Байсыдық индира болатбекқызы мінез сипаты атауларының лингвомәдениеттанымдық негіздері

133
25 Бейсенбаев Б.Қ. Ортағасыр араб-мұсылман ғалымы Әбу Хамид әл-Ғазалидің 
шығармаларындағы «көркем мінез» мәселесі. // Ғылым және білім ғасыры. – 
2011. – №7/9. – Б. 11-16. 
26 Выготский Л.С. Психология развития. Избранные труды. – Москва: 
Издательство Юрайт, 2023. – 281 с.
27 Немов Р.С. Психология. Книга 2. Психология образования. – «Владос», 2007. 
– 105 с.
28 Алдамұратов Ә., Рақымбеков Қ., Бапаева М., Нығыметова Г., Түрікпенов Ж. 
Жалпы психология: оқу құралы. – Алматы: Нур-Принт, 2020. – 236 б. 
29 Павлов И.П. Избранные произведения. – М., 1951. – C. 118-125. 
30 Әл-Фараби. Әлеуметтік-этикалық трактаттар. – Алматы: Ғылым, 1975. – Б. 19-
31 Мұхтаров Т. Темперамент – адамның қабілет көзі // Үш қоңыр. – 2015. – 14 
тамыз –№ 33. – Б. 7. 
32 Хопач М. Адам тәрбиесі: Адамның жақсы, жаман қасиеттері туралы // Адам 
әлемі = Мир человека. – 2001. – №3. – Б. 27-31. 
33 Қазақ әдеби тілінің сөздігі. Он бес томдық. / Құраст.: Б. Момынова, 
Б.Сүйерқұлова, А.Фазылжанова, Қ.Күдеринова және т.б. – Алматы, 2011. – Т. 7 
– Ж – К. – 752 б. 
34 Жакпарова Г.А. Мінез психологиясының ерекшеліктері // Семей мем. пед. ин-
ты хабаршысы. – 2006. – № 3. – Б. 139-143. 
35 Жақсылықбаева Р. Әбу Насыр әл-Фараби шығармаларында мораль, мінез-
құлық, әдептілік нормаларының дәйектелуі // ҚазҰУ хабаршысы. Журналистика 
сериясы. – 2011. – № 2. – Б. 126-128. 
36 Яссауи Қ.А. 3-кітап. – Павлодар, 2003. – 204 б. 
37 Алтынсарин Ы. Мұсылмандықтың тұтқасы. Шариат-ул ислам. – Алматы: 
Қазақстан, 1991. Б. 51-52. 
38 Нүсіпбай А. Көркем мінездің артықшылығы және нашар мінездің 
жиіркеніштілігі // Мұсылман. – 2010. – № 8. – Б. 11-12. 
39 Қабекенов Ғ.У. Нұғыман Манаев мұрасындағы көркем мінез жайында. // 
Жантану мәселелері. – 2008. – №1. – Б. 27-30. 
40 Фромм Э. Психоанализ и религия. – Москва: АСТ, 2010. – 188 б.
41 Апресян Ю.Д. Интегральное описание языка и системная лексикография // 
Избранные труды. – 1995. – Т. 2. – С. 18. 
42 Бенвенист Э. Общая лингвистика. – М.: УРСС, 2002. – С. 293. 
43 Карасик В.И. Языковая матрица культуры. – М.: Гнозис, 2013. – С. 87 
44 Маслова В.А. Лингвокультурология: Учеб. пособие для студ. высш. учеб, 
заведений. – М.: Академия, 2001. – 208 с. 
45 Толстой Н.И. О предмете этнолингвистики ее роли в изучений языка и этноса 
// Ареальные исследование языкознаний и этнографии. Язык и этнос. – Л.: Наука, 
1983. С. 18. 
46 Ахметжанова З.К. Очерки по национальной концептологии. – Алматы: 
Елтаным, 2012. – 148 с. 
47 Манкеева Ж. Қазақ тіліндегі этномәдени атаулардың танымдық негіздері. – 
Алматы: Жібек жолы, 2008. – 356 б. 

134
48 Телия В.Н. О специфике отображения мира психики и знания в языке // 
Сущность, развитие и функция языка. – М., – 1987. – С. 18. 
49 Әмірбекова А.Б. Санада ақиқат дүние бейнесін қалыптастырудың тетіктері // 
Қазақ Ұлттық қыздар педагогикалықуниверситетінің Хабаршысы. – Алматы, 
2019. – №2 (78). Б. 42-47. 
50 Ли А.Д. Синонимо-антонимические группы имен прилагательных 
обозначающих черты характера человека и его эмоционально-психические 
состояния (в русском говоре с. Межог Усть-Вымского района Коми АССР): дис. 
... кaнд. филол. нaук: 10.02.01. – Ленинград, 1984. – С. 230. 
51 Лукашевич Н.Ю. Когнитивно-семантический анализ предикатов, 
обозначающих черты характера человека: дис. ... кaнд. филол. нaук: 10.02.21. – 
Москва, 2004. – С. 210. Инв. № 61:04-10/1036. 
52 Харитонова Е.Ю. Лексикографическое описание лексико-фразеологического 
поля «черты характера человека» (на материале современного немецкого языка): 
дис. ... кaнд. филол. нaук: 10.02.04. – Москва, 2005. – С. 210.
53 Дoбрининa A.A. Прилaгaтeльныe сoврeмeннoгo Aлтaйскoгo языкa, 
oбoзнaчaющиe чeрты хaрaктeрa чeлoвeкa: дис. ... кaнд. филол. нaук: 10.02.20. – 
Нoвoсибирск, 2006. – С. 130. Инв. № 61:07-10/339.
54 Уәли Н. Қазақ сөз мәдениетінің теориялық негіздері: филол. ғыл. докт. ... дисс. 
/ А. Байтұрсынұлы атын. Тіл білімі ин-ты. – Астана, 2007. – 330 б. Инв. 
№Д2007/1499. 
55 Герн фон В.К. Характер и нравы казахов (Библиотека казахской этнографии, 
18 том). – Павлодар: НПФ «ЭКО», 2006. – 140 с. 
56 Табылды Ә. Қазақ тұлғалық қасиетіндегі теріс мінездер туралы // Мектептегі 
психология. – 2013. – № 7. – Б. 7-11.
57 Бопайұлы Б. Қазақ мінезі: Салт-дәстүр мінез негізі – Алматы. Үш қиян, 2015. 
– 392 б. 
58 Байсыдық И.Б., Алдабек Н.Ә. Ұлттық жәнe шығыcтық мiнeз aтaулapының 
лингвoмәдeниeттaнымдық acпeктiлepi // Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық 
университетінің хабаршысы. «Филология» сериясы. – Алматы, 2022. – №4 (188). 
Б. 21-32. 
59 Кішібеков Д.К. Қазақ халқының мінез-құлқы, ойын-сауықтары, рухани 
тіршілігі // Қазақ менталитеті: кеше, бүгін, ертең. Алматы: Ғылым, 1999. – Б. 81-
99. 
60 Тарақты А. Ауызша тарихнама. – Алматы, 1994, – Б. 40. 
61 Кадина Ж.З. «Мінез-құлық» концептісінің әлемнің тілдік суретіндегі көрінісі 
// ҚР ұлттық ғылым академиясының Хабарлары. Тіл, әдебиет сериясы. – Алматы, 
2007. – №3 (163). – Б. 82-85. 
62 Құнанбайұлы А. // Шығармаларының екi томдық толық жинағы. – Алматы: 
Жазушы. Т.2: Өлеңдер мен аудармалар. Поэмалар. Қара сөздер. – 2004. – 335 б. 

135
63 Гельвеций К.А. О человеке, его умственных способностях и его воспитании. 
М., 1938. – С. 145. 
64 Кадина Ж.З. Менталитет концептісінің онтологиялық табиғаты және ұлттық 
мінез ұғымымен арақатынасы // ҚР Ұлттық ғылым академиясы Хабарлары. Тіл, 
әдебиет сериясы. – Алматы, 2007. № 5 (165). – Б. 56-59. 
65 Дубов И.Г. Феномен менталитета: психологический анализ // Вопросы 
психологии. – 1993. – №5. – C. 47.
66 Қазақ әдеби тілінің сөздігі. Он бес томдық. / Құраст. Б.Әбілқасымов, 
С.Бизақов, Ә.Жүнісбеков және т.б. – Алматы, 2011. – T.5. – Д-Ж. – 752 б. 
67 Covey Stephen R. The 7 Habits of Highly Effective People: Powerful Lessons in 
Personal Change. New York, NY: Simon & Schuster, 2013. – 391 p. 
68 Байсыдық И.Б. Абай қара сөздеріндегі мінез сипаты атаулары туралы // Қазақ 
халқының ұлы ақыны, ағартушысы Абай Құнанбайұлының 175 жылдығына орай 
өткен «Абай мұрасы – рухани жаңғырудың қайнар көзі» атты ONLINE 
негізіндегі Халықаралық ғылыми-практикалық конф. матер. – Алматы: Қыздар 
университеті, 2020. – Б. 53-56.
69 Смағұлова Г. Мағыналас фразеологизмдер сөздігі. – Алматы: «Сөздік- 
Словарь» баспасы, 2001. – 192-бет. 
70 Қазақ әдеби тілінің сөздігі. Он бес томдық. / Құраст. Т.Жанұзақ, С.Омарбеков, 
Ә.Жүнісбек және т.б. – Алматы, 2011. – Т. 1. – A-A. – 752 б. 
71 Тер-Минасова С.Г. Язык и межкультурная коммуникация. – Москва, 2000. – 
146 с.
72 Қазақ әдеби тілінің сөздігі. Он бес томдық / Құраст. Ғ.Қалиев, С.Бизақов, 
О.Нақысбеков және т.б. – Алматы, 2011. – Т. 2. – А-Б. – 744 б. 
73 Қазақ әдеби тілінің сөздігі. Он бес томдық. / Құраст.: Н.Әшімбаева, 
Қ.Рысбергенова, Ж.Манкеева және т.б. – Алматы, 2011. – Т. 4. – Б-Д. – 752 б. 
74 Табылды Ә. Ақкөңілділік мінез әдебі: 6 сынып. // Ұлттық тәрбие = 
Национальное воспитание. – 2015. – №2. – Б. 13-18. 
75 Байсыдық И.Б., Кудеринова К.Б. Қазақ тіліндегі жағымды мінез 
концептілерінің тілдік репрезентанттары // А.Байтұрсынұлы атындағы тіл білімі 
институтының «Тілтаным» журналы. – Алматы, 2023. №1 (89). – Б. 44-55. 
76 Қазақ әдеби тілінің сөздігі. Он бес томдық. / Құраст.: Ә.Ыбырайым, 
А.Жанабекова, Қ.Рысбергенова және т.б. – Алматы, 2011. – Т. 9. – Қ-Қ. – 744 б. 
77 Қазақ әдеби тілінің сөздігі. Он бес томдық. / Құраст.: М.Малбақов, Қ.Есенова, 
Б.Хинаят және т.б. – Алматы, 2011. – Т.14. –Т-Y. – 800 б. 
78 Қазақ әдеби тілінің сөздігі. Он бес томдық. / Құраст. Ж.Қоңыратбаева, 
Ғ.Қалиев, Қ.Есенова және т.б. – Алматы, 2011. – T. 6. – Ж-Ж – 752 б. 
79 Оразбекұлы Қ. Жастарға Яссауи, Абай, Ыбырай неден қашық болуды өсиет 
етті? // Әділ сот. – 2010. – № 1. – Б. 11-12. 

