Жаңа пайда болған Египет ұлы державалығы және көршілердің онан қорқу жаңа пайда болған Египет мектебі египет халқының өзінің жоғары өкімет сіңіруге тиісті қорқыныш біржолата
Белгіленген түсініктер мен сенімдердің болуын талап етті. Египет өнері де патшаларды мадақтау сол патшалар өздерінің жеке дара билік жүргізуіне негіз етіп алған мызғымас және түсініксіз идеяларды мадақтау негізінде жасалды. Мұның үстіне бұл өнер эстетикалық ләззаттың қайнар көзі ретінде оның үстіне бұл өнер эстетикалық ләзаттың қайнар көзі ретінде емес осы йдеялардың өздері мен ресми атағына сай ізгі құдай перғауын билігін қиялды да таңданарлық формалар мен бейнелер арқылы орнықтыру үшін жасады.
Бірақ бұл жеткілңксіз. Перғауын билігінің Египет халқына, египет мемлекетінің көрші тайпалармен патшалықтарға билігі барған сайын берік орныға түсті. Ал, енді мұны адамды күтіп тұрған
Бұл- бірнеше жылдар бойы Египетке шабыт берген батыл да табанды қарсылық. Өнер деп атайтын творчество көз аясындағы дүниені өзінше бейнелейтін адамдар түсінігінде үлкен сиқырлы күшке ие болады. Египеттіктерге оғаштық өмірдің табиғи ағысын бұзушылық болып көрінген ажалды тоқтату жеңіп шығу жөніндегі ынтық үміт аруаққа табыну, Египеттің бүкіл өнеріне өз таңбасын салды. Ежелгі Египеттік құл иеленуші қоғамның тоқырау сипаты жалпы Египеттік өнердің бір сарындылығын белгіледі.
4.Бақылау сұрақтары.
-
Орта патшалық кезеңдегі ғибадатхананың жаңа типтері.
Карнак пен Луксордегі ғибадатханалар кешені. Аменемхет IV
5.Студенттің үй тапсырмасы.
-
Египет мектебі .
-
Сәулет өнері.
-
Ғибадатханалар түрлері.
6.Студенттің аудиторияда орындайтын тапсырмасы.
Глоссарии, коллоквиум , тест , реферат талдай келе,
1. конспект жазу.
-
СӨЖ тақырыбына сәйкес жазылған
-
баяндама
-
реферат.
-
Тестілік –сауалнама.
7.Әдебиеттер.
1 .Лев Любимов. Ежелгі дүние өнері.
2 .Щипанов Жас мүсіншілер мен суретшілер.
3 .Әлмұханбетов.Сурет салу әдістері.
4 .Герман М. Антуан Ватто. – М. Искусства 1984- 208с.
5 .Западноевропейская художественная культура 18 века / отв.ред. В. Н. Прокофьев- М. Наука, 1980
Оқулықтар.
1. Каптериева. Т.П. Быков. В.Искуство Франци 17 век М.Советский художники
Лебяденский М.С.Портреты Рубенса.М.Изобразителное искуство. 1991
2.Л.Любимов. Батыс Европа өнері.
1.Сабақтың тақырыбы. Ежелгі Қосөзен өңірінде қалыптасқан өнерге жалпы сипаттама.
Египет өнерімен ұқсастықтары, ерекшеліктері, әлемдік өнерге қосқан үлесі.
2.Сабақтың жоспары.
-
Египет өнерімен ұқсастықтары.
-
Ежелгі Қосөзен өңірінде қалыптасқан өнерге жалпы сипаттама
3.Теориялық мәліметтер.
Қосөзен алқабында тағы бір мемлекет хеттер патшалығы өмір сүрді,кіші азияда таулы аймақты жайлаған бұл ел өзіндік ағыммен дербес дамыды. Олардың қаласы оның ішінде астанасы хаттуса биік әрі мықты қорғандармен дамыды. Хеттердің өнері мүсін өнері олардың сәулетінің ықпалымен қақпаларын біте қайнасып ауыр әсер қалдырды. Және тілсіз табиғаттың дүлей үстемдігі сезілді. Соның бір айғағы ескерткіш Хаттус қаласындағы арыситанда қақпа. Хет павтшалығы аймақтағы мықты әрі соғы техникасы ең озық мемлекет болды. Патшалық ірі тұрақты армия ұстады қос дөңгелекті соғыс арбамен жабдықталды.
Фиван билеушілері азаттық соғысының көсемі болуымен елді азат етумен халық арасында үлкен құрметке бөленіп,патшалықта мерейлер үстем болды. Соның арқасында бүкіл мысыр патшалығының байлығын өз меншігіне пайдалануға осы тұстағы перғауындар билігі өздерінің ата-бабаларының билігін әлденеше рет асып түсті. Оларды қарапайым халық құдайға теңеп тәңірдей табынды. Мемлекеттік тәртіпті күшейту үшін күн құдайы амонды тұрақты күшті әскер ұстаған патшалар осы кезеңде жан-жағындағы елдерді бағындырып байлықтарын талам таражға салып,байып отырады.Асып-тасып жатқан байлықтың өздеріне айтулы храм ғибадатхана салдыра бастады.
Осындай құрылыстың бірі Фив сәулеті өнерінің маржаны болып табылатын әйел патша Хатшепсут ғибадатханасыСәулет кешені баяғы Деир-Әл-Бахри аңғарында Менхутеп ғибадатханасының жанында тұрғызылды.Хатшепсут ғибадатханасының жанында тұрғызылды. Бірақ көлемді аумағымен әшекей безендірілуімен одан асып түседі.Қабырғалары көптеген алуан түрлі бедермелі суреттермен жазулармен көмкерілген. Керегенің бірінде патшаның сомали еліне жасаған жорығы ол жақтан әкелген асыл бұйымдары туралы шежіре баяндалған. Алдыңғы алаңда 200ден астам құдай түріндегі патшаның мүсіндері қойылған сонымен қатар ніл жағалауында кешенге қойылған екі жағында хатшепсуттың сфинкстері сап түзеген. Міне, осылай мүсін мен сәулет өнерін тоғыстыра отырып табиғатпен байланыстыру үлкен кемеңгерлікті білімділікті керек етеді.
4.Бақылау сұрақтары.
-
Архитектура.
-
Пирамида және ғибадатхана.
-
Джосер пирамидасы .
-
Гизедегі ғибадатхана.
5.Студенттің үй тапсырмасы.
1. Сәулет өнері.
2. Пирамида және ғибадатхана.
-
Джосер пирамидасы .
-
Гизедегі ғибадатхана.
6.Студенттің аудиторияда орындайтын тапсырмасы.
Глоссарии, коллоквиум , тест , реферат.
-
СӨЖ тақырыбына сәйкес жазылған
-
баяндама
-
реферат.
-
Тестілік –сауалнама.
7.Әдебиеттер.
1 .Лев Любимов. Ежелгі дүние өнері.
2 .Щипанов Жас мүсіншілер мен суретшілер.
3 .Әлмұханбетов.Сурет салу әдістері.
4 .Герман М. Антуан Ватто. – М. Искусства 1984- 208с.
5 .Западноевропейская художественная культура 18 века / отв.ред. В. Н. Прокофьев- М. Наука, 1980
Оқулықтар.
1. Каптериева. Т.П. Быков. В.Искуство Франци 17 век М.Советский художники
Лебяденский М.С.Портреты Рубенса.М.Изобразителное искуство. 1991
2.Л.Любимов. Батыс Европа өнері.
1.Сабақтың тақырыбы. Б.ж.с. дейінгі жылдардағы Шумер және Аккад қалаларының ежелгі мәдениті. Б.ж.с. дейінгі 2 – мыңыншы – 6 ғ. Вавилон және б.ж.с. дейінгі 1 мыңыншы жылдардағы Асирия мәдениеті. Сарайлар мен зиккураттар.
2.Сабақтың жоспары.
1. Б.ж.с. дейінгі жылдардағы Шумер және Аккад қалаларының ежелгі мәдениеті.
2.»Ақ храм»мен «Қызыл үй»сәулет құрылысы.
3.Кішігірім патшалықтар.
3.Теориялық мәліметтер.
Вавилон өнері Шумер,Аккад өнерінен кейін б.э.дейінгі екінші мыңжылдықта осы аймақта әр түрлі мәдени орталықтар пайда болды.Осы тұста Оңтүстік Қосөзен аймағы Вавилонның қол астына қарап бір мемлекет құрады, кезінде тек аудандық кішігірім қалашық болып табылатын Вавилон қалашығы ірі аумақты күшті мемлекеттің астанасы болды. Қала жан-жақты өркендеп дүниенің әр түрлі елдерімен қызу қарым-қатынас орнатты.
Мәдениет пен өнер өркен жайды, бірақ та өкініштісі сол дәуірдегі вавилонның өнер ескерткіштері бізге жетпейді.Олардың болғанын тек қана тарихи шежіре деректерден ғана оқып білеміз.Соған қарамай кейінгі археологиялық қазбалардан кейін біраз өнер көздері аршылып алынды. Соның бірі вавлон қаласының жанындағы көрші мемлекет –қала. Сузакта табылған тас тақтайшада бедермелі шығарма. Онда патша хаммапуридің шамаш құдайдың алдында тұрған бейнесі қашалған осы бедерлеме бейнелеу әдісінде де шумер мен аккад өнерінің ықпалы тиді. Соған қарамй вавилон өнеріне тән нәрсе сабырлық басымдау оқыс қимыл жоқтың қасы.
Мәдениет пен өнер өркен жайды, бірақ та өкініштісі сол дәуірдегі вавилонның өнер ескерткіштері бізге жетпейді.Олардың болғанын тек қана тарихи шежіре деректерден ғана оқып білеміз.Соған қарамай кейінгі археологиялық қазбалардан кейін біраз өнер көздері аршылып алынды. Соның бірі вавлон қаласының жанындағы көрші мемлекет –қала. Сузакта табылған тас тақтайшада бедермелі шығарма. Онда патша хаммапуридің шамаш құдайдың алдында тұрған бейнесі қашалған осы бедерлеме бейнелеу әдісінде де шумер мен аккад өнерінің ықпалы тиді.
Сонымен қоса мүсіншінің жетік білімділігі де айқын сезілді.Қосөзен алқабында тағы бір мемлекет хеттер патшалығы өмір сүрді,кіші азияда таулы аймақты жайлаған бұл ел өзіндік ағыммен дербес дамыды. Олардың қаласы оның ішінде астанасы хаттуса биік әрі мықты қорғандармен дамыды. Хеттердің өнері мүсін өнері олардың сәулетінің ықпалымен қақпаларын біте қайнасып ауыр әсер қалдырды. Және тілсіз табиғаттың дүлей үстемдігі сезілді. Соның бір айғағы ескерткіш Хаттус қаласындағы арыситанда қақпа. Хет павтшалығы аймақтағы мықты әрі соғы техникасы ең озық мемлекет болды. Патшалық ірі тұрақты армия ұстады қос дөңгелекті соғыс арбамен жабдықталды.
4.Бақылау сұрақтары.
1. Б.ж.с. дейінгі жылдардағы Шумер және Аккад қалаларының ежелгі мәдениеті.
2.»Ақ храм»мен «Қызыл үй»сәулет құрылысы.
3.Кішігірім патшалықтар
1.Қалашық.
5.Студенттің үй тапсырмасы.
1.Қосөзен сәулет өнері.
2.Әлемге аян болған мемлекеттер.
3.Шумер патшалығы.
6.Студенттің аудиторияда орындайтын тапсырмасы.
Глоссарии, коллоквиум , тест , реферат
1. конспект жазу.
-
СӨЖ тақырыбына сәйкес жазылған
-
баяндама
-
реферат.
-
Тестілік –сауалнама.
7.Әдебиеттер.
1 .Лев Любимов. Ежелгі дүние өнері.
2 .Щипанов Жас мүсіншілер мен суретшілер.
3 .Әлмұханбетов.Сурет салу әдістері.
4 .Герман М. Антуан Ватто. – М. Искусства 1984- 208с.
