Байсыдық индира болатбекқызы мінез сипаты атауларының лингвомәдениеттанымдық негіздері


ҚАРА ҚАМШЫ Қара күш иесі, қаһарлы, өктем адам. Науан хазірет Ақанның немере  ағасы, қара қамшы адам (Ғ.Мүсірепов)



Pdf көрінісі
бет277/348
Дата09.04.2024
өлшемі5.82 Mb.
#498150
түріДиссертация
1   ...   273   274   275   276   277   278   279   280   ...   348
18.08.2023 dis

ҚАРА ҚАМШЫ Қара күш иесі, қаһарлы, өктем адам. Науан хазірет Ақанның немере 
ағасы, қара қамшы адам (Ғ.Мүсірепов). 
546. 
ҚАРА ПЕЙІЛ Арам ниет, ниеті жаман. Қара пейіл Әкпар осы жалғыз қаңғыған жол 
үстінде келе жатып, енді келешек күрес жоспарын құрды (I.Есенберлин. Қатерлі.). Колхоз 
құрылысына қаны қас қара пейіл сұмдар жасырын қастығын жасап бақты (Н.Ғабдуллин, 
Өмір.). 
547. 
ҚАРАБАЙДАЙ ҚАНЫПЕЗЕР [САРАҢ] Мейірімі жоқ, сараң адам туралы 
айтылады (І.Кеңесбаев).  


274
548. 
ҚАРАБАУЫР сын. Тас бауыр, безбүйрек, қайырымсыз, қатыгез (адам). Күркелінің 
бауыры күнде дауыл, Көтеш қалды жұртында жалғыз ауыл, Ауырып жатқан көңілімді бір 
сұрамай, Шын Сексеннің баласы қарабауыр (Алдаспан). // Тас бауыр, безбүйрек, 
қайырымсыз, қатыгез адам. – Беделсіз би, қайырымсыз қарабауырлар өңшең. Сендерге 
сенем деп, бөксе басты болармын ба? Сүгір – бай, мен – кедеймін (М.Әуезов, Таңд. шығ.). 
Берді бастаған өзге бригадалар да, Аяжандар да тегіс жиылған еді. «Әттең, қандай 
қарабауыр екен?», «Әттең, осы дұшпанды қолға берсе-ау», – десті (М.Әуезов, Шығ.). 
549. 
ҚАРАБЕТ сын. Ел алдында барлық сенімнен айырылған, елдің қарғысына қалған 
арсыз, ұятсыз, жексұрын. Қасірет уын ішіп жүрген Алуа енді күйеуін, адал бата қосқан 
қойнындағы жазықсыз жарын, кетпенмен басқа шауып өлтірген қанішер, қарабет, бұзық 
қатын атанып, ертеңінде атыраптағы бар елге әшкере болды (М.Әуезов, Өскен өркен). 
Бәрінің тартып алды мал мен мүлкін, Тұтқындады ерлерді – елдің көркін. Сұр жылан 
Сұлтан отыр қанын тартып, Қарабет, қара жүрек азған шіркін! (К.Әзірбаев, Таңд. шығ.). 
Лықсып келіп тығылды, Тулаған ойлар көмейге. "...Жүрт білсе егер мұнымды, Қарабет 
Ақжан демей ме?!" (М.Мақатаев, Шығ.). // Ел алдында барлық сенімнен айырылған, елдің 
қарғысына қалған арсыз, ұятсыз, жексұрын адам. Түлкі болып сіңсеңіз де тау-тасқа 
Қыран болып төбеңізден самғаймын. Осыменен әңгімемді бітірем. Тек бітірер алдында
Қансыз әрі миятсыз, Шым етпейтін ұятсыз, Мына қарабетіңізге түкірем! Тфу! 
(М.Шаханов, Ғасыр.).  
550. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   273   274   275   276   277   278   279   280   ...   348




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет