Дәріс жоспары.
1. Қазақстан Республикасындағы СЭҚ тарифтік емес шектеулерінің шаралары.
2. Қазақстан заңнамасы бойынша кедендік-тарифтік және салықтық реттеу қағидаттары.
3. Қазақстан Республикасының Салық кодексі бойынша резидент еместердің кірістеріне салық салудың негізгі принциптері.
4. ҚР қолданыстағы Салық кодексінің нормалары бойынша қосарланған салық салуды болдырмау және табыстарға немесе мүлікке салық салудан жалтаруға жол бермеу туралы халықаралық шарттардың ережелерін қолдану талаптары мен тәртібі. Жер қойнауын пайдаланушыларға салық салудың негізгі ережелері
Осы дәрістің қысқаша мазмұны.
Қазақстан Республикасындағы СЭҚ тарифтік емес шектеулерінің шаралары
Қазақстан Республикасында тарифтік емес реттеуді қамтамасыз ету "Сауда қызметін реттеу туралы" Қазақстан Республикасының 12.04.2004 N 544-II Заңының "сыртқы сауда қызметін тарифтік емес реттеу" 17-бабына сәйкес жүзеге асырылады, онда Қазақстан Республикасы қолданатын сыртқы сауда қызметін тарифтік емес реттеу шаралары көрсетіледі.
Сыртқы сауда қызметін тарифтік емес реттеу шараларын қолдану шарттары мен тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды. Шет мемлекет Қазақстан Республикасының мүдделерін бұзатын шаралар қабылдаған жағдайда, сондай-ақ ол халықаралық шартқа сәйкес Қазақстан Республикасы алдында қабылдаған міндеттемелерін орындамаған жағдайда, Қазақстан Республикасының Үкіметі Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта белгіленген консультациялар мен рәсімдер жүргізілгеннен кейін, Қазақстан Республикасының мүдделерін тиімді қорғау үшін қажетті шекте, жауап шарасы ретінде сыртқы сауда қызметін тарифтік емес реттеу шараларын қолдануға құқылы.
Қазақстан Республикасы Кеден одағы шеңберінде тарифтік емес реттеуді пайдаланады, онда Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтың Мемлекетаралық кеңесінің 2009 жылғы 27 қарашадағы №19 шешіміне сәйкес тарифтік емес реттеу саласында мынадай халықаралық келісімдер қолданылады:
- 2008 жылғы 25 қаңтарда Мәскеу қаласында қол қойылған Үшінші елдерге қатысты тарифтік емес реттеудің бірыңғай шаралары туралы (2008 жылғы 18 қарашадағы № 82-IV ҚР Заңымен ратификацияланған);
- 2009 жылғы 9 маусымда Мәскеу қаласында қол қойылған тауарлардың сыртқы саудасы саласындағы лицензиялау ережесі туралы (2009 жылғы 24 қарашадағы № 207-IV ҚР Заңымен ратификацияланған);
- 2009 жылғы 9 маусымда Мәскеу қаласында қол қойылған Үшінші елдерге қатысты бірыңғай кедендік аумақта тауарлармен сыртқы сауданы қозғайтын шараларды қолдану тәртібі туралы (2009 жылғы 24 қарашадағы № 206-IV ҚР Заңымен ратификацияланған);
Еуразиялық экономикалық қоғамдастық шеңберінде Кеден одағына мүше мемлекеттердің үшінші елдермен саудада әкелуіне немесе әкетуіне тыйым салулар немесе шектеулер қолданылатын тауарлардың бірыңғай тізбесі және шектеулерді қолдану туралы ережелер.
Іс жүзінде тарифтік емес шараларды қолданудың неғұрлым кең таралған және маңызды салдары мыналар болып табылады: импорт көлемінің төмендеуі, импорттық тауарлар бағасының өсуі, импортқа сұраныс икемділігінің өзгеруі (ішкі нарықта импорттық өнім ұсынысының қысқаруы нәтижесінде баға бойынша импортқа сұраныс икемділігі төмендейді), уақыт өте келе құбылмалылық (айналымдағы тауардың бағасы мен көлеміне байланысты шаралардың өзгеруі), қоғамдық әл-ауқатқа әсер ету.
2010 жылғы 1 қаңтардан бастап Беларусь Республикасының, Қазақстан Республикасының және Ресей Федерациясының Кеден одағын іс жүзінде іске асыру басталды.
