Жарақаттың экономикалық арты қалай анықталады?

11. Жарақаттың экономикалық арты қалай анықталады? 
Бақытсыз жағдайлардың негізгі себептері: 
1. машина, механизмдер, қондырғы, құрал-жабдықтар бөлуге, сақтауға 
арналған қосымша жабдықтардың конструкциясында жетіспеушіліктің 
болуынан; 
2. дұрыс жөнделмегендігінен; 
3. үй, жұмыс орындары және олардың элементтерінің техникалық күйінің 
жеткіліксіздігінен; 
4. технологиялық процестің жетілдірілмеуінен; 
5. технологиялық процестің бұзылуынан, қажетті техникалық құжаттың 
болмауынан; 
6. жол қозғалысы ережелерінің бұзылуынан; 
7. ұйымдастыру жұмысы қанағаттанарлық болса да, жұмыс орнының, 
территория, өту жолы, демалу орындары дұрыс ұстамауынан; 
8. техникалық қауіпсіз ережелерін администрация бұзса; 
9. жеке қорғаныс құралдарының жоқтығынан, не дұрыс қолданбауынан, не 
істемегендігінен; 
10. инструктаж кезіндегі кемшіліктер болуынан; 
11. жұмысшы мамандығына сәйкес болмаған жағдайда. 
Жарақаттану факторларының негізгі түрлері: 
1. машина, механизмдер, құралдар, қосымша құралдар; 
2. транспорт жабдықтары, автотранспорт, жүк көтеруші қондырғылар; 
3. құлаған, жарылған, ұшқан заттар және олардың жарықшалары; 
4. үймереттердің немесе оның бөліктерінің құлауы; 
5. адамның биіктен құлауы; 
6. электр тоғы; 
7. термиялық фактор ( күйік); 
8. заттар, жүктер қозғалыста болуы; 
9. уланған заттар; 
10. суға бату; 

12. Жарақаттың деңгейін қалай болжамдауға болады?
С.С.Гирголов (1956 ж) жарақаттың жазылуының 3 кезеңін анықтаған. 
I.Дайындау кезеңі. 
II. Қалпына келу кезеңі. 
III.Тыртықтың қалыптасу кезеңі. 
М.И.Кузин (1977 ж) жарақаттың жазылуының жаңа жіктемесін ұсынды. 
I кезең. Гидратация кезеңі Қабынулық (1 – 5 тәулікке дейін). 
II кезең. Дегидратация және пролиферация кезеңі. Қалпына келу (6 – 14 тәулікке 
дейін). III кезең.Тыртықтың түзілуі мен орнығуы (15 – 30 тәуліктің аралығы). 
Жарақаттың жазылуына әсер ететін факторлар. 
*Науқастың жасы; 
*Дене салмағы мен тамақтану тәртібі; 
*Жараның екіншілік инфицирленуі; 
*Ағзаның иммундық деңгейі; 
*Зақымданған 
ошақта 
және 
ағзада 
қан 
айналымның 
деңгейі; 
*Қосымша созылмалы аурулардың болуы; 
*Қосымша терапиялардың қолданылуы (сәулелік терапия,қабынуға қарсы 
жүргізілген ем). 
Жарақаттың жазылуының классикалық типі. 
*Біріншілік тыртықтанумен бірлесетін жазылу; 
*Екіншілік тыртықтанумен бірлесетін жазылу;
*Жарақаттың 
тыртықтық 
із 
қалдырып 
бітуі.