Пәтеріңізде өрт басталса не істеу керек?

Егер көрші орын-жайлардағы түтін және өрт жалыны сыртқа шығуға мүмкіндік бермейтін болса:

• 
  үрейленіп, дүрбелеңге (паникаға) салынбаңыз.
  
• 
  «101» нөміріне хабарласыңыз. Диспетчерге өзіңіздің қайда екеніңізді және шығуға мүмкіндігіңіз жоқ екенін түсіндіріңіз.
  
• 
  егер сіз көпқабатты үйде тұратын болсаңыз, шатырға шығу мүмкіндігін немесе өрт баспалдақтары арқылы төмен түсуді ойластырыңыз, тіпті көршілердің балкон, лоджиялары арқылы өтуді де қарастырған жөн.
  
• 
  егер шығуға мүмкіндік болмаса, түтін мен жалыннан қорғану үшін өз пәтеріңізді герметизациялауды ойластырыңыз. Ол үшін кіретін есікті мықтап жауып, орамал, көрпе, кез келген матаны сулап, сыртқы есіктің ішкі жағынан саңылауларды бітеңіз. Сырттан түтін кірмеу, ауа тартпау үшін терезелерді жауып, ас үйдегі, ванна, дәретхана бөлмелеріндегі ауа саңылауларын бітеу керек.
  
• 
  ванна мен легендерді сумен толтырып, есік, еден, сүрткіштерді сулаңыз.
  
• 
  терезе жаққа жақындап, сол маңда болуға тырысыңыз, себебі адамдардың назарын өзіңізге аударуыңыз керек.
  
• 
  адамдардың назарын аудару үшін, айқайлау міндетті емес, терезеге үлкен ашық түсті мата ілу, түнде фонарь арқылы белгі беруге де болады.
  
• 
  егер ашпауға болмайтын жағдай орын алмаса (қысылу, тұншығу, естен айрылу) терезені сындыру, ашу қажет емес, себебі сіздің өрт өткізбеу үшін жасаған қамалыңыз бұзылады да, орын-жай тез арада түтінге толып, тіпті ашық тұрған терезенің өзінде дем алу мүмкін бомай қалады. Тартылыс әсерінен түтінмен бірге бөлмеге жалын да тез кіреді.
  
• 
  егер пәтерде балкон немесе лоджия бар болса, артыңыздан есікті қатты жауып, тезірек солай баруға ұмтылыңыз. Адамдар назарын өзіңізге аударуға тырысып бағыңыз.
  

1) www.emer.kz/survival/methods/index.phpHYPERLINK "http://www.emer.kz/survival/methods/index.php/"/ - төтенше жағдайлар кезінде аман қалу әрекеттері бойынша әдістемелер мен нұсқаулықтар;

2) www.faqlife.ru/advice/206/ - «Что делать при пожаре? Советы» мақаласы;

3) www.shkolazhizni.ru/archive/0/n-3692/ «Как вести себя при пожаре?» мақаласы.

Егер сіз отбасыңыздағы қаржы мәселелерін ретке келтіремін десеңіз, онда отбасыңыздағы барлық табысты, яғни барлық жалақы төлемін анықтаңыз. Отбасылық шығындар төрт бапқа бөлінеді.

Отбасы шығындарының барлығын аталған төрт бөлімге кіргізуге болады.

Сіздің отбасыңызда ақша қалай жұмсалатынын түсіну үшін, бюджет құрып, ай сайынғы шығындарды анықтап көріңіз. Табыстар мен шығындарды 4-6 ай бұрын жоспарлауыңыз керек. Нәтижесінде жарты жылдан кейін ақшаңыздың қайда кеткенін нақты білетін боласыз.

Ескерту. Шығынға арналған ақша көлемінен асып кетпеуге тырысыңыз.

Оған қоса, жедел нұсқаны қолдана аласыз. Жалақының үлкен бөлігін (70%) шеткері алыстау орынға салып қойыңыз. Ал әмияндағы ақша мың теңгеден аспауы керек. Әмиянда белгілі мөлшердегі ақша жатқан кезде, дүкеннен (онсыз да өмір сүруге болатын) «аса қажетті зат» алуға мүмкіндік болмайды. Әрине, салып қойған ақшаңызды жұмсауға тура келетін жағдайлар бар. Алайда қанша алсаңыз да, сонша қайтару керек екенін естен шығармаңыз. Ақша салынған қағазға санды азайтып көрсетудің қажеті жоқ. Алайда келесі жалақы есебінен жетіспей тұрған ақшаны қайта қосып қою керек.

Тағы бір әдіс: әр табыстан 10%-ды бөліп алып жинаңыз, оны ешкім, ешқайда жұмсамауы керек. Осы арқылы бір жылда үлкен көлемде ақша жинауға болады.

Әдетте, жанұялар қаржы мәселесінде жиі қайталанатын қателер жасайды.

Олардың бірі – табыс бойынша нақты көрініс, шығындар туралы келісімнің жоқтығы, ерлі-зайыптылардың бұл мәселеге назар аудармауы, ақшаны ыңғайсыз тақырып деп есептеу жағдайы.

Отбасындағы екінші мәселе – шығындар, сатып алулар мен төлемдер кезегін реттей алмау. Отбасы мүшелері бәрін бір мезетте алғысы келеді, алайда ақыры ең маңыздысына да қол жеткізе алмайды.

Сонымен қатар, алдын-ала жоспарлауға мән бермесеңіз, уақытында ақшаны салып қойып, керек нәрсені жеңілдікпен немесе көтерме бағамен сатып ала алмай қаласыз.

Естен шығарып алмаңыз! Жоспарлау барысында отбасының әр мүшесінде ақша болу керек. Оларды ол өз еркімен жұмсай алады, өз шығындары бойынша басқаларға есеп бермейді. Бұл үлкен көлемдегі ақша болмай-ақ қойсын, алайда бұл балаларды кішкентай кезінен ақша ұстауға үйренеді. Ал ересектер әрқашан бір-бірлеріне құрмет көрсетіп, сыйлық жасай алады, ақшасыз қалу қаупі туындамайды.

Пайдалы сілтемелер:

1) www.4konverta.com – «4 конверт» жеке қаржы жүйесі туралы сайт;

2) www.fingramota.kz/budget/family-budget/ - «Семейный бюджет и домашние финансы» мақаласы;

3)www.prodengi.kz/publikacii/sostavlenie_semejnogo_byudzheta_7_prostyh_i_dejstvennyh_shem/ - «Составление семейного бюджета - 7 простых и действенных схем» мақаласы.