Қазақстан республикасы ішкі істер министрлігі мақан есболатов атындағы алматы академиясы
жүктеу/скачать 71.16 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ПОЛИЦЕЙЛІК ПСИХОЛОГИЯ пәні бойынша ДӘРІС МАТЕРИАЛДАРЫ
- Дәріс № 1: «Психологияның ғылым ретінде қалыптасу кезеңдері». Дәріс жоспары
|
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІ МАҚАН ЕСБОЛАТОВ АТЫНДАҒЫ АЛМАТЫ АКАДЕМИЯСЫ КӘСІБИ ДАЯРЛЫҚ ФАКУЛЬТЕТІ Кәсіби-психологиялық даярлық және ІІО-ны басқару кафедрасы БЕКІТЕМІН Қазақстан Республикасы ІІМ М.Есболатов атындағы Алматы академиясы Кәсіби-психологиялық даярлық және ІІО-ны басқару кафедрасының бастығы, полиция полковнигі ______________ Л.Т. Культемирова «_____»_____________2021 ж. ПОЛИЦЕЙЛІК ПСИХОЛОГИЯ пәні бойынша ДӘРІС МАТЕРИАЛДАРЫ 6В12301- «Құқық қорғау қызметі» білім беру бағдарламасы Кәсіби-психологиялық даярлық және ІІО-ны басқару кафедрасы мәжілісінде қаралып, мақұлданды хаттама №_____ «____»____2021 ж. Алматы, 2021 Дәріс № 1: «Психологияның ғылым ретінде қалыптасу кезеңдері». Дәріс жоспары: Кіріспе Сұрақтар: 1. Құқықтық психологияның пайда болуының алғышарттары мен бастаулары. 1.1. ХХ ғасырдағы шетелдік құқықтық психологияның дамуындағы негізгі тенденциялар. 1.2. Кеңестік және посткеңестік кезеңдерде отандық заң психологиясының дамуы. 2. Заң психологиясының пәні, оның мақсаттары мен міндеттері, ғылым жүйесіндегі орны 2.1. Құқықтық психология туралы идеяларды дамыту. 2.2. Құқықтық психология пәнінің интегративті сипаты. 2.3. Заң психологиясының ғылым ретіндегі мақсаттары мен негізгі міндеттері. 2.4. Құқықтық психология пәнінің психологиялық мәні мен құрылымы. 3. Құқықтық психологияның арнайы әдістемесі. 3.1. Әдістеме және оның деңгейлері. 3.2. Құқықтық психологияның арнайы әдіснамалық принциптері. 3.3. Құқықтық-психологиялық зерттеудің әдістері мен әдістері. Қорытынды Пайдаланылған әдебиеттер тізімі Кіріспе Адамзат өркениетінің болашаққа қозғалысының маңызды бағыты-заңға негізделген қоғам құру. Адамның қоғамдық мүдделерінің, демократия идеяларының, құқықтар мен бостандықтардың, қажеттіліктерді толық қанағаттандырудың, еркін дамудың орталығына қоятын барлық гуманистік идеялар заңның салтанатынан тыс қалады. Олардың өмір сүруінің маңызды шарты-азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз ететін құқықтық мемлекет. Барлық уақытта мемлекеттер қоғамның құқықтық саласын нығайтуға назар аударды, дегенмен олар мұны әртүрлі құқықтық тұжырымдамалар негізінде жасады. Сент-Саймон (1760-1825) қоғамның екі жауы бар, олар бірдей жеккөрушілікпен байланысты: анархия және деспотизм. Бүгінгі таңда заңға негізделген әділ қоғам құру оның барлық сау күштерінің жаһандық міндеті болып табылады және қолда бар мүмкіндіктерді толық пайдаланған кезде ғана жүзеге асырылуы мүмкін. Олардың бірі, соңғысынан алыс, ғылымның бай мүмкіндіктерін толық пайдаланумен байланысты. "Көз" іс — әрекеті, интуитивті және тек жеке тәжірибеге негізделген ойларды өздігінен сенімді пайдалану, шетелдік үлгілерге соқыр еліктеу, әкімшілік қысымның күшіне сену, сынақ және қателік әрекеттері кез-келген бизнестегі сәтсіздіктердің себептері болып табылады, ал мемлекеттік деңгейде олар жай ғана қолайсыз. Олардың архаизмі әлемдік өркениеттің заманауи жетістіктері аясында әсіресе төзімсіз. Адамзат өз тарихында кез-келген бизнесті жетілдірудің үш негізгі әдісін жасады. Біріншісі-кемшіліктерді анықтау және жою. Бұл әдіс әлемнің көптеген елдерінде ХХ ғасырдың 20-30-шы жылдарына дейін негізгі немесе тіпті жалғыз болды. Өйткені, кемшіліктерді жоюдың мәні-қалаулы болып көрінетін белгілі бір нормаға оралу. Бірақ, бизнестін дамуы, технологиялар мен жетістіктердің жоғары деңгейіне көтерілу баяу жүрді. Бұл өмірдің өсіп келе жатқан динамикасы мен қоғамның қажеттіліктеріне сәйкес келмеді. Сондықтан, 30-жылдардағы АҚШ-тағы ұлы депрессиядан кейін екінші әдіс пайда болды және артықшылық танытты, ол - басқалардың тәжірибесінде жоғары нәтиже беретін озық әдісті қолдану. Мұндай тәжірибенің тасымалдаушыларын анықтау, зерттеу, өз жұмысында көшіру кең ауқымда болды. 