Білім беру бағдарламасы: «6В05201-Экология»
Раушандар тұқымдасының өкілдеріне қысқаша сипаттама
жүктеу/скачать 210.82 Kb.
|
| 2. Раушандар тұқымдасының өкілдеріне қысқаша сипаттама
Тұқымдас тармағы: Раушандар – Rosideae – жапырақты немесе мәңгі жасыл бұталар, жартылай бұталар, сирек ұсақ ағаштар. Қос жынысты немесе дара жынысты әртүрлі гүлшоғырлардағы гүлдер. Жемістер бір тұқымды, ашылмайтын жаңғақ немесе сүйекті, ал жеміс тұтастай алғанда жинақталғанн жаңғақ немесе жинақталғансүйекше болып табылады. Тұқымы: раушан, немесе жабайы раушан - Rosa - бұтақтары мен өркендерінде тікенекті бұталар немесе кішкентай ағаштар. Жапырақтары тақ қауырсынды. Олар жапырақтан кейін гүлдейді, көбінесе ұзақ уақыт бойы және қайта гүлдейді. Гүлдері ашық аз немесе көп гүлді гүлшоғырларында, кейде дара болады. Жемісі жидек тәрізді, қатты жаңғақтары түкті жұмсақтыққа батырылған. Ресейде жапырақты раушандардың 100-ге жуық түрі өседі. Тікенді раушан – Rosa acicularis – биіктігі 2,5 м-ге дейін жететін бұта, стерильді (гүлсіз) өркендері бар, тік жіңішке тікенектерімен тығыз жабылған. Гүлденген өркендері қызыл, тікенегі жоқ. Жапырақтары ұзындығы 15 см-ге дейін, 5-7 (9) кең эллипс немесе жіңішке ұзын, әдетте түксіз жапырақтары бар. Гүлдері қызғылт немесе қызыл түсті, диаметрі 5 см-ге дейін, дара немесе 2-3 гүл шоғырында болады. Ол мамырдың аяғынан - маусымның басына дейін гүлдейді, жаз соңындақайталапгүлдену тән. Жемістер алмұрт тәрізді, қызыл. Ол Ресейдің еуропалық және азиялық бөліктерінде, соның ішінде Қиыр Шығыста өседі. Итмұрын, немесе жабайы раушан - Роза canina - биіктігі 3 м-ге жететін бұта. Қабығы қызыл-қоңыр немесе жасыл, тікенектері мықты, сирек, шоғырланып немесе жұп болып орналасқан, түбіне қарай кеңейген, төмен қарай иілген жарты ай тәрізді, сирек түзу. Жапырақтары эллипс немесе жұмыртқа тәрізді. Қызылдан ақ түске дейінгі гүлдер жаздың бірінші жартысында, мамыр раушанынан кейінірекгүлдейді. Жемістер дөңгелек, қызыл. Ол Ресейдің еуропалық бөлігінде, Қырымда, Кавказда, Орталық Азияда өседі. Мамыр немесе қоңырраушан- Rosa majalis - биіктігі 2 м-ге жететін жіңішке, сәл көлбеу қоңыр-қызыл бұтақтары бар бұта. Тікенектері жұптасқан, ілмектелген, кейде тікенектердіңжинақталуымен болады; гүлді өркендердің әдетте тікенегі жоқ. Жапырақтары 5-7, ұзын-эллипс тәрізді жапырақтары бар, төменгі жағы түксіз, үстінгі жағы ашық немесе көкшіл жасыл, күңгірт жасыл және тығыз түктері бар. Гүлдері бозғылт немесе қою күлгін, дара немесе 2-3-ден. Жемістер шар тәрізді немесе қысылған шар тәрізді, тегіс, қызыл, етженді. Ресейдің еуропалық бөлігінде және Сібірде, Қазақстанда өседі. Бұдырлыраушан - Rosa rugosa - биіктігі 2 м-ге дейін тік өсетін өсінділері бар бұта. Тікенектері кішкентай, көп, түзу немесе қисық, түкті. Жапырақтары дөңгеленген немесе эллипс тәрізді, тығыз, қою-жасыл, үстіңгі жағы түкті, төмен жағынан қатты кедірлі. Гүлдер диаметрі 6-12 см, қою күлгін-кармин, сирек ақ, әдетте 3-6 гүлді гүлшоғырларда жинақталған. Жаздың бірінші жартысында - күздің ортасына дейін гүлдейді. Жемістер шар тәрізді жалпақ, ашық қызыл түсті, күзде піседі. Приморьенің жағалау аймақтарында, Камчаткада, Сахалинде, Курил аралдарында өседі. жүктеу/скачать 210.82 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|