Қазақстан Республикасы
жүктеу/скачать 0.59 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Д. Копендаршах
- Д. Накотоми Камако
Тест1.Ирандағы тахаридтер әулетінің негізін салушы А. Тахир ибн Хусейн В. Иакуб ибн Лейс С. Исмаил Д. Ағайынды Али, хасан, Ахмет Е. Субектегин 2.Тахир ибн Хусейн негізін салған мемлекет? А. Тахиридтер Б. Сасанидтер В. Аббасидтер С. Сефевидтер Д. Тимуридтер 3. Газан хан реформалары қай елде жүргізілді? А. Қытайда В. Осман империясында С. Сасанидтік Иран Д. Хулагидтер мемлекетінде Е. Үндістанда 4. Тахиридтерден кейін билік басына келген әулет? А. Сафаридтер Б. Аббасидтер В. Омеядтар С. Сефевидтер Д. Сасанидтер 5. Саманидтер мемлекетінің астанасы қай қала болды? А. Бұхара Б. Самарқан В. Бағдад С. Дамаск Д. Исфахан 6. 1256-1353жж Иран, Ауғанстанн, Кавказ елдері, Ирак, Кіші Азияның шығысы қай мемлекеттің құрамында болды? А. Хулагидтер Б. Саманидтер В. Тахиридтер С. Сефевидтер Д. Тимуридтер 7. Хулагидтер мемлекетінің билеушісінің титулы? А. Ильхан Б. Хан В. Торхан С. Қаған Д. Сұлтан 8. Сафаридтер әулетінің негізін салушы А. Тахир ибн Хусейн В. Иакуб ибн Лейс С. Исмаил Д. Ағайынды Али, хасан, Ахмет Е. Субектегин 9. XIV ғ. Ирандағы монғолдар билігіне қарсы шыққан көтеріліс А. Сербердарлар көтерілісі В. Хуан Чао көтерілісі С. Бабек көтерілісі Д. Маздакиттер Е. Симабара көтерілісі 10. Самандтер әулетінің негізін салушы А. Тахир ибн Хусейн В. Иакуб ибн Лейс С. Исмаил Д. Ағайынды Али, хасан, Ахмет Е. Субектегин 11. Ирандағы Газневилер мемлекетінің негізін салушы А. Тахир ибн Хусейн В. Иакуб ибн Лейс С. Исмаил Д. Ағайынды Али, хасан, Ахмет Е. Субектегин 12. Хулагидтер мемлекетінің билеушісінің титулы А. Сұлтан В. Ильхан С. Шахиншах Д. Халиф Е. Сегун
13. "Шахнама" поэмасының авторы А. Масуди В. Ибн Сина С. Табари Д. Әбу-л-Каси Фирдоуси Е. Ашық-паша 14. Хулагуидтер мемлекетінің территориясы А. Бенгалиядан Пенжабқа дейінгі Солтүстік өндістан В. Батыс Декан С. Оңтүстік өндістан Тамиль жерлерімен, бенгал шығанағымен қоса Д. Иранның көп бөлігі, Армения мен Азербайджан, Ирак, Грузия 15.Тахаридтер мемлекетінің территориясы А. Хорасан (Мауренахр және қазіргі ауғанстанның 1 бөлігі) В. Иранның шығысы және ауғанстанның 1 бөлігі С. Ирак, Хузистан, Фарс, Керман, Исфахан облыстары, Хамадан, Рей Д. Мауренахр, Хорезм, Хорасан, Сейстан мен Гурган 16. Сафаридтер мемлекетінің территориясы А. Хорасан (Мауренахр және қазіргі ауғанстанның 1 бөлігі) В. Иранның шығысы және ауғанстанның 1 бөлігі С. Ирак, Хузистан, Фарс, Керман, Исфахан облыстары, Хамадан, Рей Д. Мауренахр, Хорезм, Хорасан, Сейстан мен Гурган
А. Хорасан (Мауренахр және қазіргі ауғанстанның 1 бөлігі) В. Иранның шығысы және ауғанстанның 1 бөлігі С. Ирак, Хузистан, Фарс, Керман, Исфахан облыстары, Хамадан, Рей Д. Мауренахр, Хорезм, Хорасан, Сейстан мен Гурган
А. Оңтүстік Үндістан В. Мауренахр және қазіргі Ауғанстанның 1 бөлігі С. Жамина және ганга өзендерінің аралығы Д. Амудария мен Сырдария өзендерінің аралығы 19. Сербердар қозғалысының көсемі А. Шиваджи В. Нанак
С. Халифэ Д. Копендаршах20. XIII-XV ғ.ғ. Иран сәулет өнерінің ескерткіші А. Танджур храмы В. Тадж-Махал С. Гумбади Алавии кесенесі Д. Сулеймен мешіті Е. Али-Кану сарайы- 21. Тамға - А. Жапониядағы астық салығы В. Монғолдардың Ирандағы қолөнер мен саудадан алынатын салық С. Ирандағы жан басы салығы Д. Осман империясындағы егінші мұсылмандар төлейтін салық
А. Жапониядағы астық салығы В. Монғолдардың Ирандағы қолөнер мен саудадан алынатын салық С. Ирандағы жан басы салығы Д. Осман империясындағы егінші мұсылмандар төлейтін салық 23.Иранды жаулап алған Шыңғысханның немересі А. Хулагу В. Құбылай С. Бату Д. Жебе
Е. Ноян 24. Хулагу қай жылы Бағдатты бағындырды А. 1258жылы В. 1255 жылы С. 1275 жылы Д. 1264 жылы Е. 1247 жылы 25. Темір мемлекеті қай жылы құрылды? А. 1370ж
Б. 1270ж В. 1330ж
С. 1350ж Д. 1390э
А. 1381-1393жж Б. 1341-1353жж В. 1351-1363жж С. 1361-1373жж Д. 1401-1413жж
№25. Сабақтың тақырыбы: XI-XVII ғ.ғ.басындағы Туркия. Тест1. Туркияның үлкен қалалары А.Персеполь, Ктесифон, Мерв, Герат В.Агра, Панипат, Лахор, Мультан С.Хаката, Нагасаки, Эдо, Киото Д.Чаньань, Нанкин, Пекин Е.Бурса, Эдерне, Анкара 2. Рум сұлтанатының территориясы А.Батыснда Данхуаннан, шығысында Ляодунға дейінгі Солтүстік Қытайдың үлкен бөлігі, оңтүстікте Хуанхе мен Янцзы өзендерінің аралығы В. Сычуань, Ганьсу мен Шэньсидің оңтүстік аудандары, Юньнани және Гуйчжаудың үлкен бөлімі, Гуансидің батыс бөлігі С. Бұрынғы Хан империясының оңтүстік-шығыс аудандары Д. Кіші Азия 3. I Мұраттың жаулап алған жерлері А. Балқанда Адрианополь, Фракияны, Филиппопольды, Марица өзенінің алқабы В. Болгрияны, Македонияны С. Хорезмді, Бүкіл Иранды, Азербайджанды, Күрдістан мен Иранды Д. Константинопольді, Орта Грецияны және Пелопонесті 4. I Мұрат тұсындағы Осман түріктердің астанасы А. Тавриз В. Нанкин С. Эдерне Д. Дели Е. Эдо
5. Туркияның ортағасырлық тарихын қандай екі кезеңге бөледі? А. Селжұқтық және Османдық Б. Исламдық және Османдық В. Исламдық және Селжұқтық С. Исламдық және республикалық Д. Османдық және республикандық 6. Түрік тарихының селжұқтық және османдық кезеңін жалғастырып тұрған кезең? А. Бейліктер кезеңі Б. Исламдық кезең В. Өтпелі кезең С. Аралық кезең Д. Республикалық кезең 7. 1243ж Кіші Азиялық селжұқтар кімдерден жеңілді? А. Манғолдардан Б. Орыстардан В. Кавказдықтардан С. Ағылшындардан Д. парсылардан 8. Осман билігінің алғашқы астанасы қай қала? А. Бруса
Б. Стамбул В. Эдерне С. Измир Д. Анкара 9. Осман түріктерінің Еуропада ең алғаш басып алған қаласы? А. Галлиопаль Б. Тир В. Милет
С. Константинопаль Д. Каффа
А. 1389ж Б. 1369ж
В. 1379ж С. 1399ж
Д. 1409ж 11. Түрік сұлтаны I Мұрат 1361ж Адрианаполь қаласын алған соң астанасы сонда ауыстырып, оны қалай деп атай бастады? А. Эдерне Б. Анкара В. Стамбул С. Изник Д. Измир
А. 1453ж Б. 1423ж
В. 1433ж С. 1473ж
Д. 1483ж 13. Константинопальді алған соң түріктер оның атын қалай деп өзгертті? А. Стамбул Б. Анкара В. Эдерне С. Изник Д. Измир
А. 1463ж Б. 1443ж
В. 1423ж С. 1413ж
Д. 1483ж 15. Баязиттың жаулап алған жерлері А. Балқанда Адрианополь, Фракияны, Филиппопольды, Марица өзенінің алқабы В. Болгрияны, Македонияны С. Хорезмді, Бүкіл Иранды, Азербайджанды, Күрдістан мен Иранды Д. Константинопольді, Орта Грецияны және Пелопонесті 16. Тоғрылбектің жаулап алған жерлері А. Балқанда Адрианополь, Фракияны, Филиппопольды, Марица өзенінің алқабы В. Болгрияны, Македонияны С. Хорезмді, Бүкіл Иранды, Азербайджанды, Күрдістан мен Иранды Д. Константинопольді, Орта Грецияны және Пелопонесті
А. Балқанда Адрианополь, Фракияны, Филиппопольды, Марица өзенінің алқабы В. Болгрияны, Македонияны С. Хорезмді, Бүкіл Иранды, Азербайджанды, Күрдістан мен Иранды Д. Константинопольді, Орта Грецияны және Пелопонесті
А. Қытайда В. Осман империясында С. Сасанидтік Иран Д. Хулагидтер мемлекетінде Е. Үндістанда 43. Тимориттер - дегеніміз кімдер? А.Жапониядағы ірі феодалдар В. Туркиядағы ірі феодалдар С. Үндістандағы әскери лендер Д. Моғолдар империясындағы жер иелену түрі Е. Туркиядағы ұсақ феодалдар 19. I Сүлейменнің сыртқы саясаты А. Оңтүстік Африканы, Пиреней түбегін, Орта Азияны, Ауғанстан, үндістан, Армения мен Грузияны жаулап алды В. Византиямен, Сириямен, Закавказье елдерімен соғыс жүргізді С. Оңтүстік Сібірді, Солтүстік Қытайды, Орта Азияны, Оңтүстік иранды Ауғанстанды бағындырды Д. Русьті, Волга мен донның төменгі ағысын, Венгрия, Чехия, Польша бағындырды Е. Белград, Радос, Лахон, Венгрияны, Молдавия мен Валахияны, Аравияны, Солтүстік Африканы бағындырды 20. Осман түріктердің билеушісінің титулы А. Сұлтан В. Ильхан С. Шахиншах Д. Халиф Е. Сегун
А. Египеттегі жауынгер құлдар В. Жапониядағы әскери-поместьелік, ұсақ жер иелері С. Араб хлифатындағы, словяндардан, африкандықтардан тұратын халық әскері Д. Түріктерге қарсы азаттық соғыс жүргізген болгар жіне серб партизандары Е. Туркиядағы христиан балдарынан құралған әскер
А. Египеттегі жауынгер құлдар В. Жапониядағы әскери-поместьелік, ұсақ жер иелері С. Араб хлифатындағы, словяндардан, африкандықтардан тұратын халық әскері Д. Түріктерге қарсы азаттық соғыс жүргізген болгар жіне серб партизандары Е. Туркиядағы христиан балдарынан құралған әскер 23. Туркияның мемлекеттік діні А. Зороастризм В. Синтоизм С. Ислам
Д. Буддизм Е. Ламаизм 24. Түріктердің ең гүлденген кезі А. Ақбар тұсында В. Хосров I Аношорван тұсында С. I Аббас тұсында Д. Озуд-ад-Доум тұсында Е. I Сүлеймен тұсында 25. Косова шайқасы А. Бату әскерлері мен чех-мора рыцарлары В. Европалық одақтастар әскерімен Туркия С. Серб әскерлері мен Турция Д. Селджұқтар мен византиялықтар арасында Е. Қытай мен Монғолия әскерлері 26. Манцикерт шайқасы А. Бату әскерлері мен чех-мора рыцарлары В. Европалық одақтастар әскерімен Туркия С. Серб әскерлері мен Турция Д. Селджұқтар мен византиялықтар арасында Е. Қытай мен Монғолия әскерлері 27. Ашар - А. Жапониядағы астық салығы В. Монғолдардың Ирандағы қолөнер мен саудадан алынатын салық С. Ирандағы жан басы салығы Д. Осман империясындағы егінші мұсылмандар төлейтін салық 28. Түріктер Константинопольді қай жылы алды А. 1453 жылы В. 1454 жылы С. 1455 жылы Д. 1452 жылы Е. 1457 жылы 29. Әмір Темірден жеңіліс тапқан түрік сұлтаны А. Баязит В. І Мехмед С. І Сулеймен Д. Мухаммед Е. Хасан бек
№26. Сабақтың тақырыбы: XI-XV ғ.ғ. Ирак ,Сирия,Египет. Бақылау сұрақтары:
Тест 1. Мамлюктер - А. Египеттегі жауынгер құлдар В. Жапониядағы әскери-поместьелік, ұсақ жер иелері С. Араб хлифатындағы, словяндардан, африкандықтардан тұратын халық әскері Д. Түріктерге қарсы азаттық соғыс жүргізген болгар жіне серб партизандары Е. Туркиядағы христиан балдарынан құралған әскер 2. Түрік гулямдар - А. Египеттегі жауынгер құлдар В. Жапониядағы әскери-поместьелік, ұсақ жер иелері С. Араб хлифатындағы, словяндардан, африкандықтардан тұратын халық әскері Д. Түріктерге қарсы азаттық соғыс жүргізген болгар жіне серб партизандары Е. Туркиядағы христиан балдарынан құралған әскер
А. 1502-1736 ж.ж В. 1526-1858 ж.ж С. 1336-1568 ж.ж Д. 1603-1867 ж.ж Е. 1250-1517 ж.ж 9-апта №27. Сабақтың тақырыбы: ХІ-XV ғ.ғ. Орта Азия мен Закавказье. Тест 1. Мауеренахр жері Шыңғысханның қай ұлының ұлысына кірді. А) Шағатай В) Жошы
С) Үгедей Д) Төле
Е) Бату 2.Хорезм мемлекетінің монғолдардан жеңілген соңғы билеушісі: А)Мұхаммед В)Текеш
С)Махмуд Д)Арслан
Е)Бату 3..Мауеренахрдағы Шағатай билігін кім жайды? А)Әмір Темір В)Батыйхан С)Кебек хан Д) Жәнібек хан Е) Әмір Едіге 4.Әмір Темір Орта Азияда қай жылдары билік құрды. А)1370 – 1405 жж В) 1270 – 1305 жж С) 1470 – 1505 жж Д)1380 – 1405 жж Е)1360 – 1405 жж 5.Әмір Темір империясының астанасы А)Самарқанд В)Бұхара С)Ташкент Д)Үргеніш Е)Ферғана 6.Әмір Темір Алтын Орданы қашан толық талқандады? А)1395 ж
В)1295 ж С)1495 ж
Д)1365 ж Е)1335 ж
7..Самарқанда биіктігі 55метр тамаша обсерватория салдырған және Еуропа мен Азияда мәлім болған астрономиялық кестелер құрастырған: А)Ұлықбек В)Шахрух С)Ә.Науаи Д)Әл-Фараби Е)Әл-Бируни 8.Самарқанда 1409-1449 жж билік жүргізген Темірдің ұрпағы А)Ұлықбек В)Шахрух С)Бабыр
Д)Мираншах Е)Мұхаммед 9.Закавказье халықтары ХІҮ ғ ортасына дейін Шыңғысханның қай ұрпағының билеуінде болды А)Хулагидтер В)Шайбанилер С)Жошы әулеті Д)Шағатай әулеті Е)Үгідей
10.Әзірбайжанда Хулагидтер мемлекетінің қазыналық жерлері қалай аталды А) «Диван» В) «Вукаф» С) «Мүлік» Д «Ихта» Е) «Сойырғал» 11.Мұсылман дінбасыларына, діни мекемелер қарамағына берілген жерлер А) Вакуф
В) «Мүлік» C) «Ихта» Д) «Сойырғал» Е) «Диван» 12.Орта Азияда Феодалдық жер иеленудің негізгі түрі сыйға берілген жер үлесі қалай аталды А)Сойырғал В) Вакуф С) «Ихта» Д) «Диван» Е) «Мүлік» 13. «Фархат пен Шырын» , «Ләйлі мен Мажнұн», «Жеті планета» деген халық әлі күнге дейін қызыға оқитын шығармалар жазған өзбектің ұлы ақыны А) Науаи
В)Фирдауси С)Физуш
Д)Шамси Е)Ширвани 14.Самарқандағы Мәулен – Заде мен Әбу-Бакр Келеви басқарған көтеріліс қашан болды А)1365 ж
В) 1265 ж С) 1465 ж Д) 1565 ж Е) 1665 ж 15. ХІІІ ғ І жартысында Орта Азияда кімдердің үстемдігі орнады А)Монғолдардың В)Әмір Темір ұрпақтарының С)Арабтардың Д)Парсылардың Е)Қарахан әулетінің 16. Монғолдар Орта Азияны жаулап алуын қай жылы аяқтады А. 1221 жылы В. 1224 жылы С. 1225 жылы Д. 1224 жылы Е. 1253 жылы 17. Зулагидтер мемлекетінде қай билеуші саяси, рухани және аграрлық реформалар жүргізді? А. Тазан хан Б. Берке хан В. Бату хан С. Абақа хан Д. Хулагу хан 10-апта 1,5 балл №28. Сабақтың тақырыбы: VІІІ-ХV ғ.ғ Тропикалық Африка Тест 1. Ерте орта ғасырлардағы Солтүстік-шығыс Африкадағы мемлекет А. Аксум, Нубия В. Коре мемлекеті С. Гана, Мали, Сонгай Д. Иоруба, Бенин, Дагонея, Ашанти Е. Борну, Канем және Хаус
А. Аксум, Нубия В. Коре мемлекеті С. Гана, Мали, Сонгай Д. Иоруба, Бенин, Дагонея, Ашанти Е. Борну, Канем және Хаус 3. Батыс Суданның Атлант мұхиты жағалауы мен Гвиней шығанағындағы мемлекеттер А. Аксум, Нубия В. Коре мемлекеті С. Гана, Мали, Сонгай Д. Иоруба, Бенин, Дагонея, Ашанти Е. Борну, Канем және Хаус 4. Чад көлінің солтүстік және батыс жағалауындағы мемлекеттер А. Аксум, Нубия В. Коре мемлекеті С. Гана, Мали, Сонгай Д. Иоруба, Бенин, Дагонея, Ашанти Е. Борну, Канем және Хаус 5. Судан - А. Африканың Солтүстік ендіктегі 8 градус дейінгі тарихи облыс Арабтың "қара адам" деген сөзінен шыққан В. Тунис-Алжир-Марокко, Африканың мұсылман елдері С. Шығыс африка қала-мемлекеттері Д. Түріктердің Египеттегі басқару үшін шығарған заңдар жинағы Е. Жапониядағы провинциялар кезеңі 6. Магриб - А. Африканың Солтүстік ендіктегі 8 градус дейінгі тарихи облыс Арабтың "қара адам" деген сөзінен шыққан В. Тунис-Алжир-Марокко, Африканың мұсылман елдері С. Шығыс африка қала-мемлекеттері Д. Түріктердің Египеттегі басқару үшін шығарған заңдар жинағы Е. Жапониядағы провинциялар кезеңі 7. Суахили - А. Африканың Солтүстік ендіктегі 8 градус дейінгі тарихи облыс Арабтың "қара адам" деген сөзінен шыққан В. Тунис-Алжир-Марокко, Африканың мұсылман елдері С. Шығыс африка қала-мемлекеттері Д. Түріктердің Египеттегі басқару үшін шығарған заңдар жинағы Е. Жапониядағы провинциялар кезеңі 8. Ерте орта ғасырлардағы Солтүстік-шығыс Африкадағы мемлекет А. Аксум, Нубия В. Коре мемлекеті С. Гана, Мали, Сонгай Д. Иоруба, Бенин, Дагонея, Ашанти Е. Борну, Канем және Хаус 10-апта №29.Сабақтың тақырыбы: XVI-XVIIІ ғ.ғ. Қытай, Жоспары: 1.1639- 1646 жж.шаруалар соғысы 2.Қытайда маншурлардың Цинь империясының құрылуы 3.Қытай мәдениеті 1.Қытайдың 15-17ғғ ауыл шаруашылығы 2.Қала, сауда және өнеркәсіп 3.Европалықтардың Қытайға енуі
ХVІ-ХVІІ ғ.ғ Қытайдың әртүрлі аудандарында экономикалық дамуы жағынан біркелке болған жоқ. Оңтүстік шығыс провинциялар, Янцзы жағалаулары Ұлы Жібек жолының тоқтауымен осы жол бойындағы Кайфын, Лоян, Чэнду, Сиань қалалары әлсіреді. Ал су жағалауларындағы жаңа қалалар: Тяньцзинь, Цзинин, Ханькоу, Сунцзян, Шанхай қалалары көтерілді. ХVІІ ғасырда ауылдар мен қоныстанудың қалаға айналу процесі жүрді. Бұл кезде Пекинде, Нанкинде бір миллионға жуық халық тұрды. Жібек мата өндіруші қалалар маңында шаруалар тұт ағашын егіп, жібек пілләсін өндірді. ХVІІ ғасырда қалалардың жеке өндіріске мамандандала бастағаны байқалады: Гуандун провинциясы темір бұйымдарымен аты шықса, Цзянси провинциясы бүкіл Қытаймен, көрші елдерге форфор мен керамика шығарды, Шанхай мен Сунцзянда керемет мақта-маталар шығарса, Уху қаласында бояулар, Тайвань аралдарында қант пен кафора ( иісті зат медицинада қолданады) шығарды. Жібек өндіру Нанкин, Сучжоу және Ханчжоу қалаларында өндірілді жіне жібек тоқу ісі жақсы дамыды. Бір матада жиырмаға жуық түсті бояулар қолданылды. Мақта егу, мақта мата өндіру алғашқв Мин әулеті кезінде мәжбүрлі саясат болған.
ХVІ -ХVІІ ғасырда ғасырда Мин империясының соғыстары негізінен қорғаныс сипатына ие болды. 1488 жылы Қытай үкіметі Монғолиямен сауда міндеткерліктері бекітілген келісім жасалды. Бірақ 1500 жылы монғолдар Қытайдың солтүстік және солтүстік- батыс аудандарына шабуыл жасады. Олардың атты әскері Қытайдың астанасы Пекинге қауіп төндірді. Осы мәселені түбегейлі шешу үшін, Мин билешілері 1570 жылы Монғолиядан сауда жасауға міндеттелген бейбітшілік келісім жасады. Бағалы тауарлардың орнына қытайлықтар арзан бағалы мал мен мал өнімдерін сатып алды. Қытай Жапониямен сауда байланысын жасады. Жапон тауарларының ішінде семсерлер мен веерлер ерекше бағаланды. Мин үкіметінің Жапониямен сауданы шектеуге тырысуы соғыстың басталуына әкелді. 1523 жыл Жапон қарақшыларының кемесі ірі Қытай порты Нинбоны тонап, жағып жіберді. Бұл жағдай қытай үкіметінің сыртқы теңіз портын жабуына себеп болды. ХVІІ ғасырдың соңында Корея, Қытай, Жапония арасында соғыс басталды. Корея Жапониямен Қытайға басып кіруден бас тартты, ал сенгун Таетоми Хидэеси 1592 жылы Пусонға (Корея) 200 мың әскер түсірді. Корей әскері жеңіліп, елдің көп бөлігін жапондықтар жаулап алды. Хидэси Коряны жаулап алып, Қытайға шабуыл жасайтынын білген Мин үкіметі корей королінің өтінішімен өз әскерін Коряға көмекке жіберді. 1593 жылы қытай-корей әскері Пхеньянды алды. Партизан соғысы басталып, корей-қытай әскерлері жапондықтарға суда да, құрғақта да үлкен соққы берді. ХVІ ғасырдың аяғында чжурчен тайпалары үлкен, күшті тайпалық одаққа біріге бастады. Олардың көсемі Нурхаци бүкіл Орталық және Шығыс Манчжурияны біріктіріп, 1616 жылы Цзинь мемлекетінің ханы болып жарияланды. Нурхаци Қытайға салық төлеуден бас тартып, 1618 жылдан Мин империясына қарсы күрес жүргізді. Манчжурлар қытайдың әскери өнерін тез игеріп, Қытай қалаларын тез басып ала бастады. Қытай Ляодун аралынан және бүкіл оңтүстік Манчжуриядан айырылды. Манчжур шапқыншылығын қытай әскері Шаньхайгуань бекенісінде үлкен күшпен тоқтатты. 1520 жылғы Бирмаға жорық сәтсіз болды. ХVІ ғасырдың басында Қытайдың Ресеймен алғашқы қарым-қатынасы басталды. Үнді мұхитына алғашқы португалдықтар келді. 1510 жылы португалдықтар Үндістанда Гоаға, 1511 жылы ең ірі сауда орталығының бірі Малаккаға, ал 1516 жылы португал кемесі Рафаэл Перестрелло басшыларымен Қытай жағалауына келді. ХVІ ғасырдың 40-жылдарынан португалдықтар Қытайға солтүстіктен Гуандун провинцияларына ене бастады. ХVІ ғасырдың ІІ жартысында Қиыр шығысқа испандықтар келді. Олар Филипинді бағындырып, Қытаймен қатынас орнатуға тырысты. Мұнда қарсылықтарға тап болған испан канкистадорлары Лусон аралында 1603 жылы қанды қырғын жасап 25 мыңдай қытайлықтарды қырып жіберді. ХVІІ ғасырдың 20 жылдарында Қытай жағалауына Голлан кемелері келді. Олар Пенхуледао аралына келіп тұрғындарын тонап, Ява аралына құл етіп сатты. 1624 жылы голландықтар Тайвань аралын жаулап алды. Голландықтармен бірқатарда Гуончжоуға ағылшындар келді. Европалықтардың Шығыс елдерге келуі Қытайдың сыртқы саудасының дамуына кедергі келтірді. Қытайға қарудың күшімен ене отырып европалықтар миссионерлерді көмекке шақырды. 3. 1639-1646 жылдардағы шаруалар соғысы. Қытайда манчжурлардың Цинь империясының құрылуы. ХVІІ ғасырдың 30-40 жылдарында Қытайа үлкен шаруалар соғысы басталды. Бұл шаруалар қозғалысың басталуына 1628 жылы ашаршылық себеп болды. Ашаршылық Шаньси және Шэньси провинцияларында өте күшті болды. Қозғалыс осы провинцияларда басталып, 1632 жылы Орталық Қытайдың көршілес аудандарына тарады. Көтеріліс түгел Хуанхэ мен Янцзы өзен аралығын қамтыды. Көтерілістің өте күшті орталықтары Хэнань, Хубей, Анхой, Шаньдун, Сычуань провинциялары болды. Бірақ біртұтас болған жоқ, сондықтан ешқайсысы нәтижеге жете алмады. 30 жылдардың ІІ жартысында көтеріліс біраз тынышталады. 1641 жылдан бастап шаруалар қозғалысының жаңа кезеңі басталады. Бұл кезде үкімет әскері солтүстікте манчжурлермен соғыста болатын. Шаруалар көтерілісін Ли Цзы басқарды. 1640 1648 жылдар аралығында көтерілістер бірнеше қалаларды бағындырды және Монғолиядан Приморияға дейін, Хуанхэден Янцызыға дейінгі өте үлкен территорияға бақылау жасап тұрды. Көтерілістің астанасы Сиань қаласы болды. Ли Цзы – Чэн өзін император деп жариялады. 1644 жылы ол солтүстікке жорық ұйымдастырып Пекинді алды. Мин әулетінің соңғы императоры өзін өлтірді. Бұрынғы императордың әулетінің фодалдарын қатал жазалады. Феодалдарды өлім жазасына кесіп, дүниесін кофискіледі .Жаңа үкімет шаруалардан салық алмады, ал үкіметті, әскерді ұстау үшін қаржыны қала байларынан, феодалдарынан салық арқылы алды. Мин әулетінің ашық қолдаушысы қытай феодалдары шаруалар көтерілісін, революциялық үкіметтің жүргізіп жатқан шараларынан қорқып сыртқы жаумен яғни манчжурлармен көтерілісшілерге қарсы тұру үшін көмек сұрап келісімге келеді. Бұл келісімді бұрынғы Мин генералы У Сань – Гуй жүргізді. Принц Дурган басқарған манчжурлардың үлкен әскері Қытайға кіреді. У Сань Гуй әскерімен бірігіп Пекинді алады. 1645 жылы Ли Цзы Чэн өлтірілді. 1644 жылдан Қытайда жаңа шетелдік әулет билікке келеді. Ол Цин әулеті деп аталды (1911 жылғы дейін өмір сүрді). Маньчжур әулеті Қытайда бірден нығайа қойған жоқ. 1645 жылы Маньчжурлар кескілескен шайқастан соң Янчжоу мен Нанкинді алады және оңтүстік провинцияларға бағыт алды. Осы кезде елде антиманьчжурлық көтеріліс басталды. Хунань, Сычуань және Гуанси, Чжэцзянь, Фунзянь, Шэньси және Ганьсу провинцияларында антиманчжурлық көтеріліс етек алып, ХVІІ ғасырдың 40-жылдардың аяғына дейін жалғасты. Шығыс провинцияларда да көтеріліс ұзаққа созылды. Шығыс провинциялардағы антиманьчжурлық көтеріліс түбегейлі тек 1662 жылы басылып тасталды. Бақылау сұрақтары: 1.1639- 1646 жж.шаруалар соғысы 2.Қытайда маншурлардың Цинь империясының құрылуы 3.Қытай мәдениеті 4.Қытайдың 15-17ғғ ауыл шаруашылығы 5.Қала, сауда және өнеркәсіп 6.Европалықтардың Қытайға енуі
№30. Сабақтың тақырыбы: XVI-XVIIІ ғ.ғ. Қытай. Тест 1.Қытайдағы Ұлы шаруалар көтерілісі А. 1622 жыл В. 1628-1644 ж.ж С. 1457 жыл Д. 1543 жыл Е. 1588 жыл 2.. Еуропалықтардың Қытайдағы алғашқы келген жері А. Шираз бен Исфахан В. Сацума провинциясы С. Каликут қаласы Д. Кантон провинциясы Е. Бантам 3.Қытайдағы манчжурлық Цинь әулеті қашан құрылды А. 1644 жылы В. 1654 жылы С. 1455 жылы Д. 1648 жылы Е. 1641 жылы 4 1641-1644 ж.ж. Қытайдағы шрауалар көтерілісінің көсемі А. Ли Цзы - Чэн В. У Сан Гуй С. Хуан Чауо Д. Чжи-Чжи Е. Сыма Ян 5. 1644ж Қытайда билік басына келген әулет А. Цин
Б. Мин В. Хан
С. Сун Д. Тан
А) Маньчжурлар В) Кәрістер С) Монғолдар Д) Жапондар Е) Түріктер 7. ХҮІІІ ғ. 40 ж.ж. қытайда билікке келген манчьжурлар империясы қалай аталады? А) Цин империясы В) Минь империясы С) Юань империясы Д) Тан империясы Е) Сун империясы 8. Маньчжурлар елінің басшысы Нұрғазы Қытайға салық төлеуден бас тартып оған қашан соғыс жариялады? А) 1618ж В) 1518ж
С) 1698ж Д) 1598ж
Е) 1718ж 9. Қытайда Цин империясы қай жылдары билік құрды? А) 1645-1911ж.ж. В) 1545-1811ж.ж. С) 1445-1711ж.ж. Д) 1745-1911ж.ж. Е) 1845-1911ж.ж. 10. Маньчжур билігіне қарсы Қытай шаруаларының азаттық күресін кім басқарды? А) Ли Цзычэн В) У Саньгуй С) Абықай Д) Нұрғазы Е) Гу Сян Чэн
№31. Сабақтың тақырыбы: XVI-XVIIІ ғ.ғ. Корея Бақылау сұрақтары:
11-апта 2,0 бал №32. Сабақтың тақырыбы: XVI-XVIIІ ғ.ғ. ортасындағы Жапония Тест 1. XV-XVI ғғ Жапон тарихнамасында қалай аталады? А. Соғысушы провинциялар кезеңі Б. Алтын ғасыр В. Төңкерістер ғасыры С. Қайта жаңғыру Д. Өтпелі кезең
А. Онин соғысы Б. Аногая соғысы В. Жапон соғысы С. Эдо соғысы Д. Киото соғысы 3. Жапонияда қолөнершілер бірлестігін қалай атады? А. Дза
Б. Лифде В. Накама С. Эта Д. Хинин
А. Накама Б. Лифде
В. Дза С. Эта
Д. Хинин 5. Токугава сегунатының астанасы? А. Эдо
Б. Киото В. Осако
С. Окаяма Д. Нагоя
А. Мал бағатын көшпелі арабтар В. Монғолияда ерікті шаруа С. Жапониядағы кедейленген қауым мүшелері Д. Жапониядағы қылмыстылар мен кедей қаңғыбастар Е. Жапониядағы қоқыс тазалайтын, мал соятын, таза емес жұмыстарды істейтін ең төменгі адамдар тобы 7. 1637 ж. жапониядағы шаруалар көтерілісі А. Сербердарлар көтерілісі В. Хуан Чао көтерілісі С. Бабек көтерілісі Д. Маздакиттер Е. Симабара көтерілісі