Кеден одағының негізгі шарты құрамдас бөліктерінің бірі Бірыңғай тарифтік емес саясат болып табылатын Үшінші елдерге қатысты бірыңғай сауда саясатын қолдану болып табылады.
Осы мақсатта 2009 жылғы 27 қарашада Минск қаласында өткен Мемлекет басшылары деңгейіндегі Мемлекетаралық кеңес барысында "Беларусь Республикасының, Қазақстан Республикасының және Ресей Федерациясының Кеден одағын Бірыңғай тарифтік емес реттеу туралы" № 19 шешім қабылданды.
Іс жүзінде Бірыңғай тарифтік емес реттеу мынаны білдіреді:
Кеден одағының комиссиясы тарифтік емес реттеу шараларын қолдану туралы шешім қабылдайды.
Бүгінгі таңда Мемлекетаралық Кеңес пен Кеден одағы комиссиясының шешімдерімен Кеден одағына мүше мемлекеттер сауданы реттеудің тарифтік емес шараларын қолданатын тауарлардың бірыңғай Тізбесі қалыптастырылып, бекітілді. Сондай-ақ тарифтік емес шараларды қолдану тәртібін регламенттейтін ережелер әзірленді.
Бірыңғай тарифтік емес шараларды қолдану тауарлардың экспортын және (немесе) импортын лицензиялау жолымен іске асырылады.
Тауарлармен сыртқы сауда саласындағы лицензиялау ережесі туралы келісім бірыңғай тізбеге енгізілген тауарлардың экспортына және (немесе) импортына лицензиялар мен рұқсаттар беру тәртібін айқындайды.
Аталған келісімде лицензиялардың мынадай түрлері көзделген: біржолғы, бас, айрықша. Уәкілетті органның бас және ерекше лицензиялар беруі Кеден одағы комиссиясының шешімінде көзделген жағдайларда жүзеге асырылады.
Қазақстан заңнамасы бойынша кедендік-тарифтік және салықтық реттеу қағидаттары.
Қазақстан Республикасының Салық кодексі бойынша резидент еместердің кірістеріне салық салудың негізгі принциптері.
Резиденттер мен резидент еместерге салық салудың негізгі қағидаттары
1. Қазақстан Республикасының резиденті осы Кодекстің ережелеріне сәйкес Қазақстан Республикасындағы және одан тысқары жерлердегі көздерден алынатын табыстарға салық төлейді.
2. Резидент емес Қазақстан Республикасында осы Кодекстің ережелеріне сәйкес Қазақстан Республикасындағы көздерден алынған табыстарға салық төлейді.
Қазақстан Республикасында тұрақты мекеме арқылы кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын бейрезидент осы Кодекстің ережелеріне сәйкес Қазақстан Республикасында осындай тұрақты мекеменің қызметіне байланысты Қазақстан Республикасынан тыс жерлердегі көздерден алынатын табыстарға да салықтар төлейді.
3. Резиденттер мен резидент еместер Қазақстан Республикасында өзге де салықтар мен бюджетке төленетін төлемдерді, сондай-ақ осындай міндеттемелер туындаған кезде әлеуметтік төлемдерді төлейді.
Резидент емес деп танылады:
1) Салық кодексінің 217-бабының ережелеріне сәйкес резидент болып табылмайтын жеке немесе заңды тұлға;
2) Салық кодексінің 217-бабының ережелеріне қарамастан, қосарланған салық салуды болғызбау және салық төлеуден жалтаруға жол бермеу мәселелерін реттейтін халықаралық шарттың ережелеріне сәйкес резидент емес деп танылатын шетелдік немесе азаматтығы жоқ адам.
Бейрезиденттің тұрақты мекемесі
1. Егер халықаралық шартта өзгеше белгіленбесе, резидент еместің Қазақстан Республикасындағы тұрақты мекемесі болып осындай қызметті жүзеге асыру мерзімдеріне қарамастан, резидент емес Қазақстан Республикасының аумағында кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын мынадай қызмет орындарының бірі танылады:
1) тауарларды өндіруді, қайта өңдеуді, жинақтауды, буып-түюді, буып-түюді және (немесе) беруді жүзеге асырудың кез келген орны;
2) кез келген басқару орны;
3) жер қойнауын геологиялық зерттеудің, пайдалы қазбаларды барлауды, өндіруге дайындық жұмыстарын және (немесе) пайдалы қазбаларды өндіруді жүзеге асырудың және (немесе) пайдалы қазбаларды барлауды және (немесе) өндіруді бақылау және (немесе) қадағалау жөніндегі жұмыстарды орындаудың, қызметтер көрсетудің кез келген орны болып табылады;
4) құбыржолға байланысты қызметті (оның ішінде бақылау немесе қадағалау) жүзеге асыратын кез келген орын;
5) ойын автоматтарын (жалғамаларды қоса алғанда), компьютерлік желілерді және байланыс арналарын, аттракциондарды орнатуға, ретке келтіруге және пайдалануға байланысты, сондай-ақ көлік немесе өзге де инфрақұрылыммен байланысты қызметті жүзеге асыратын кез келген орын;
6) тауарларды көрмелер мен жәрмеңкелерде өткізу жағдайларын қоспағанда, тауарларды Қазақстан Республикасының аумағында өткізу орны болып табылады;
7) құрылыс қызметін және (немесе) құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүзеге асыратын, сондай-ақ осы жұмыстардың орындалуын бақылау бойынша қызметтер көрсететін кез келген орын;
8) Осы баптың 6-тармағында көрсетілген қызметті жүзеге асыратын өкілдікті қоспағанда, бейрезидент заңды тұлғаның құрылымдық бөлімшесінің орналасқан жері;
9) "сақтандыру қызметі туралы"Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес резидент еместің атынан Қазақстан Республикасында делдалдық қызметті жүзеге асыратын тұлғаның орналасқан жері;
10) егер мұндай бірлескен қызмет Қазақстан Республикасының аумағында жүзеге асырылатын жағдайда, шет мемлекеттің не Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бейрезидентпен жасалған бірлескен қызмет туралы шартқа қатысушы резиденттің орналасқан жері.
2. Бейрезидент осындай мақсаттар үшін жалдаған жұмыскерлер немесе басқа персонал арқылы осы баптың 1-тармағында көзделмеген Қазақстан Республикасының аумағында қызметтер көрсету, жұмыстар орындау орны, егер осындай сипаттағы қызмет Қазақстан Республикасының аумағында бір жоба немесе байланысты жобалар шеңберінде кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру басталған күннен бастап кез келген тізбекті он екі айлық кезең шегінде күнтізбелік бір жүз сексен үш күннен астам жалғасатын болса, бейрезиденттің тұрақты мекемесі деп танылады.
Осы бөлімнің мақсатында өзара байланысты немесе өзара тәуелді келісімшарттар (шарттар) байланысты жобалар деп танылады.
Өзара байланысты келісімшарттар (шарттар) деп бір мезгілде мынадай талаптарға сәйкес келетін келісімшарттар (шарттар) танылады:
1) мұндай келісімшарттар (шарттар) бойынша бейрезидент немесе оның өзара байланысты тарапы сол бір салық агентіне немесе оның өзара байланысты тарапына бірдей немесе біртекті қызметтер (жұмыстар) көрсетеді (орындайды) ;
2) бір келісімшарт (шарт) бойынша қызметтер көрсетуді (жұмыстарды орындауды) аяқтау күні мен басқа келісімшарт (шарт) жасасу күні арасындағы уақыт кезеңі қатарынан он екі айдан аспайды.
Бейрезидент немесе оның өзара байланысты тарапы салық агентімен немесе оның өзара байланысты тарапымен жасасқан келісімшарттар (шарттар) өзара тәуелді деп танылады, олардың біреуі бойынша бейрезиденттің немесе оның өзара байланысты тарапының міндеттемелерді орындамауы осындай бейрезиденттің немесе оның өзара байланысты тарапының басқа келісімшарт (шарт) бойынша міндеттемелерді орындауына әсер етеді.
3. Осы баптың 1 және 2-тармақтарының ережелеріне қарамастан, егер бейрезидент Қазақстан Республикасының аумағында кәсіпкерлік қызметті тәуелді агент арқылы жүзеге асыратын жағдайда, мұндай бейрезидент осындай қызметті жүзеге асыру мерзімдеріне қарамастан, осы бейрезидент үшін тәуелді агент жүзеге асыратын кез келген қызметке байланысты тұрақты мекемесі бар ретінде қаралатын болады.
№ 7 тақырып сыртқы сауда операцияларын құқықтық реттеу
Достарыңызбен бөлісу: |