып тұнып калған жемшөп түйіршіктерін алып тастау үшін және ка^ын көбікті, жіті кеуіп кеткенде баска ем әдістері нәти-жесіз болғанда жасайды. Мес қарынға жиналған азық түйіршіктері шіріп, малды уландырғанда да осындай операцияны жасау керек. Бұдан баска бұл операцияның ауруды аныктау және болжауда да манызы өте үлкен, сондык-тан ішкі органдар ауруының клнникалык белгілері анық болмаған жағдайда да жасайды.
Сезімін жою. Руменотомня жасау алдында кұрсак кабырғасыныц қабат-тарының сезімін Оіртіндеп жою үшін ең соңғы кабырға аралық, I және II бел нервтерінің сезімін жояды.
Ең соңғы кабырға аралық нервтің сезімін жою үшін шіені ақырғы қабыр-ганың арткы бетінен бірінші бел омыртқаныц көлденец қанатыныц ұшы келе-тін жерден шаншады. Ииені эрі карай суйекке тірелгенше шаншады, содан соң сүйектен тайдырып жіберіп орі карай 3—5 мм тағы енгізеді де, 3 процент-тік новокаин ерітіндісінің 10 мл жібереді. Инені кері суырып келе жатып сезім жойғыш ерітіндіні осы мөлшерде ет арасына және тері астындағы клет-чаткаға да жібереді. Осы әдіспен бел нервтерінің де сезімін жояды, ол үшін инені: 1) екінші бел омыртканың көлденең канатының алдыцғы жағынан канат ұшынан 4,5—5,0 см жерден шаншады; 2) үшінші бел омыртканыц көл-денең қанатыныц алдыцғы жағынан канат ұшынан 7,0—7,5 см жерден шан-шады.
Кұрсак кабырғасыныц тізе кыртысы маңынан баска терінің сезімі түгелдей жойылады.
Ткань кабаттарынан сезімін жоюда инені шаншатын жерді мына тәсілмен табады. Екінші бел омыртқаныц көлденец қанатыныц ұшын табады, ол ец соңғы қабырғаның артында әрдайым анық білінеді. Одан 4—5 см жоғары жерден дененің ұзын бойына сызық сызады (бірінші бел омыртқаның көлде-нек канаты нактылы белгі бола алмайды, өйткені ол семіз малда колмен басканда сезілмейді). Инені сол сызык бойынша үш жерден шаншады, біреуін ен соңғы кабырғаның артынан, екеуін екінші және үшінші бел омыртқаның көлденең канаттарының алдыңғы жағынан шаншады.
Операциядан кейін аскынудан сактандыру ушін күрсақ қабырғасынын сезімің жоюмен бірге қосымша түрде Ліосин тосілімен плевра үстілік блокада жаеайды.
Операция тәртібі. Руменотомия кезінде малды козғалмайтын етіп (танау кыскыш салу, кабырғаға белбеулермен тартып байлау) байлаудың қажеті жок. Малға операцияны әдетте түрегеліп тұрған бойы жасайды, тек улану салдарынан мал аяғының шала параличі болып, ол тұра алмай жатқан жаг-дайла операцняны малға сол жаткан күйінде жасанды.
Кұрсак куысын малдыц мінер жағындағы кабырғаның бойымен оның арткы шетінен үш елі (6—7 см) жерден және бел омыртқалардыц квлденең қанат-тарынан да осындай кашыктыктан алынған жерден тіледі. Тері тілігінін узындығы 18—20 см болуы қажет. Кұрсақ қабаттарын бірінеи соц бірін сол теріні кескен бағытта тіледі. Терініц тілінген жнегіне зарарсыздандырылған клеенка жабыстырады.
Ауруды аныктау максатымен жасалғаи операциялар кезінде, сондай-ак жүмыршак карынныц кабынуына операция жасағанда құрсақ қуысын тексе-ріп байқайды. Ең алдымен мес карынныц жемге толыктығыи жоне оның ішіндегі заттың кою-сұйықтығын, сол жактағы бүйректік жағдайын, көлемін, гени-талилердің күйін аныктайды. Содан соң колды оң жак сербектен төмен және алға карай бағыттап кабат жасап тұрған шарбынын арт жағына карай жыл-жытады да бауырынык ок бөлігін тексереді. Бауырдан ішке караіі және сәл төмен жұмыршак карынды табады. Қолды құрсақтык сол жак кабырғасына жылжытып. талақты табады, о.і тіяген жердін алдыкғы жағында жатады, Талақтың жоғарғы жағын саусакпен басып байкап, онык жабыскан жері бол-маса, колды кеуде куысы мен іш куысын бөліп тұратын көк ет — диафрагма-ға дейін жылжытады, жалбыршақтык және аздап ұлтабардык күйін анык-тайды.
Кұрсак куысын тексеріп болған сон, мес карыннын арткы-жоғарғы жағын-дағы жынын төмен және алға карай ығыстырып, қарыннын босаған бөлігін сыртқа шығарады. Шыгарылған карын кабатын орамалмен орап. оныц түп жағына калакша тәрізді, ұзындығы 35—40 сантиметр екі жұмыр таякшадан жасалған кысқыш салады. Қарып кабатынын пайда болған тік кырыныц ұзын-дығын 15—18 см етіп барлык кабатын камти тіледі. Тіліндінің жиегіне арнайы кыскышпен немесе кұйрык кайырып ұстағышпен зарарсыздандырылған екі клеенка бекітіледі (П. А. Алексеев).
Осыдан соң мес карыннан кыскышты алып тастап, ішін аздап тазартып жүмыршақты тексереді. Табылған бөгде заттарды алып тастайды. Егер кат-парша карында бітеліп калған болса, оны жуан резина түтік (танау-өкеш зонды) аркылы глаубер тұзының 5 проценттік ерітіндісін жіберіп жуады, ол үшін түтіктік ұшын операниялык жара және жалбыршақ аркылы жұмыршақ карын кабаттарына өткізеді.Бұдан кейін мес карынға кыскышты кайта салып, тілік жиегіне бекітілген клеенканы алып тастайды*. Қарыеды екі катарлы сірі қабык тігісімен тігеді. Тігуге жұмыр түзу ине, тігіс жібі ретінде жікішке жібек, кетгут, немесе № 10 мақта жіп колданылады. Тігістіц бірінші қатарын елка тәрізді етіп, ннені тілік жиегінен немесе одан 2—3 мм жерден өткізіп тігеді, екінші катарында елка немесе Седовскнй — Плахотинше тігеді. Қыскышты босатып алып, карынға новокаин араластырылған пеницііллин ерітін-дісін шашады да, оны құрсак ішіне кайта салады.
Көк шандырды онын көлденек жұка шандыр кабаты және көлденек етімен бірге кетгутпен Реверденнік үздіксіз оралымды тігісімен жэне кұрсақ кабыр-ғасынық барлық ет кабаттарын бір қатарлы тігіспен тігеді. Құрсақ куысын жабар алдында онык ішіне пеникиллиннін новокаиндегі ерітіндісін жібереді. Теріні жібек жіпті кері тұзакталған немесе әдеттегі түйінді тігіспен тігеді. Операкиядан кенінгі алғашкы күндері малға аздап сапалы пішен, тамыр жемістілер және баска жекіл қорытылатын жемшөп береді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   65




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет