2. «Өзін-өзі тану» пәнінің мазмұнын ұйымдастыру
Бұдан әрі бастауыш мектептің әрбір сыныбы үшін білім беру мазмұны, дайындық деңгейіне қойылатын талаптар, оқушылардың білімін бағалау өлшемшарттары көрсетілген.
1-сынып (33 сағат, аптасына 1 сағаттан):
1-кесте
Тараулардың атауы
|
Сабақ реті
|
Сабақтардың тақырыбы
|
Мазмұндық негізі
|
I. Ғасырлар даналығы
|
1-2
|
Ақиқатты жолға алып, адалдықпен өмір бастаймыз!
|
Адалдық адамның маңызды қасиеті ретінде. Шындықты айту оңай, ал өтірік айту қиын. Қалжыңдап та өтірік айтуға болмайды. Ақиқат- барлық адамдарды біріктіруші бастау.
|
3-4
|
Тәртіп пен парыз
|
«Тәртіп» және «парыз» ұғымдарының мағынасы. Бес «Т»: тәртіп, талап, тыныштық, тазалық, татулық.
|
5-6
|
Өзіңмен үйлесімді
өмір сүру!
|
Ар-ұжданыңа құлақ қой. Адамзаттың рухани ұстаздары ар-ұждан туралы. Зейінді топтастыра және басты нәрсеге назар аудара білу.
|
7-8
|
Сүйіспеншілік сый талап етпейді
|
Сүйіспеншілік маңызды жалпыадамзаттық құндылық ретінде Қызмет ету және әлем халықтарының ертегілері мен өсиет әңгімелерінегі риясыз сүйіспеншілік.
|
II. Тату отбасы
|
9-10
|
Менің үйім
|
Адам – отбасы мүшесі.
Отбасындағы, ұжымдағы өзара қарым-қатынас.
Кеңпейілділік таныту.
Ынтымақтастық, өзара көмек, құрмет.
|
11-12
|
Менің достарым
|
«Достық» ұғымы туралы түсінік.
Адам өміріндегі достықтың мәні.
Сыныптағы достық.
Достықтың біріктіруші бастауы.
|
13-14
|
Бір-бірімізге көмектесеміз
|
Отбасындағы және мектептегі өзара көмек, қолдау, кішіпейілділік және қайырымдылық.
Адамның іс-әрекетіне көмекке келу ұмтылысын таныту.
|
15-16
|
Алғыс айту – игілік сыйлау!
|
Алғыс айту – адамның басты қасиеті.
Отбасында, мектепте, қоғамда алғыс айта білу білігі.
|
III. Адам болам десеңіз
|
17-18
|
Жақсылық жолымен жүреміз
|
Жақсылық адамның қасиеті ретінде. Жақсы іс.
|
19-20
|
Қарым-қатынас әліппесі
|
Қарым-қатынас адамның өмір сүруінің қажетті шарты ретінде. Қоғамдық орындардағы тәртіп ережесі. Мінез-құлық мәдениеті. Әдептілік тұлғаның басты қасиеті ретінде.
Күнделікті өмірде әдептілік көрсету.
|
21-22
|
Көңіл күй шаттығы
|
Әлемді жағымды қабылдауға ұмтылу. Қуаныш өмірлік күштің бастауы ретінде. Оқудағы, еңбектегі, шығармашылықтағы жақсы көңіл күй.
|
23-24
|
Менің Отаным
|
Қазақстан – барша қазақстандықтардың Отаны. Кіші Отан.Туған үй, туған қала, ауыл.
|
IV. Қандай ғажап бұл әлем!
|
25-26
|
Туған табиғат
|
Табиғат – біздің үйіміз.
Табиғаттың сұлулығы. Табиғатқа ұқыпты қарау.
|
27-28
|
Денсаулыққа апарар жол
|
Тәндік және рухани денсаулық. Жақсы ойлар біздің денсаулығымызды нығайтады. Жағымды ойлау білігі. Салауатты өмір салты ережелері.
|
29-30
|
Әрдайым көмектес, ешқашан зиян келтірме
|
Басқа адамдарға, жан-жануарларға, табиғатқа жанашырлық, көңіл бөлу білігі. Қоғамдық меншікке ұқыпты қарау.
|
31-32
|
Жер – ортақ үйіміз
|
Ұлттар көп – адамзат біреу, жұлдыздар көп –
аспан біреу. Әлем халықтарының мәдениетіндегі ортақтық.
|
|
33
|
Балалық шақ мейрамы
|
Өткенді жалпылау.
|
«Өзін-өзі тану» пәні бойынша оқушылардың білім сапасын бағалау
1 сыныпқа арналған бағдарламада әзірленген «Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар» негізінде жүргізіледі.
Рухани-адамгершілік білім берудің ерекшеліктеріне сәйкес сандық емес, сапалық баға маңызды, сондықтан әрбір жартыжылдықтың қорытындысы бойынша «сынақ» бағасы қойылады. «Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар» пән бойынша сынақ қоюдың өлшемшарты қызметін атқарады.
Егер оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын барлық талаптар орындалса, оқушыға «сынақ» қойылады.
2-сынып (34 сағат, аптасына 1 сағаттан):
2-кесте
Тараулардың атауы
|
Сабақ реті
|
Сабақтардың тақырыбы
|
Мазмұндық негізі
|
I. Ғасырлар даналығы
|
1-2
|
Ұлы Абайдың даналығы
|
Жалпыадамзаттық құндылықтар Абай ілімінің негізі ретінде.
|
3-4
|
ГХ. Андерсеннің дана ертегілері
|
Адам мінезі. Ізгілікті қасиеттер адамға өмірінде қалай көмектеседі.
|
5-6
|
Білім – өмір шырағы
|
Білім құндылығы. Өмір таным көзі ретінде. Оқудағы жауапкершілік. Ұстаз тәлімгер және дос ретінде.
|
7-8
|
Мектеп – біздің ортақ үйіміз
|
Мектеп және мектептік достық құндылығы туралы. Мектеп мүлкіне мұқият қарау. Мінез-құлық ережесін сақтау. Мұғалімге, тәрбиешіге құрмет.
|
II. Тату отбасы
|
9-10
|
Өзіңді жақсылықпен таразыла
|
Отбасындағы жақсы өзара қарым-қатынас. Адамшылық, қайырымдылық, түсіну, өзара көмек.
|
11-12
|
Адам жақсы ісімен көрікті
|
Отбасында өз мінез-құлқыңды басқару. Өзін-өзі адамгершілікті кемелдендіру. Жақсы мінез-құлық ережесі. Адам мәдениеті.
|
13-14
|
Адал және ақкөңіл болу
|
Адалдық адамның құндылықты қасиеті ретінде. Жағымды ойлау.
|
15-16
|
Салауатты отбасы
|
Денсаулық құндылығы. Отбасындағы белсенді және салауатты өмір салты.
|
III. Адам болам десеңіз
|
17-18
|
Өзіңді және басқаларды құрметтеуді үйренеміз
|
Адамның коммуникативтік мәдениеті. Жағымды қарым-қатынас адамдарды түсіну мен құрмет көрсету ретінде. Адамның адамгершілігі. Адамдарға ықыласпен қарау.
|
19-20
|
Кешіре білуді үйренеміз
|
Кешіре білудің мәні. Шыдамдылық. Жағымды ойлауды дамыту.
|
21-22
|
Дос болуды үйренеміз
|
Достықтағы жағымды қарым-қатынас. Достықта қажетті қасиеттер. Сыныптағы достық.
|
23-24
|
Жақсы көруді үйренеміз
|
Риясыз сүйіспеншілік. Өмірдегі риясыз сүйіспеншіліктің мысалдары.
|
IV. Қандай ғажап бұл әлем!
|
25-26
|
Біз өсіп жатқан өлке
|
Отанға адалдық. Біздің еліміздің тарихына қызығушылық және ұқыпты қатынас. Біздің еліміздің бүгінгі күніне моральдық жауапкершілік. Туған өлкенің әсемдігі.
|
27-28
|
Туған өлкенің табиғатын сақтауды үйренеміз
|
Табиғат және адам. Тірі табиғатты танудың бастаулары. Табиғат шабыт, шығармашылық қиял, жарқын қиялдың бастауы ретінде.
|
29-30
|
Біз өмір сүріп жатқан ел
|
Атамекен. Халықтар бірлігі. Түрлі ұлт адамдарының достығы еліміздің мызғымастығы мен беріктігінің негізі ретінде. Қазақ халқының, Қазақстанда тұратын өзге ұлт өкілдерінің кұнделікті өмірі мен мейрамдары.
|
31-32
|
Әсемдік әлемінде
|
Жалпыадамзаттық құндылықтар өмірлік бағдар ретінде. Шығармашылық сабақтары.
|
33-34
|
Балалық шақ мейрамы
|
Өткенді жалпылау.
|
«Өзін-өзі тану» пәні бойынша оқушылардың білім сапасын бағалау 2-сыныпқа арналған бағдарламада әзірленген «Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар» негізінде жүргізіледі.
Рухани-адамгершілік білім берудің ерекшеліктеріне сәйкес сандық емес, сапалық баға маңызды, сондықтан әрбір жартыжылдықтың қорытындысы бойынша «сынақ» бағасы қойылады. «Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар» пән бойынша сынақ қоюдың өлшемшарты қызметін атқарады.
Егер оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын барлық талаптар орындалса, оқушыға «сынақ» қойылады:
3-сынып (34 сағат, аптасына 1 сағаттан):
3-кесте
Тараулардың атауы
|
Сабақ реті
|
Сабақтардың тақырыбы
|
Мазмұндық негізі
|
I. Ғасырлар даналығы
|
1-2
|
Жалпыадамзаттық құндылықтарды зерделейміз
|
Адамзат тарихындағы өзін-өзі тану. Жалпыадамзаттық құндылықтар адамзат мәдениетінің рухани-адамгершілік негізі ретінде
|
3-4
|
Халықтың мәдени мұрасы
|
Мәдени мұра халық даналығының, руханилық бастаудың көрінісі ретінде. Ұрпақтар байланысы. Адамзаттың өткені, бүгіні және келешегі.
Мәдени мұра – өзін-өзі танудың бастауы.
|
5-6
|
Кітап – білім көзі
|
Кітап адамзаттың білімі мен даналығының көзі ретінде. Сүйікті кітаптар. Мектеп оқулығы. Адам өміріндегі кітаптың рөлі.
|
7-8
|
Оқу – менің еңбегім
|
Оқу оқушының басты еңбегі ретінде. Білімге апарар жол. Мақсаттар қою және оған қол жеткізу білігі. Еңбексүйгіштік – оқудағы табыстың негізі.
|
II. Тату отбасы
|
9-10
|
Отбасындағы қарым-қатынас мәдениеті
|
Отбасындағы жауапкершіліктер. Отбасындағы жағымды қарым-қатынас және бірін-бірі қолдау.
|
11-12
|
Бастаулардың бастауы
|
Туған үй. Адамның отбасы. Отбасындағы өзара қарым-қатынас негізі. Отбасы мүшелерінің жауапкершілігі.
|
13-14
|
Өзіңді және басқаларды түсіне білу
|
Өзара түсіністік құндылығы. Келісім. Адамдарменкішіпейілділікпен және әдептілікпен қатынас жасау.
|
15-16
|
Бәрі де сүйіспеншіліктен басталады
|
Сүйіспеншілік – рухани құндылық. Сүйіспеншілік адамдар арасындағы өзара қарым-қатынас ретінде.
|
III. Адам болам десеңіз
|
17-18
|
Ақкөңілділік және оптимизм
|
Ақкөңілділік және оптимизм адам мінезінің басты қасиеті ретінде.
|
19-20
|
Ақниеттілік туралы
|
Ақниетті адам. Ақниеттілік адамдар арасындағы жақсы қарым-қатынастың қажет шарты ретінде.
|
21-22
|
Жомарттық пен кеңпейілділік
|
Жомарттық жанның күйі ретінде. Кеңпейілділік –нағыз адамшылықтың бір қыры.
|
23-24
|
Өз еліңнің патриоты болу
|
Патриот. Патриотизм. Патриоттың әрекеттері мен істері.
|
IV. Қандай ғажап бұл әлем!
|
25-26
|
Сүйіспеншілік пен жақсылық жолы
|
Өзін-өзі тану сүйіспеншілік пен жақсылыққа барар жол ретінде. Адам – ардақты ат.
Жақсы сезімдер. Адамның әрекетінде бейнеленуі.
|
27-28
|
Табиғатпен үйлесім
|
Үйлесім. Әсемдік. Адам мен табиғаттың байланысы. Адамның табиғатқа сүйіспеншілігі. Адамның табиғатқа мұқияттықпен және қамқорлықпен қарауы.
|
29-30
|
Денсаулық сыры
|
Денсаулық сыры. Салауатты өмір салты ережелері. Шындықты жағымды қабылдау салауатты өмір салтының шарты ретінде. Адамның және денсаулықтың адамгершілік негізі. Еңбек және демалыс тәртібі.
|
31-32
|
Жер – біздің ортақ үйіміз
|
Адамзаттың бірлігі әлемнің болашақ дамуының негізгі факторы ретінде.
|
33-34
|
Балалық шақ мейрамы
|
Өткенді жалпылау.
|
«Өзін-өзі тану» пәні бойынша оқушылардың білім сапасын бағалау 3 сыныпқа арналған бағдарламада әзірленген «Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар» негізінде жүргізіледі.
Рухани-адамгершілік білім берудің ерекшеліктеріне сәйкес сандық емес, сапалық баға маңызды, сондықтан әрбір жартыжылдықтың қорытындысы бойынша «сынақ» бағасы қойылады. «Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар» пән бойынша сынақ қоюдың өлшемшарты қызметін атқарады.
