Билет Түргеш қағанаты
)Цифрлық Қазақстан максаттары мен міндеттері
жүктеу/скачать 231.13 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 7-билет 1Монғолстан мемлекеті
| 3)Цифрлық Қазақстан максаттары мен міндеттері
2017 жылғы 12 желтоқсандағы «Цифрлық Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасының мақсаты мен міндеттері 2017 жылдың 12 желтоқсанында «Цифрлы Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы іске қосылған болатын. Қазақстан Республикасының президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев өзінің жыл сайынғы Қазақстан халқына арналған Жолдауында «Цифрлы Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасында айрықша атап өткен болатын. Бағдарламаның мақсаты — орта мерзімді перспективада республика экономикасының даму қарқынын жеделдету және цифрлық технологияларды пайдалану есебінен халықтың өмір сүру сапасын жақсарту, сондай-ақ ұзақ мерзімді перспективада Қазақстанның экономикасын болашақтың цифрлық экономикасын құруды қамтамасыз ететін түбегейлі жаңа даму траекториясына көшіруге жағдай жасау. Бағдарламаның міндеттері: 1. Өнеркәсіпті және электр энергетикасын цифландыру: 2. Көлікті және логистиканы цифрландыру. 3. Ауыл шаруашылығын цифрландыру. 4. Электрондық сауданы дамыту. 5. Қаржы технологияларын және қолма-қол ақшасыз төлемдерді дамыту. 6. Мемлекет – азаматтарға. 7. Мемлекет – бизнеске. 8. Мемлекеттік органдардың ішкі қызметін цифрландыру. 9. "Ақылды" қалалар. 10. Байланыс желілерін және АКТ инфрақұрылымын кеңейту. 11. АКТ саласындағы ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету. 12. Орта, техникалық, кәсіби, жоғары білім беруде цифрлық сауаттылықты арттыру. 13. Халықтың цифрлық сауаттылығын арттыру (даярлау, қайта даярлау). 14. Инновациялық даму алаңдарын қолдау. 15. Технологиялық кәсіпкерлікті, стартап мәдениетті және ҒЗТКЖ-ны дамыту. 16. "Венчурлік" қаржыландыруды тарту. 17. Инновацияға сұраныс қалыптастыру. Іске асыру мерзімдері — 2018-2022 жылдар. 7-билет 1Монғолстан мемлекеті ХІV ғ. ортасы — ХVІ ғ. басында Оң- түстік-Шығыс Қазақстан аумағыМоғолстанмемлекетінекірді. Бұл мемлекет ХІV ғ. ортасында Орта Азияныңсолтүстік-шығысбөлігі, Жетісу мен ШығысТүркістанжеріндеШағатайұлысыыдырағаннанкейінқұрылды. Моғолстанмемлекетініңнегізінсалушы — дулат тайпасыныңкөсеміƏмірБолатшы. Алғашқы ханы — ТоғылықТемір (1348—1362 жж.), олМоғолстанбилеушілеріəулетініңнегізінсалды. Астанасы — ІлеалқабындағыАлмалыққаласыболды. Аумағы: Оңтүстік-Шығыс Қазақстан, Қырғызстан, ШығысТүркістан. Орталықаймағы — Жетісу. «Моғолстан» атауы «монғол» сөзіненшыққан. Өйткенітүрік жəне парсыдеректеріндемонғолдардыосылайатаған. Халқы: дулаттар, қаңлылар, керейттер, арғындар, үйсіндер, барластар т.б. түрік жəне түріктенгенмонғолтайпалары. Олармемлекетатауынасаймоғолдар деп аталды. ОсынаутайпалардыңЖетісудыжайлайтынедəуірбөлігікейін қазақ халқыныңқұрамынаенеді, ал оның Тянь-Шань өңірі мен ШығысТүркістандымекендейтінекіншібөлігіқырғыздар мен ұйғырларқұрамынакетеді. Осылардыңішіндедулаттар ең қуаттытайпаболды. Билеушініңдəрежесі — хан. Моғолстандамемлекеттіңсаясибасшысы жəне жер-судыңжоғарғыиесі хан болған. Дулат тайпасыəмірлеріненханныңкөмекшілері — ұлысбектертағайындалды. Хандықкеңесмемлекеттіңішкі жəне сыртқыістері, əскери жорық жəне жайылымдықжерлердібөлуменайналысты. Ақсүйектержердішарттытүрдеиеленудіңихта, инджу, сойырғал сияқты түрлерінпайдаланған. Көшпеліаудандардажерқауымныңқарауындаболған. Бірақ мал ақсүйектерқолындашоғырланғандығысебептікөшпеліаудандардақоныс-өрістердіңкөпшілігісолардыңменшігіндеболды. Салықтыңбірнешетүріжиналды. Қала мен ауылтұрғындарынан, егіншілер мен көшпелі халықтан алынатынсалықтар, деректердекөрсетілгендей, қалан, күпшір, зекет, тағар, баж жəне қарадж деп аталған. Сондай-ақ халық əскери, кірешілік, еңбек, пошта т.б. əртүрліміндеттердіатқарған. Иеліктердіқайта бөлуге бағытталғансоғыстар мен өзарақырқыстар халық бұқарасыныңхалінауырлатты. Моғолстанныңалғашқы ханы ТоғылықТемір өз билігіннығайтуүшін ислам дінінтірекеттіМоғолстанныңсаяситарихындафеодалдықсоғыстар мен ішкіқырқыс, көршімемлекеттертарапынанжасағаншапқыншылық- тардытойтару жағы өте көп болған. ТоғылықТемір 1361 жылыМəуеран-нахрдытүгелбасыпалып, баласыІлиясҚожаныбилеушіетіпқойды. Кейінолəкесініңорнына 1362—1385 жж. Моғолстанныңбилеушісіболды. Оның тұсындаөзарақырқысусоғыстарыбасталып, Моғолстанбірнешебөліккебөлінді: Дулат əміріҚамар ад-Дин — Жетісуды, Енке төре — Іле мен Тарбағатайдыбиледі. ОсыныпайдаланғанƏмірТемір ХІV ғасырдың 70—80-жылда- ры Моғолстанғаоншақтыретшапқыншылықтаржасайды. ҚызырҚожа хан (1385—1399 жж.) өзінТемірдің вассалы деп мойын- дайды. ҚызырҚожаныңұлыМұхаммед хан тұсында (1408—1418) елдіңжағдайыбіразнығайды. Оның кезіндеМоғолстанныңТеміртұқымынантəуелсізболуғақолыжетеді. Біразуақытөзарақырқыспенталас-тартыстоластайды. МемлекеттібірорталыққабағындыруүшінМұхаммед хан исламдыенгізуге күш салады. ХV ғ. 1- жартысындаМоғолстанғаойраттаршапқыншылығыжиіледі. Уайс хан (1418—1428) ойраттарғабатылқарсылықкөрсетті, олармен ұзақ соғысжүргізді. Ол өз ордасынТұрфаннанІлебалықдегенжергекөшіругемəжбүрболады. УайстыңбаласыЕсен Бұға хан (1433—1462) ХV ғ. 30-жылдарыныңбасындаөкіметбилігіниеленді. ХV ғ. 50-жылдарыныңаяғындаБатысМоғолстанғаЖəнібекпенКерей бастаған тайпаларкөшіпкелді. Моғолстан ханы Есен Бұға оларғажербөліпберді. МұндағыЕсенБұғаныңмақсаты: — қазақтардыойраттарға жəне Темірəулетінеқарсыəскери күш ретіндепайдалану; — қарсыласыƏбілқайыр мен інісіЖүніскеқарсықою. Жүніс хан тұсында (1462—1487) мемлекетжағдайыбіразны- ғаяды, бірақол 1472 жылыЖетісуғашабуылжасағанойраттарданжеңіліпқалады. ЖүнісханныңбаласысұлтанМахмұт хан (1487— 1508) Жетісуда жəне Сырдарияқалаларыүшін қазақ хандарыменсоғысады. Моғолстанбилеушілерінің ең соңғысыЖүнісханныңнемересіСейітхан 1514 жылыҚашғарияныбасыпалып, ШығысТүркістандаМоғолияатты жаңа мемлекет құрады. Жетісудағы қазақ рулары мен тайпалары 60 ж. бастап Қазақ хандығыныңқұрамынаенеді. Сөйтіп, ХVІ ғ. басындафеодалдықөзарақырқыстар, халық наразылығыныңжиілеуі жəне олардың Қазақ хандығынабарыпқосылуысалдарынанМоғолстаныдырап, жекемемлекетболыпөмірсүруінтоқтатты. Моғолстан Қазақ хандығыныңқұрылуына жəне қазақтың өз алдынажеке халық болыпқалыптасубарысынаяқтауынааумақтықтірек, саяси-экономикалықнегізболды. жүктеу/скачать 231.13 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|