Бағдарламасының маҕсаты, міндеттері және мазмұны Мақсаты
жүктеу/скачать 174.54 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дәріс тақырыбы. Оқылым дағдыларын қалыптастыру әдістемесі
- Оқылымның ішкі дағдылары (subskills)
Дәріс тақырыбы. Оқылым дағдыларын қалыптастыру әдістемесіОқылым төрт тілдік дағдылардың бірі: Ол да тыңдалым сияҕты ҕабылдаушы (receptive skill) дағдылар ҕатарына жатады. Яғни оҕылым дағдысы мәтінді ӛндіруден (жазу, айту) гӛрі, оған жауап ҕайтару немесе әрекет етуді білдіреді. Ҕарапайым тілмен айтҕанда жазба тілдегі мәтінді түсіну. Ол үшін біз мәтін тілін сӛздер деңгейінде, сӛйлем деңгейінде және тұтастай мәтін деңгейінде түсіне алуымыз ҕажет. Сонымен ҕатар мәтінде берілген аҕпараттарды әлем туралы білімімізбен байланыстыра білуіміз керек. Тӛменде берілген бір сӛйлемді ҕарастырып кӛрелік: Мысалы: Бұл бала қыздың өзіне қарағанда жылдам жүгіріп, басып озғанына таң қалды. Бұл сӛйлемді түсіну үшін біздер әуелі әріпті, әріптің бірігіп келіп сӛз ҕұрағаны, сӛздердің мағынасы, граматикалыҕ байланысы және сӛйлем ҕұрылысын түсінуіміз керек. Жалпы айтҕанда ҕыздар ұлдарға ҕарағанда жылдам жүгіре алмайды деген пікір бар. Бұл жерде әлем туралы біліміміз баланың неге таң ҕалғанын түсінуге мүмкіндік береді. Оқылымның ішкі дағдылары (subskills):Мазмұнын түсіну үшін оҕу немесе кӛз жүгіртіп оҕу (skimming) – мәтіндегі жалпы идеяны түсіну үшін тез оқып шығу. Наҕты аҕпараттарды табу үшін оҕу (Scanning) – мәтін ішіндегі ақпараттарды тауып алу үшін оқу, яғни ол үшін тұтас мәтінді түсініп оқу, мазмұнын білу маңызды емес. Мысалы, мәтіннен қажет пайыздық көрсеткіштерді, жылдарды немесе қажетті сөздерді тауып алу. Детальді түрде оҕу- әрбір сөздің мағынасын түсіну үшін мәтінді сөзбе-сөз оқу. Мысалы, келісімшарттағы талаптарды немесе нұсқауларды түсіну үшін сөзбе –сөз оқимыз. Сӛз мағынасын контексттен ажырату- мәтін ішіндегі таныс емес сӛздің мағынасын болжау үшін, оның айналасындағы сӛздер мен сӛйлемге назар аудару. Мәтін ҕұрылымын түсіну – Мәтін ҕұрылымының ұйымдастырылуын түсіну. Мысалы, кіріспе бөлім, негізгі бөлім, қорытынды бөлім. Болжай білу – оҕылым тапсырмасы алдында ҕолданылатын тәсіл. Оҕушылар мәтінді оҕымас бұрын оның мазмұны мен кӛтеретін мәселесі жӛнінде ойланып, талҕылап кӛреді. Ол үшін олар мәтін таҕырыбына, оған берілген суретке ҕарап болжай отырып, сол таҕырыпта ӛз білімдерін ҕолданады. Бұл тәсіл мәтінді оңай түсінуге кӛмектеседі. Мәтін түрлерін ажырата білу – әр мәтіннің ӛзіне тән ерекшелігін, ұйымдастырылуын, стилін ажырата білу. Мәтін түрлері: хат, маҕала, жарнама, әңгімелер, поэма, ҕұттыҕтау ҕағазы, аҕпараттыҕ брошюра, үнпараҕ (листовка), хабарландыру, т.б. Экстенсивті оҕылым – үлкен кӛлемді маҕала немесе шығармаларды(роман, әңгіме) оҕу Интенсивті оҕылым – мәтіндегі сӛйлемдердің грамматикалыҕ ҕұрылымын, белгілі бір таҕырыпҕа арналған сӛздерді талҕылау үшін оҕу. Мұндағы маҕсат оҕушылардың тілді дұрыс ҕолдана білудегі білімін арттыру. жүктеу/скачать 174.54 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||