А. Мал бағатын көшпелі арабтар В. Монғолияда ерікті шаруа С. Жапониядағы кедейленген қауым мүшелері Д. Жапониядағы қылмыстылар мен кедей қаңғыбастар Е. Жапониядағы қоқыс тазалайтын, мал соятын, таза емес жұмыстарды істейтін ең төменгі адамдар тобы 9. Эта - дегеніміз кімдер? А. Мал бағатын көшпелі арабтар В. Монғолияда ерікті шаруа С. Жапониядағы кедейленген қауым мүшелері Д. Жапониядағы қылмыстылар мен кедей қаңғыбастар Е. Жапониядағы қоқыс тазалайтын, мал соятын, таза емес жұмыстарды істейтін ең төменгі адамдар тобы 10. Дайме - дегеніміз кімдер? А.Жапониядағы ірі феодалдар В. Туркиядағы ірі феодалдар С. Үндістандағы әскери лендер Д. Моғолдар империясындағы жер иелену түрі Е. Туркиядағы ұсақ феодалдар 11. Сэнгоку дзидай - А. Африканың Солтүстік ендіктегі 8 градус дейінгі тарихи облыс Арабтың "қара адам" деген сөзінен шыққан В. Тунис-Алжир-Марокко, Африканың мұсылман елдері С. Шығыс африка қала-мемлекеттері Д. Түріктердің Египеттегі басқару үшін шығарған заңдар жинағы Е. Жапониядағы провинциялар кезеңі 12-апта №33. Сабақтың тақырыбы: XVI-XVIIІ ғ.ғ. ортасындағы Жапония Тест 1. Жапония мемлекетінің билеушісінің титулы А. Сұлтан В. Ильхан С. Шахиншах Д. Халиф
Е. Сегун 2. Жапонияның астанасы А. Тавриз В. Нанкин С. Эдерне Д. Дели Е. Эдо
3.Таетами Хидесидің сыртқы саясаты А. Түріктермен 10 жыл соғыс жүргізіп, Грузия, Армения, Азербайджан, Ширван, Күрдістан мен бағдатты тартып алды В. Бенгалияны, Ориссаны, Гуджарат пен Кашмирді, Хандеши және Ахмеднагар қаласын тартып алды С. Оңтүстік шекерадағы иеліктерді кеңейтті, 1632 ж. Ахмеднагарды, 1636 ж. Голконда мен Бинджапурды, Махаратштраны бағындырды Д. Иракты жаулап алды Е. Кореяға басып кірді 4. Асикага сегунаты А. 1502-1736 ж.ж В. 1526-1858 ж.ж С. 1336-1568 ж.ж Д. 1603-1867 ж.ж Е. 1250-1517 ж.ж 5. Токугава сегунаты А. 1502-1736 ж.ж В. 1526-1858 ж.ж С. 1336-1568 ж.ж Д. 1603-1867 ж.ж Е. 1250-1517 ж.ж 6. Эдо (қазіргі Токио) қаласының салынуы А. 1622 жыл В. 1628-1644 ж.ж С. 1457 жыл Д. 1543 жыл Е. 1588 жыл 7. Португалддықтардың жапонияға келуі А. 1622 жыл В. 1628-1644 ж.ж С. 1457 жыл Д. 1543 жыл Е. 1588 жыл 8. Хидаесидің шаруалардан қаруларды алу туралы заңы А. 1622 жыл В. 1628-1644 ж.ж С. 1457 жыл Д. 1543 жыл Е. 1588 жыл 9. Татикара - А. Жапониядағы астық салығы В. Монғолдардың Ирандағы қолөнер мен саудадан алынатын салық С. Ирандағы жан басы салығы Д. Осман империясындағы егінші мұсылмандар төлейтін салық 10. Еуропалық миссионерлердің Жапониядағы алғаш келген жері А. Шираз бен Исфахан В. Сацума провинциясы С. Каликут қаласы Д. Кантон провинциясы Е. Бантам 11. жылы шаруаларға қару-жарақ ұстауға тыйым салған Жапон ел біріктірушісі А. Ода Нобунага В. Тоетоми Хидаэси С. Токугава Ияэсу
А. 1603 жылы В. 1584 жылы С. 1605 жылы Д. 1604 жылы Е. 1607 жылы 13. Минамота сегунатының астанасы А. Камакур В. Нанива С. Сикай
Д. Нагасаки Е. Эдо
14. «Сегун» деген қандай мағына береді? А. Әскери басшы Б. Әскери маман В. Әскер
С. Атты әскер Д. Жаяу әскер 15. 1336-1573 жж Жапонияда өмір сүрген сегунат А. Асикаго Б. Токугава В. Фудзивара С. Минамото Д. Гадайго 12-апта 1,5 балл №34.Сабақтың тақырыбы: XVI-XVII ғ.ғ Индия және Цейлон. жүктеу/скачать 0.59 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|