136
80 Қазақ әдеби тілінің сөздігі. Он бес томдық. / Құраст.: А.Үдербаев, 
О.Нақысбеков, Ж.Қоңыратбаева және т.б. – Алматы, 2011. – Т. 12. – О-С. – 752 
б. 
81 Мұратова С.А. Адамның жағымсыз қасиетін білдіретін тілдік бірліктердің 
этнолингвистикалық сипаты // Еуразия гуманитарлық институтының 
хабаршысы. – 2014. – № 1/2. – Б. 197-200. 
82 Нұрмағамбетов Ә. Бес жүз бес сөз. – Алматы: Рауан, 1994. – 306 б. 
83 Табылды Ә. Қазақ тұлғалық қасиетіндегі теріс мінездер туралы // Мектептегі 
психология. – 2013. – № 8. – Б. 7-9. 
84 Уәлиұлы Н. Фразеология және тілдік норма. – Алматы: Рик, 1998. – 126 б.
85 Радлов В.В. Опыт словаря тюркских наречий. – Санкт-Петербург, 1899. Т. 1. 
– 1815 с. 
86 Tazhenova A., Baissydyk I., Aitkulova K. National character of the Kazakh people 
// Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің 30 жылдығына арналған «Тәуелсіз 
Қазақстан: тарих және қазіргі заман» республикалық ғылыми-тәжірибелік конф. 
матер. – Семей: Шәкәрім атындағы университеті, 2021. – Б. 173-175. 
87 Қазақ әдеби тілінің сөздігі. Он бес томдық. / Құраст.: А.Жаңабекова, 
Т.Жанұзақ, Б.Әбілқасымов және т.б. – Алматы, 2011. – Т. 15. – Ү-Я. – 828 б. 
88 Табылды Ә. Қазақ тұлғалық қасиетіндегі теріс мінездер туралы // Мектептегі 
психология. – 2013. – №11 (65). – Б. 7-9. 
89 Baissydyk I., Kuderinova K., Shakhanova R., Rizakhojayeva G., Zhyltyrova Zh. 
Lexical aspect in language and culture communication. // XLinguae, ISSN: 1337-8384, 
Vol. 16, No. 1. January, 2023, P. 216 – 223.
90 Табылды Ә. Қазақ тұлғалық қасиетіндегі теріс мінездер туралы // Мектептегі 
психология. – 2013. – № 10. – Б. 34-35. 
91 Этимологический словарь тюркских языков. Общетюркские и межтюркские 
лексические основы на буквы «Қ» и «Қ». – М., 1974. – 368 б. 
92 Құдайбердіұлы Ш. Жол табалық ақылмен: шығармалары. / құр. Жидебай М. 
– Алматы: Абай, 2006. – Б. 214. 
93 Сағидолда Г.С., Әбдімәулен Г.А. «Әйел» концептісінің ұлттық-мәдени 
сипаты // Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия Ұлттық университетінің хабаршысы. 
Филология сериясы. – 2022. – №2. – Б.– 20-30. 
94 Сарыбекова Ж. Қазақ қызына тән ұлттық мінез-құлықты тәрбиелеу 
ерекшеліктері // Ұлт тағылымы. – 2011. – №3. – Б. 4-7. 
95 Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі 
жүйесі. Энциклопедия. – Алматы: DPS, 2011. – Т. 1. – 565 б.
96 Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі 
жүйесі. Энциклопедия. – Алматы: РПК «Слон», 2013. – Т. 4. – 385 б.
97 Кеңесбаев І. Фразеологиялық сөздік. – Алматы: Арыс баспасы, 2007. – 800 б. 
98 Смағұлова Г. Қазақ тілінің фразеологиялық сөздігі. – Алматы: Қазақ 
университеті, 2020. – 398 б. 

137
99 Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі 
жүйесі. Энциклопедия. – Алматы: РПК «Слон», 2012. – Т. 3. – 440 б. 
100 Байсыдық И.Б., Омарбаева Г.С. Әйел мінезі сипаты атауларының 
лингвомәдениеттанымдық негіздері // Абылай хан атындағы ҚазХҚ және ӘТУ 
хабаршысы. Филология ғылымдары сериясы. – Алматы, 2023. – №1 (68). – Б. 24-
39. 
101 Жалпы білім берудегі қазақ тілінің жиілік сөздігі / Жалпы редак. 
басқарғандар: Қажыбек Е.З., Фазылжанова А.М. – Алматы: Дәуір, 2016. – 1472 
б. 
102 Дуйсебекова Ж. М. Ауызша тілдің жүйесі мен құрылымын меңгерту арқылы 
филолог-студенттердің сөз мәдениетін қалыптастыру әдістемесі: Қазақ тілі мен 
әдебиеті филос. докт. (PhD) ... дисс.: 6D011700. – Қаскелең, 2019. – 165 б.
103 Русско-казахский словарь. – Алматы: Арыс, 2007. – Т.1: А-О. – 640 с. Т.2: О-
Я. – 640 с. 

138

жүктеу/скачать 5.82 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: