Кесте В.1 – Терминком бекіткен «Кен ісі және металлургия» саласының терминдеріне құрылымдық талдау (аналитикалық тәсіл)
Аналитика лық тәсіл түрі
|
Терминдер саны
|
Қазақ тіліндегі терминдердің орыс тіліндегі баламамен сәйкес терминдері
|
1
|
2
|
3
|
Біріккен сөздер арқылы жасалған терминдер
|
117
|
Ағынөзек, азоткөміртектеу, азқоспалы, ақаутапқыш, асқынөт кізгіш, ауаауысым, ауаөлшеуіш, ауаөткізбеушілік, ауатарат қыш, аязтөзімді, жылуөткізгіштік, электрбұрғы, бағытжолдау, балқибөлінулік, қабатжол, бекітпеорнатқыш, өнеркәсіп, көмір сутек, бетонқұбыр, бетонөткізгіш, бетонтасушы, бетөңдеу, құ бырөңдеу, блокқалаушы, құймабұйым, болатарқан, болатбал қытушы, бұрышөлшегіш, бұрышсызғыш, бытыраағын, бытыра ағыс, біржолақты, бірөлшемді, вагонаударғыш, вагонауыс тырғыш, жүккөтерімділік, қайтабалқыту, шойынпеш, газтазар ту, газталдағыш, газүрлегіш, қашықтықөлшеуіш, төртбұрыш, көпкамералы, тозаңқорғағыш, шаңтұтқыш, күшөлшегіш, от төзім, шекемтас, тартажоңғыш, еңбексыйымдылық, дірілбұрғы, дірілқоздырғыш, желөлшеуіш, екібеткейлі, екібілікті, еківан налы, екіжолақты, екікамералы, екіқұбырлы, екікезеңді, ернеу үгіткіш, жаймаилемдеуші, жайматабақтық, жайматүзеткіш, жалпышаxталық, жанартау, құбыржол, төлқұжат, жемірлік төзімді, сужиғыш, жерүстілік, жерсорғыш, жерсеріктік, жие каралық, жиекбойлық, жиекбүгуші, сазтопырақ, жоғарыкөмір текті, жолжылжытқыш, жолтөсегіш, жоғарыxромды, жолөтпе, жөндеуаралық, жүкайналым, жүккөтергіш, жүктасқын, жүк салғыш, жүктасу, жылубергіштік, жылубөлгіш, жылутөзімді, жылулықжүп, жылуоқшаулағыш, жылутасымалдағыш, жылуал ғыш, жылуберіліс, жылушығару, бекітпеонатқыш, таужыныс, автожол, блокқалаушы, орынбасулық, сынамаалғыш, сығым күш, наноқұрылым, сусалқындатқыш, сутоспа, сутазартқыш, сусіңіргіштік, сутөзімді, сутөкпе, суқаптама, тюбингқалаушы, орапжиғыш, ортасұрыптық
|
Қос сөздер арқылы жасалған терминдер
|
58
|
Жауын-шашын, тау-кен, әк-содалық, автомат-орнақ, айнал малы-соқпалы, айналмалы-тербелісті, анод-оксидті, анкер-жақтаулы, араластыру-оқтау машинасы, армко-темір, армко-үдеріс, әк-ұлпа, әк-сілтілі, бағдарлау-жалғастыру, бақылау-теxникалық, вакуум-сүзгі, бетперде-дулыға, вакуум-сорғы, гамма-каротаж, даярлау-тілмелік, домна-газ, жарып-ұсату, жауынды-дренажды, зенит-аспап, кенжар-алаңша, қат-қабат тылық, керме-бағанша, көлденең-көлбеу, күрделі-әртекті, қаз ба-сыйымдылық, қарама-қарсы, қарама-қарсылық, қышқыл дық-оттектік, лава-қабаттық, лүпілді-ауалы, магнитті-қатты, магнитті-жұмсақ, металл-доре, миш-металл, молекулалы-сәулелі, мотор-желдеткіш, нақтылы-барлаулық, нивелир-автомат, нит рокс-үдеріс, оспрей-үдеріс, оттекті-алаулы, оттекті-отынды, рентген-спектрлі, сақина-кассета, скат-үдеріс, соққылы-айнал малы, соқпалы-айналмалы, соқпақ-шаршы, соқпақ-шеңбер, сүз гі-баспақ, циандық-белсенді, циклді-толассыз, эленгатор-орнақ
|
В.1-кестенің жалғасы
|
1
|
2
|
3
|
Қысқарған сөздер арқылы жасалған терминдер
|
27
|
А-6 гранулиті, аз газды ЖЗ (Жарылғыш заттар, ВВ), акватолдар (ЖЗ), БЖЖ (Бұрғылау‑жару жұмыстары, БВР), блюм БҮҚҚ (УНРС блюмовая), ГЛОНАСС (Жаһандық навигациялық жерсеріктік жүйе), ДА-2 маркалы, ДҮҚМ (Дайындаманы үзіліссіз құю машинасы, МНЛЗ), ДП, ЕФМБ (Екіфазалы феритмартенситті болат, ДФМС), ЖМ, GPS, ЖӨС (Жоғарытемпературалық өзі тарайтын синтез, СВС), ЖЭҚК (Жылу электр қозғаушы күш, ТЭДС), ИК, КМ, ҚОШ, МГС (Магнитті гидростатикалық сұрыптау, МГС), МХО (Маркшейдерлердің халықаралық одағы, МСМ), МТӨ (Механикалық термиялық өңдеу, МТО), ПАН-165 агрегаты, СВБ (Сұйық ваннада балқыту, ПЖВ), Хил-үдеріс (HYL), ШРК (Шекті ұйғарынды концентрация, ПДК), ШРМ (Шектік ұйғарынды мөлшер, ПДК), ШПК (Шпурларды пайдалану коэффициенті, КИШ)
|
Тіркес сөздер арқылы жасалған терминдер, соның ішінде
|
2 сөзден құралған теркестер
|
4762
|
Мысал (2): айналма жол, беріктік қоры, вертикал қима, елегіш бет, жоба сызығы, кен тиеу, кулондық бөгеу, қаптамалық тақта, қоңыр көмір, металдық ұнтақ
|
3 сөзден құралған теркестер
|
2865
|
Мысал (3): меридиан доғасының ұзындығы, өнімнің сапасын басқару, ресурстарды ұтымды пайдалану, серпімді деформация аймағы, сызықтың көлбеулік бұрышы, тас өңдеу зауыты, үздіксіз қыздыра жұмсарту, шойынды қайта өңдеу, эталондық жарылғыш зат, яшма тәрізді таужыныс
|
4 сөзден құралған теркестер
|
551
|
Мысал (4): этаждап құлата қазу жүйесі, ірі кесекті шашыратпай жару, шөгінді таужыныстардың бүрмелі бітімі, толық ішкі шағылысу бұрышы, пайдалы қазындының жалпы жалпы құндылығы, қопарылған аса ұсақ таужыныстар
|
5 сөзден құралған теркестер
|
54
|
Мысал (5): блоктарды машиналық қазып алу теxнологиясы, биіктікте жатқан терең кенорынның типі, ғимараттар мен табиғи нысандарды қорғау
|
6 сөзден құралған теркестер
|
21
|
Мысал (6): газ бен тозаң бойынша қауіпті шаxта, газ бойынша категориядан тыс шаxта, илемнің пішінді және дәлдігі жоғары бейіндері, карьер қиябеттері деформацияларын маркшейдерлік бақылау
|
Достарыңызбен бөлісу: |