50-ші жылдардың басында үшінші әдіс пайда болды: ғылыми қарқынды технологияларды дамыту және енгізу. Жапондықтар оны кең көлемде қолдана бастады, бүкіл әлем бойынша ғылыми жаңалықтар мен әзірлемелерге патенттер сатып алды. Алдымен: "олардың ғылымы әлсіз, олардың ақыл-ойы жоқ", - деп күлді. Көп ұзамай, алайда, Жапония қарқынды қадамдар жасап, бүкіл әлемге танылды. Содан бері ғылыммен одақ құру, іргелі және әсіресе қолданбалы ғылымды дамыту, олардың ұсынымдары мен жетістіктерін практикада жан-жақты пайдалану әртүрлі салаларда жылдам прогреске қол жеткізудің негізгі әдісіне айналды, нәтижесінде бұрын артта қалған көптеген елдер оны қолдана отырып, озық елдердің қатарына енді. Біздің елде, өкінішке орай, сипатталған әлемдік үрдістер бағаланбады және іске асырылмады. 90-шы жылдарға дейін олар кемшіліктерді анықтау және жою арқылы кез-келген салада жетілдіруге қол жеткізуге тырысты. Бір-бірін алмастыратын көптеген комиссиялар мен инспекциялар адамдарды пайдасыз жұмыстан шығарды. Барлық жерде ерекше ойын болды: "кейбіреулер іздейді, ал басқалары жасырады". Нәтижесінде кемшіліктердің тізімі бар ұзақ актілер пайда болды, олар көбінесе тексерілушілердің өздері бұрыннан белгілі болды, сонымен қатар олар тексерушілер анықтағаннан гөрі көп нәрсені білді. Тексерушілердің қиындығы басқаша болды: олар кемшіліктерді қалай болдырмауға және жоюға болатынын білмеді. Комиссиялар мен инспекциялар, әдетте, мұны білмеді және тексеру актілерінде "құнды нұсқаулар": "күшейту", "назар аудару", "мараларды қабылдау", "белсендіру", "мүмкіндік табу" және т.б. сынның жан-жақты дамуы, жазалар жұмысшылар арасында орнатуды қалыптастырды. басқалардың жұмысындағы жағымды нәрселерді анықтау үшін емес, кемшіліктерді күрделі іздеу үшін. Өзгелердің тәжірибесіне сенімсіздік, күмәнмен қарады және оны қолдануға қабылдау өз қателіктерін, әлсіздіктерін және қобалжуларын жанама тану ретінде қарастырылды. Содан кейін, озық тәжірибе туралы айтқанда, олар белгілі бір күш қолдану және біреудің қарсылығын жеңу қажеттілігімен байланысты "енгізу" сөзін қолданғаны кездейсоқ емес. Осы уақытқа дейін, басқалардың жұмысымен танысқан кезде, көпшілігіміз жақсы қасиеттерді, қызықты табылыстарды, позитивті дәндерді көріп, жақсылықты қабылдаудан гөрі кемшіліктерді іздеуге бейімбіз. Қазақстанның көптеген өркендеген елдерден өз тамырларында артта қалуы көбінесе кемшіліктерді анықтау және жою тәсілін басымдықпен пайдалануға ұзақ уақыт бағдарлануымен, басқалардың оң тәжірибесін іске асырудағы формализммен және психологиялық кедергілермен, практиканың ғылымға, оның қарқынды технологиялар саласындағы жетістіктері мен ұсынымдарын пайдалануға немқұрайлы қарауымен байланысты. Бұл көбінесе құқықтық мемлекет құру, заңдылықты, құқықтық тәртіпті нығайту және қылмысқа қарсы күрес мәселелерін шешуге қатысты. Өркениетті өмір сүру және жұмыс істеу үшін бұл кемшіліктерді қазір мемлекеттік және жергілікті деңгейде, әрбір құқық қорғау органының және әрбір қызметкердің жұмысында жеңу керек. Құқық қорғау органдары деп құқықты қолданатын және ерекше құқықтық мәртебесі, міндеттері, функциялары, қызмет бағыттары бар мемлекет органдарының оқшауланған тобына кіретін барлық мемлекеттік органдарды айтамыз. Қазір оларға мыналар жатады: * сот жүйесі органдары (жалпы юрисдикция соттары, төрелік соттар, Қазақстан Республикасының Конституциялық соты); * тәртіп пен қауіпсіздікті қамтамасыз етудің мемлекеттік органдары: Ішкі істер органдары, қауіпсіздікті қамтамасыз ету органдары (қауіпсіздік қызметі органдары, Мемлекеттік күзет органдары, шекара қызметі, салық қызметі және салық полициясы органдары, кеден органдары, әділет органдары және т. б.); * алдын ала тергеу органдары (алдын ала тергеу және анықтау органдары); * прокуратура; * құқықтық қамтамасыз ету және құқықтық көмек жөніндегі органдар (нотариат, адвокатура); * құқық қорғауды қамтамасыз ететін мемлекеттік емес ұйымдар (жеке күзет қызметтері). Құқық қорғау органдарында жұмыс істейтіндердің арасында медициналық, инженерлік, қаржылық, экономикалық, операторлық, компьютерлік, статистикалық және басқа да қызметпен айналысатын мамандар бар, оларды сәйкесінше атайды. Бұл дәріс тек заңдылық пен құқықтық тәртіпті нығайту міндеттерін шешумен тікелей байланысты қызметті қарастырады, сонымен қатар оны жүзеге асыратын және құқық қорғау органдарында көпшілікті құрайтын адамдарды заңгерлер немесе қызметкерлер деп атайды. Сондықтан мәтінде "заңгер" және "құқық қорғау органдарының қызметкері" ұғымдары балама ретінде қолданылады. Синонимдер ретінде ерекше жағдайларды қоспағанда, "құқық қорғау қызметі (жұмыс)" және "Заң қызметі (жұмыс)" ұғымдары қолданылады. жүктеу/скачать 71.16 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|