Егер оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын барлық талаптар орындалса, оқушыға «сынақ» қойылады:
4-сынып (34 сағат, аптасына 1 сағаттан):
4-кесте
Тараулардың
атауы
|
Сабақ реті
|
Сабақтардың
тақырыбы
|
Мазмұндық
негізі
|
I. Ғасырлар даналығы
|
1-2
|
Адамзат мәдениетінің рухани-адамгершілік әлемі
|
Ежелгі Грекияғұламалары. Ұлы грек даналары туралы өсиет әңгімелер мен оқиғалар.
|
3-4
|
А.Құнанбаев пен Ш.Құдайбердиев ілімдеріндегі өмірдің мақсаты
|
Адамның өмірлік мақсаты.
Адамның өмірлік мақсаттарға қол жеткізу жолдары.
|
5-6
|
Адам бол!
|
Адам болу деген не?
Адамның мінезі.
|
7-8
|
Адамның ішкі сұлулығы
|
Адамның ішкі сұлулығы. Өзін-өзі тану қуанышы. Өзін-өзі тану – сүйіспеншілік пен жақсылық жолы.
|
II. Тату отбасы
|
9-10
|
Отбасындағы өзара түсіністікті үйренеміз
|
Өзара түсіністік – отбасындағы жақсы қарым-қатынастың негізі. Бірін-бірі тыңдау, есту және түсіну білігі.
|
11-12
|
Отбасы дәстүрлері
|
Отбасылық дәстүрлер. Отбасындағы сыйластық. Өзара түсіністік отбасындағы бақыттың шарты ретінде. Отбасылық мейрамдар. Отбасылық мейрамдар. Отбасы бақыты.
|
13-14
|
Менің ұжымым
|
Мектеп ұжымы, сынып ұжымы, бірлескен шығармашылық іс-әрекет. Сыныптағы достық. Ұжымдағы адамгершілік құндылықтар.
|
15-16
|
Ардақты ат
|
Жақсы іс адамның ардақты атының негізі ретінде. Өзіңе және басқаларға құрметпен қарау. Адамның адамгершілігі.
|
III. Адам болам десеңіз
|
17-18
|
Дербестік және жауапкершілік
|
Дербестік және жауапкершілік тұлғаның құнды қасиеті ретінде. Дербес адам. Жауапкершілікті адам.
|
19-20
|
Батылдық және табандылық
|
Батылдық пен табандылық – адам мінезінің қасиеті. Батыл адам. Табанды адам. Мінезді тәрбиелеу.
|
21-22
|
Ар-ұждан ғылымы
|
Ар-ұждан адамның адамгершілік бағдары ретінде. Адалдық, әділеттілік, ашықтық ар-ұжданға сәйкес өмір сүрудің мүмкіндігі ретінде. Адамның адамгершілік санасы.
|
23-24
|
Мен азаматпын!
|
Азамат. Азаматтық парыз. Азаматтық сезім. Отанға қызмет ету.
|
IV. Қандай ғажап бұл әлем!
|
25-26
|
Табиғаттың сергітетін күші
|
Табиғат – барлық тіршіліктің бастауы. Табиғат – дана ұстаз. Табиғи шипажайлар. Адам мен табиғаттың өзара түсіністігі мықты денсаулық пен ұзақ өмір сүрудің шарты ретінде.
|
27-28
|
Тірі су
|
Су – табиғат байлығы. Қазіргі әлемдегі су қорлары. Судың қасиеті. Адам үшін судың маңызы.
|
29-30
|
Туған жердің әсемдігі
|
Туған өлкенің табиғаты. Туған жердің әсемдігі –
сүйіспеншілік пен шабыттың бастауы.
|
31-32
|
Жер – ортақ үйіміз
|
Ғаламшарымыздың болашағы үшін жауапкершілік.
|
|
33-34
|
Балалық шақ мейрамы
|
Өткенді жалпылау.
|
«Өзін-өзі тану» пәні бойынша оқушылардың білім сапасын бағалау 4 сыныпқа арналған бағдарламада әзірленген «Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар» негізінде жүргізіледі.
Адамгершілік-рухани білім берудің ерекшеліктеріне сәйкес сандық емес, сапалық баға маңызды, сондықтан әрбір жартыжылдықтың қорытындысы бойынша «сынақ» бағасы қойылады. «Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар» пән бойынша сынақ қоюдың критериі қызметін атқарады.
Егер оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын барлық талаптар орындалса, оқушыға «сынақ» қойылады.
Достарыңызбен бөлісу: |