Бекітілген қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының ішкі қызмет жарғысы

Ескертпе:

1. Термометрлер үй-жайдың ішкі қабырғасына, пештер мен жылыту приборларынан алшақ жерде, еденнен бір жарым метр биіктікте ілінеді.

2. Термометр көрсеткіштері температуралық режимді бақылау кестесіне күн сайын сағат 6-да және ұйықтар алдында сағат 21-де енгізіледі.

Ішкі қызмет жарғысына

18-ҚОСЫМША

1. Әскери бөлім аумағы және сыртқы периметрден елу метр қашықтық қоқыстан және құрғақ шөптен ұдайы тазартылуы тиіс.

Барлық сақтау орындары, қалқалар, оқ-дәрілері бар алаңдар, негізгі және қосалқы өндіріс цехтары, зертханалар, жоғары қуатты желілер, электр станциялары және трансформаторлық шағын станциялар, қазандықтардың мұржалары, суды қысып ағызатын мұнаралар, қоймалар қолданыстағы нормалардың талаптарына сәйкес найзағайдан қорғайтын құрылғылармен және олардың өрт-жарылу қауіпсіздігін қамтамасыз ететін басқа да инженерлік жүйелермен жабдықталуы тиіс.

Өрт сөндіруді сумен жабдықтау көздеріне, ғимараттарға кіреберістер мен аумақ бойынша барлық жолдар өрт сөндіру машиналарының қозғалысы үшін әрқашан бос болуы тиіс.

2. Өрт қауіпсіздігі мақсатында:

мүлкі, әскери және басқа да техникасы бар құрылыстардан елу метр жақын жерде от жағуға, сондай-ақ парктерде, қоймаларда, ангарларда және осыған ұқсас үй-жайларда шылым шегуге және ашық отпен приборларды пайдалануға, үй-жайдан шығар кезде жарықты жағып қалдыруға;

жабдықтар мен электр энергиясы, газбен жабдықтау және орталық (автономдық) жылыту желілерін жөндеу жөніндегі жұмыстарды арнайы даярлығы және осы жұмыстарды орындауға рұқсаты жоқ адамдардың жүргізуіне;

ақаулы пештерді пайдалануға, от жағу үшін жанатын сұйықтарды қолдануға; жанатын материалдар мен мүлікті пештің жанында, ал жанып жатқа пешті қараусыз қалдыруға; киімді пеште, түтін мұржаларында, сондай-ақ отқа қарсы кептіруге; жеке құрам демалып жатқанда (ұйықтағанда) пеш жағуға. Егер пеш жағылса, түтін мұржалары күйеден кемінде екі айда бір рет тазалануы тиіс;

керосин шамдарға жарық беретін керосиннен басқа басқа да жанатын сұйықтарды құюға; едендерді жанатын сұйықтармен жууға және сүртуге; сургучты ашық отпен немесе осы мақсат үшін жабдықталмаған электр плиткасында жылытуға;

ғимараттағы қатып қалған су құбырлары мен басқа да құбырларды ашық отпен (шырақтармен, дәнекерлейтін лампалармен), электр тоғымен жылытуға; ғимараттың құбырлары мен құрылыстарын жылыту тек бумен, ыстық сумен және басқа да қауіпсіз құралдармен жүргізіледі;

ғимараттардың жертөле үй-жайларында жеңіл тұтанатын жанар май сұйықтары мен жанатын материалдарды өңдеумен немесе сақтаумен байланысты шеберханалар мен қоймалар жасауға;

өрт сөндіру құралдарына, электр қалқандарына және электр өшіргішке жолды бөгеуге; шатырларда, баспалдақ торларында және дәліздерде жанатын материалдар мен мүлікті сақтауға; қоршаулар жасауға, қосалқы шеберханалар мен зертханаларды орналастыруға, сондай-ақ осы үй-жайларда тұрғын үй жасауға;

өрт сөндіру құралдарын тағайындалуы бойынша пайдалануға;

ақаулы электр сымы мен жабдығын пайдалануға;

жанбайтын тұғырларынсыз тұрмыстық электр жылыту приборларын қолдануға, оларды үй-жайды жылыту үшін пайдалануға, сондай-ақ тарату қалқандарында жанып кеткен сақтандырғыштарды (тығындарды) сыммен және басқа да заттармен ауыстыруға;

электр шамдарын қағазбен және матамен орауға; сымдарды түсқағаздармен, плакаттармен және басқа да жанатын қаптайтын материалдармен жапсыруға немесе жабуға; жарық беретін электр желілерінің құрылғысы үшін телефон сымдарын пайдалануға;

өртке қарсы тексерілмеген үй-жайларды (қоймаларды) күзетуге тапсыруға тыйым салынады.

3. Киім-кешекті залалсыздандыру және кептіру ұдайы қадағалаумен жабдықталған үлгілік залалсыздандыру камераларында (кептіретін жерлерде) жүргізіледі. Камераларға салар алдында киім-кешек қалталары сыртқа айналдырылуы тиіс.

Киім-кешекті залалсыздандыру және кептіру кезінде камералардың ішіндегі температураны белгіленген нормалардан арттыруға; камералар мен кептіретін жерлерге киім-кешекті артық салуға; май және жанатын сұйықтар сіңген киімді камераға салуға; киім-кешекті камералардың сақтандырғыш торларына жайып қоюға тыйым салынады.

4. Штабтарда, казармаларда, бос уақытты мәдени өткізу орталықтарында, өндірістік және басқа да үй-жайларда шылым шегуге тыйым салынады, тек арнайы бөлінген, арнайы жабдықталған, өртке қарсы қауіпсіз орындарда рұқсат етіледі.

5. Штабтардағы, казармалардағы, бос уақытты мәдени өткізу орталықтарындағы, өндірістік және басқа да үй-жайлардағы дәліздер, өтпелер, негізгі және қосалқы шығатын есіктер, баспалдақ торлары ұдайы бос болуы және қоршалмауы тиіс.

Штабтардың, казармалардың, шеберханалардың, бос уақытты мәдени өткізу орталықтарының және басқа да үй-жайлардың кіретін есіктері сыртқа ашылуы тиіс. Қосалқы шығатын есіктердің алдын бітеп тастауға және баспалдақ торлары мен дәліздердің қабырғалары мен төбелерін жанатын материалдармен жабуға тыйым салынады.

6. Өрт сөндіру құралдары, су тоғандары, сорғыштар, мотопомпалар, өрт гидранттары мен шүмектері ақаусыз болуы тиіс, ал олардың орналасқан орны стандартты көрсеткіштермен белгіленуі тиіс.

Ғимараттар мен объектілердегі өрт сөндіру құралдарының саны арнайы нормалармен айқындалады. Қоймалар, парктер аумағындағы, ангарлар мен өндірістік үй-жайлардағы өрт сөндіру құралдары қалқандарда сақталуы тиіс.

7. Телефон аппараттарының жанында жақын маңдағы өрт сөндіру командасының телефон нөмірі көрсетілген жазу болуы тиіс, ал әскери бөлім аумағында өрт дабылы белгісін беру үшін дыбыс дабылы құралдары болуы тиіс.

8. Күн сайын бөлім командирі белгілеген уақытта барлық шеберханалар, қоймалар, парктер, ангарлар және басқа да өртке қатысты қауіпті өндірістік үй-жайларды жабар алдында қоймалар, цехтар бастықтары, парк, қойма аймағы (техникалық аумақ) бойынша кезекшілер және бөлім бойынша өрт нарядының адамдары тексереді; барлық байқалған кемшіліктер үй-жайларды (қоймаларды) жапқанға дейін жойылады, ал электр желілері сыртқы өшіргіштердің көмегімен сөндіріледі.

Бұл жағдайларда өрт қауіпсіздігі талаптарын орындаудың дәлелі өрт наряды объектіні жапқан адамға тапсыратын өрт жетоны болып табылады. Қоймалар бастықтары мен парк, қойма аймағы (техникалық аумақ) бойынша кезекші объектіні күзетуге тапсыру кезінде жетондарды қарауыл бастығына береді. Бөлім командирі белгілеген уақытта өрт сөндіру нарядының бастығы қарауыл бастығынан өрт жетондарын алады.

9. Әскери бөлімдердегі өртке қарсы қосымша іс-шаралар арнайы ережелерге, басшылықтарға және нұсқаулықтарға сәйкес жүргізіледі.

10. Қару-жарақ, әскери және басқа да техника (әуе кемелері) өрт жағдайында оларды тез алып шығу үшін олардың арасында қажетті өтпелер қалатындай орналастырылады.

11. Парктер мен ангарларда өрт шығудың алдын алу үшін:

машиналарға тұрақтарда жанар май құюға және тесік отын бактарымен, отын желілерімен машиналарды (әуе кемелерін) сақтауға;

машиналар тұрақтарының орындарында штаттан тыс отын бактерінде жанар майды, жағар май материалдарын және бос ыдысты сақтауға;

қаптарды, капоттарды және киімді керосинмен, бензинмен және басқа да жанатын сұйықтармен жууға және тазалауға;

машиналарда бөгде заттарды, әсіресе, май болған шүберектерді, қаптарды, арнайы киімді сақтауға;

парктер қоймаларында және ангарларда жанар майы бар цистерналарды басқа да техникамен бірге сақтауға;

өртке қатысты қауіпті қыздырғыштарды қолдануға;

оларға жанар май құю кезінде ашық отты және «жарқанат» қол шамдарын қолдануға;

машиналарға арналған тұрақтарда дәнекерлеу жұмыстарын жүргізуге;

жерге тұйықталмаған әуе кемелеріне отын құюға;

әуе кемелерінің қозғалтқыштарын қыздыруға және жіберуге;

әуеайлаққа өрт сөндіру құралдары жоқ техниканы жіберуге;

машиналар тұрағына және сақтауға арналған үй-жайлардағы қақпаларды бітеуге, осы үй-жайларда қоймалар, шеберханалар және тұрғын үй жасауға;

машиналар (әуе кемелері) тұрағына және сақтауға арналған үй-жайлардың қақпаларын ішкі тиекке жабуға үзілді-кесілді тыйым салынады.

12. Өрт кезінде машиналарды (әуе кемелерін) дереу алып шығуды қамтамасыз ету үшін күн сайын арнайы тарту құрылғыларымен (аспаптарымен) кезекші тартқыштар мен адамдар наряды бөлінуі тиіс.

Жанар май құю пункттерінде

13. Жанар май құю пункттерінде өрт шығудың алдын алу үшін:

машиналардың сағатына бес шақырымнан артық жылдамдықпен қозғалуына;

жанар май құйылатын машиналарды май құю колонкасынан екі метрге жақын жерге орнатуға;

қозғалтқыштары жұмыс істеп тұрған, сондай-ақ қорабында жеке құрамы бар әскери және басқа да техникаға май құюға;

ұдайы жұмыстар жүргізуге, машиналарды жөндеуге, дыбыс және жарық белгілерін беруге;

шылым шегуге, ашық отты, жарылыстық қорғанысы жоқ қол шамдар мен шырақтарды қолдануға;

жанар майды резервуарға еркін ағызып құюға;

автоцистерналардан жанар майды төгуге, олардың жерге тұйықталуынсыз резервуарларды, май құю колонкалары мен құбыр желілерін пайдалануға;

найзағайдан қорғайтын құралдармен жабдықталмаған май құю пункттерін пайдалануға;

машиналардың қозғалтқыштарын олардың үстіне төгілген жанар майды кетірмей от алдыруға;

май құю пунктінде май болған ескі заттарды сақтауға үзілді-кесілді тыйым салынады.

14. Тез тұтанатын сұйықтарды (керосинді, бензинді, ацетонды, нитролакты және басқаларды) қолданумен жұмыс және аккумулятор батареяларын зарядтау жүргізілетін үй-жайлар арнайы желдеткішпен жабдықталады. Электр қозғалтқыштары, шырақтар, электр тарату құрылғылары жарылыстан қорғалған күйде орнатылады. Газбен дәнекерлеу аппараттарының зарядтау агрегаттары мен генераторлары жеке үй-жайларда орнатылады. Осы үй-жайларға пештерді орнатуға тыйым салынады.

15. Тез тұтанатын сұйықтар жақсы тығындалған металл сауыттарда, бір күндік қажеттіліктен артық емес санда болуы тиіс және жұмыс аяқталған соң арнайы жабдықталған қойма үй-жайына апарылады.

Сыйымдылығы бір текше метрден жоғары сұйық отынмен жұмыс істейтін өндірістік пештер мен агрегаттардың шығын бактары оқшауланған үй-жайларда, ал сыйымдылығы бір текше метрге дейінгілер - жанбайтын қабырғаларда агрегаттардан кемінде бес метр арақашықтықта орнатылады.

16. Сүртетін материалдарды, май болған шүберектер мен ескі заттарды салу үшін барлық өндірістік үй-жайларда жұмыс аяқталған соң міндетті түрде босатылатын қақпақтары бар металл жәшіктер орнатылады.

Май болған арнайы киім өндірістік үй-жайлардан (цехтардан) тыс ілінген күйінде арнайы шкафтарда сақталады. Арнайы киімнің қалталарында май болған сүртетін материалдарды қалдыруға тыйым салынады.

17. Пештерді жағу шеберханаларды жабардан екі сағат бұрын тоқтатылады. Жұмыс аяқталғаннан кейін күні бойы жиналып қалған өндіріс қалдықтары мен қоқыс шеберханалар үй-жайларынан шығарылуы тиіс.

Қоймалар мен сақтау орындарында

18. Қоймалардың (сақтау орындарының) техникалық аумағына сіріңкемен және басқа да тұтандырғыш заттармен жіберуге тыйым салынады.

Қоймалар (сақтау орындары) аумағындағы шөп уақтылы орылуы және жиналуы тиіс. Қоймалар (сақтау орындары) аумағында шөпті кептіруге және құрғақ шөпті жағуға жол берілмейді.

19. Қоймаларда (сақтау орындарында) тек оларға арналған мүлік түрлерін сақтауға рұқсат етіледі.

Қоймаларда (сақтау орындарында) өтпелер мен шығатын есіктерді бітеп тастауға, сондай-ақ қағазбен, қатырма қағазбен, полимерлі материалдардан жасалған үлдірмен және өрт қорғанысы құрамымен өңделмеген маталармен стеллаждарды жапсыруға және терезелерді бүркемелеуге тыйым салынады.

20. Мүлікті қатарлап жинау өтпелер мен шығатын есіктер бос болатындай етіп жүргізіледі. Мүлікті пешке, жылыту радиаторларына, электр өткізгіштері мен шамдарға тым жақын жинауға, сондай-ақ қоймаларда мүлікті ауыстырумен және жинаумен байланысты емес жұмыстарды жүргізуге тыйым салынады.

21. Қоймалар (сақтау орындары) жанында құрылыс материалдарын, отын қорларын немесе қандай да бір мүлікті, сондай-ақ босаған ыдыс пен тығынды жинауға, жалпы сақтау орындарында тез тұтанатын сұйықтарды сақтауға тыйым салынады.

22. Пеш жағатын орындар және мұржа тесіктері қоймалардан (сақтау орындарынан) тыс орнатылады, ал мұржалары ұшқын ұстағыштармен жабдықталады. Қойманы жапқанға дейін екі сағат бұрын пештерді жағу толық тоқтатылады, барлық пештер тексеріледі және жабылады.

23. Электрмен жарық түсіру орнату кезінде барлық қоймалар сыртқы сөндіргіштермен жабдықталады. Сыртқы сөндіргіштер мен сақтандырғыштары бар топтық қалқандар металл жәшіктерге орналастырылуы тиіс. Қоймалардағы (сақтау орындарындағы) шырақтар жабық типті (шыны қалпақтарымен) болуы тиіс және негізгі және тексеретін өтпелер бойына орналастырылуы тиіс. Электр розеткасын орнатуға және сақтау орындарының ішінде қызметтік үй-жайлар жасауға тыйым салынады.

24. Оқ-дәрілер мен жарылғыш заттарды сақтау орындарында және

олармен жұмыс істеу орындарында терезелердегі шыны күңгірт немесе ақ бояумен сырланған болуы тиіс.

Жарылғыш заттар мен оқ-дәрілер қысқа уақытқа болса да, күн сәулесінің тікелей әсер етуінің астында қалдырылмауы тиіс.

25. Отқа қауіпті (жарылуға қауіпті) сақтау орындарына атыс және суық қарумен, тұтанғыш заттармен және аккумуляторлы батареялардан басқа, жарық беретін приборлармен, сондай-ақ тиісті нұсқаулықтармен белгіленбеген аяқ киіммен кіруге тыйым салынады.

26. Тез тұтанатын сұйықтар бар қоймаларда (сақтау орындарында) тек жарылыстан қорғалған электр жарықтарына рұқсат етіледі.

27. Сақтау орнының аумағына төгілген жанар майға бірден құм төгіліп, дереу аумақтан әкетіледі.

28. Металл ыдыстың тығынын ұшқын шығаруы мүмкін шапқымен немесе балғамен ашуға тыйым салынады. Тығындарды бұрап алу үшін тек арнайы кілттерді пайдалану керек.

29. Жұмыс аяқталғаннан кейін сақтау орындарындағы күзеттің техникалық құралдарынан басқа, барлық электр желілері сыртқы сөндіргіштен сөндірілуі тиіс.

Ішкі қызмет жарғысына

19-ҚОСЫМША

Сырқаттарды жазу кітабы

_______________________________

(рота, бөлімше)

Р\с № №	Әскери атағы, тегі мен аты-жөні	Дәрігердің қорытындысы	Командирдің шешімі
1	2	3	4

Рота (бөлімше) старшинасы____________________________________

(әскери атағы, қолы, тегі)

Ішкі қызмет жарғысына

20-ҚОСЫМША

1. Демалыс орнына келгеннен кейін әскери қызметші жақын маңдағы қорғаныс істері жөніндегі басқармаға (бөлімге) есепке тұруы, ал қызмет орнына келерден бұрын - есептен шығуы тиіс. Егер әскери қызметші демалысқа келген елді мекенде қорғаныс істері жөніндегі басқарма (бөлім) болмаса, ол жергілікті мемлекеттік басқару органына есепке тұруы (есептен шығуы) мүмкін.

Есепке қою және есептен шығару кезінде демалыс билетінде тиісті жазба жүргізіледі. Келгені туралы жазба келгеннен кейін келесі күннен кешіктірілмей, ал кеткені туралы - кететін күннің алдында немесе сол күні жүргізілуі тиіс.

2. Генералдар (адмиралдар) мен полковниктер (1-дәрежелі капитандар) өздерінің келгені және кеткені туралы қорғаныс істері жөніндегі басқарма (бөлім) бастығына телефон арқылы немесе жазбаша хабарлауы, ал демалыс билетін келген және кеткен күнін белгілеу үшін оған шабарман арқылы жіберуі мүмкін. Демалыста болатын офицерлерге, келісімшарт бойынша әскери қызметшілерге қорғаныс істері жөніндегі басқармаға (бөлімге) азаматтық киіммен келуге рұқсат етіледі.

3. Барлық әскери қызметшілер демалыста болған уақытында өздерімен бірге демалыс билеті болуы және оны бастықтар мен үлкендердің талап етуі бойынша көрсетуге міндетті. Сырқаттанған жағдайда немесе уақтылы кетуін бөгейтін басқа да себептер бойынша әскери қызметшілер бұл туралы әскери бөлім командиріне және қорғаныс істері жөніндегі басқармаға (бөлімге) немесе жергілікті мемлекеттік басқару органына (есепке тұрған) дереу хабарлауы және демалысты ұзартуға рұқсат алуы тиіс.

4. Демалысқа келетін әскери қызметшілерді есепке алу үшін қорғаныс істері жөніндегі басқармада (бөлімде) демалыста жүрген әскери қызметшілерді есепке алу кітабы мынадай үлгі бойынша жүргізіледі:

Сырқаттануы бойынша демалыста жүрген әскери қызметшілер қайта куәландырудан өту үшін қорғаныс істері жөніндегі басқармаға (бөлімге) келуі, ал денсаулық жағдайы бойынша келу мүмкін болмаған кезде - емдеу мекемесінің анықтамасын қоса бере отырып, жергілікті әскери басқару органының бастығына бұл туралы дереу жазбаша хабарлауға міндетті.

Ішкі қызмет жарғысына

21-ҚОСЫМША

__________________________

рота (бөлімше)

Р\с № №	Әскери атағы, тегі мен аты-жөні	Қанша уақытқа дейін босатылды	Сағат нешеде қайтып келді
1	2	3	4

Рота (бөлімше) бойынша кезекші_______________________________

(әскери атағы, қолы, тегі)

Ішкі қызмет жарғысына

22-ҚОСЫМША

рота (бөлімше)

________________________________________ рота (бөлімше) старшинасы

Ескертпе:

1. Кітап рота (бөлімше) жеке құрамының гигиеналық мұқтаждары үшін сабын және тіс пастасын беруді есепке алуға арналған.

2. Кітап ротада (бөлімшеде) жүргізіледі.

3. Кітапты жүргізуге рота (бөлімше) старшинасы жауапты болады.

4. Рота (бөлімше) жеке құрамына тіс пастасын беру ағымдағы айдың 1 күні жүргізіледі.

5. Рота (бөлімше) жеке құрамына сабын беру айына екі рет жүргізіледі.

Ішкі қызмет жарғысына

23-ҚОСЫМША

________________________

рота (бөлімше)

Р/с № №	Әскери атағы	Тегі, аты-жөні	Жуынатын күні
Жеке құрамның саны:
Кезекші дәрігердің (фельдшердің) қолы

_______________________________ ротасының (бөлімшесінің) командирі

______________________________ ротасының (бөлімшесінің) старшинасы

Ескертпе:

1. Кітап рота (бөлімше) жеке құрамының моншада жуынуын, іш киімдер мен ұйықты (шұлғауды) ауыстыруын есепке алуға арналған.

2. Кітап ротада (бөлімшеде) жүргізіледі.

3. Журналды жүргізуге рота (бөлімше) старшинасы жауапты болады.

Ішкі қызмет жарғысына

24-ҚОСЫМША