5 .Западноевропейская художественная культура 18 века / отв.ред. В. Н. Пр Оқулықтар.
1. Каптериева. Т.П. Быков. В.Искуство Франци 17 век М.Советский художники
Лебяденский М.С.Портреты Рубенса.М.Изобразителное искуство. 1991
2.Л.Любимов. Батыс Европа өнері.
1. Сабақтың тақырыбы: Грек өнерінің Батыс еуропа классикалық өнердегі орны. Оның мифологиямен байланысы. Грек өнерінің қалыптасуына Эгей көркем мәдениеті мен Египет, Месапатомия өнерінің тигізетін әсері.
2. Сабақтың жоспары:
-
Эгей көркем мәдениеті
-
Месапатомия өнері.
3. Теориялық мәліметтер.
Грек жерінің солтүстігіне солтүстіктен келген көшпенді тайпалардың қысымымен ахей, даная тайпалары келіп қоныс тепті. Кейіннен грек халқының негізін құрған бұл тайпалар хеттермен аралас-құралас өмір кешті. Ахейліктер бірте-бірте Грек жерін игере бастады.Алғаш олар шығысқа сонан эгей мәдениетінің орталығы болған кіші азия жағасына соңынан крит аралына барар теңіз жолын игерді.
Сан ғасырлық тарихы бар грек мәдениеті өзінің бастауын ежелгі эгей хет пеласгтардан алады. Мыңжылдықта ежелгі грек жерін эгейліктер жайлаған. Көне жұрт эгейліктер туралы жартымды тарихи деректер жоқ. Тіпті кейінгі дәуірде эгейліктер аты аталмай тарих төрінен біржола кетеді.Ғалымдардың пайымдауынша олардың тілінің үнді европа парсы тілдермен ешқандай туыстығы үндестігі жоқ деген болжамды айтады. Олардың тарих төрінен із түзсіз жоғалып кетуі көптеген болжам аңыздарды тудырады.
Сондай болжамның бірі эгейліктердің батыс жарты шарына немесе аңыздарды айтылатын атлантида құрлығына ауып кетуі ғажап емес дегенге саяды.Әзірше мұның бәрі тек жорамал.Тарихи жұмбақ эгейліктердің кейін мұнда екінші мыңжылдықта хеттер өмір сүрді. Солтүстік кіші азиядан келген хет тайпалары осында орнығып күшті патшалық құрды.
Хет патшалығы өңірінде бірнеше ғасыр бойы үстемдігі жүргізген сол дәуірдегі топонимді жер су аттарына ден қойсақ хеттердің түрік тектес халықтармен туыстас екені аңғарамыз. Хеттер заманында Кипр аралы алашия ал херсон түбегі қоржын аталған еді.Осының алдында
4.Бақылау сұрақтары.
-
Эгей көркем мәдениеті
-
Месапатомия өнері.
6.Студенттің аудиторияда орындайтын тапсырмасы.
-
Глоссарии, коллоквиум , тест , реферат СӨЖ тақырыбына сәйкес жазылған
-
баяндама
-
реферат.
-
Тестілік –сауалнама.
7.Әдебиеттер.
1 .Лев Любимов. Ежелгі дүние өнері.
2 .Щипанов Жас мүсіншілер мен суретшілер.
3 .Әлмұханбетов.Сурет салу әдістері.
4 .Герман М. Антуан Ватто. – М. Искусства 1984- 208с.
5 .Западноевропейская художественная культура 18 века / отв.ред. В. Н. Пр Оқулықтар.
1. Сабақтың тақырыбы: Архайка өнері. Мүсін типтері:құдайлар, куростар, коралар. Архаикалық мүсіннің стилистикалық ерекшеліктері Грек сәулет өнеріндегі үш ордерлік жүйенің қалыптасуы.
2. Сабақтың жоспары:
-
Архайка өнері. Мүсін типтері:құдайлар, куростар, коралар.
-
Архаикалық мүсіннің стилистикалық ерекшеліктері
-
Грек сәулет өнеріндегі үш ордерлік жүйенің қалыптасуы.
3. Теориялық мәліметтер:
Достарыңызбен бөлісу: |