Білім беру бағдарламасы бойынша студенттерге арналған «Ақпараттық коммуникациялық технологиялар»



Pdf көрінісі
бет36/123
Дата04.04.2024
өлшемі3.3 Mb.
#497627
түріБілім беру бағдарламасы
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   123
dq7As3HU6Ry4qwd6jMwI5cm4rMOXzSwTobGFoeXw

SELECT (таңдау)
INSERT (қою)
UPDATE (жаңарту)
DELETE (жою)
Деректерді анықтау тілі деректер базасының, сонымен қатар оның құрамдас 
бөліктерінің құрылымын – кестелерді, индекстерді, көрсетімін (виртуалды кестелерді), 
сондай-ақ триггерлер мен сақталған процедураларды құру жəне өзгерту үшін қолданылады. 
Оның негізгі командалары:
CREATE DATABASE 
(деректер базасын құру)
CREATE TABLE 
(кесте құру)
CREATE VIEW 
(виртуалды кесте құру) 
CREATE INDEX 
(индексті құру) 
CREATE TRIGGER 
(триггерді құру)
CREATE PROCEDURE(сақталған процедураны құру) ALTER DATABASE
 
(деректер базасын модификациялау)ALTER TABLE
 
(кестені модификациялау)
ALTER VIEW 
(виртуалды кестені модификациялау)
ALTER INDEX 
(индексті модификациялау)
ALTER TRIGGER 
(триггерді модификациялау)
ALTER PROCEDURE (сақталған процедураны


39 
модификациялау) DROP DATABASE (деректер базасын 
жою)DROP TABLE (кестені жою)
DROP VIEW 
(виртуалды кестені жою)
DROP INDEX 
(индексті жою)
DROP TRIGGER 
(триггерді жою)
DROP PROCEDURE 
(сақталған процедураны жою)
Реляциялық деректер базасымен жұмыс істеу үшін SQL тілінің операторларын 
қарастырайық.
Реляциялық деректер базасын құру өрістердің құрамын специфи кациялауды білдіреді: 
əрбір өрістің атауын, типін жəне ұзындығын (қажет болған жағдайда) көрсету. əр кестеде 
бірегей атау болуы керек. Жаңа кестені құру операторының синтаксисі келесідей:
CREATE TABLE кесте (өріс1 тип [(өлшем)] [индекс1]
[, өріс2 тип [(өлшем)] [индекс2] [, ... ] [,құрама индекс [, ... )
Мұнда кесте – құрылатын кестенің атауы; өріс1, өріс2 – кесте өрісінің атаулары; типі – 
өріс типі; өлшем - мəтіндік өрістің өлшемі; индекс1, индекс2 – қарапайым индекстерді құру 
директивалары; құрама индекс – құрама индексті құру директивалары болып табылады. 
Əрбір индекс берілген кесте шектеуінде бірегей атауға ие болады. Қарапайым индексті құру 
үшін, келесі фраза (өріс атауынан кейін орналасады) қолданылады:
CONSTRAINT индекс атауы {PRIMARY KEY|UNIQUE|REFERENCES сыртқы 
кесте [(сыртқы өріс)]}
Құрама индексті құруға арналған директива (оның элементтерінің анықтамасынан кейін кез 
келген жерде орналасқан) келесі түрде беріледі:
CONSTRAINT аты {PRIMARY KEY (1 кілтті[,2 кілтті [, ... )
| UNIQUE (бірегей! [, ... ) | FOREIGN KEY (сілтеме1[,сілтеме2[, ... )REFERENCES сыртқы 
кесте [(сыртқы өріс1 [,сыртқы өріс2 [, ... )]}
Қызмет сөздердің мағыналары:
UNIQUE – бірегей индекс (кестеде оған енгізілген өрістердің бірдеймəнге ие екі жазбасы 
болуы мүмкін емес);
PRIMARY KEY – бірнеше өрістерден тұратын кестенің бастапқыкілті (кесте жазбаларын 
реттейді);
FOREIGN KEY – басқа кестелермен байланысуға арналған сыртқыкілт (бірнеше өрістерден 
тұруы мүмкін);
REFERENCES – сыртқы кестеге сілтеме.Мысал – кесте құру: 
CREATE TABLE студент ([аты] TEXT,[тегі] TEXT,
[туған күні] DATETIME,
CONSTRAINT адр UNIQUE ([аты]), [тегі], [туған күні] ) )
Осы сұратудың нəтижесінде Студент кестесі құрылады, оның құрамына мыналар кіреді:
– 
екі мəтіндік өріс – аты, тегі’,
– 
күн/уақыт типінің бір өрісі – туған күні.
Сондай-ақ, нұсқалған өрістердің мəндері бойынша Aдр (мекен-жай) деп аталатын құрама 
индекс құрылады, ол бірегей мəнге ие болады, себебі кестеде, оны құратын екі жазба 
өрістерінің мəндері бірдей болуы мүмкін емес.
Кестелер құрылымын өзгерту. Қажет болса, кесте құрылымын өзгертуге болады:
– 
бар өрістерді жою;
– 
жаңа өрістерді қосу;


40 
– 
индекстерді құру немесе жою.
Бұл жағдайда барлық нұсқалған əрекеттер тек бір өріске немесе бір индекске əсер етеді:
ALTER TABLE кесте
ADD{[COLUMN]өріс типі[(өлшем)][CONSTRAINT индексCONSTRAINT құрама 
индекс}|
DROP {[COLUMN] өрісi CONSTRAINT индекс аты

ADD опциясы кестеге өріс қосуды, ал DROP опциясы жойюды қамтамасыздандырады. 
CONSTRAINT опциясын қосу кесте индекстеріне арналған ұқсас əрекеттерді білдіреді.
Мысал – кестенің құрылымын өзгерту:
ALTER TABLE Студент ADD COLUMN [Тобы] TEXT(5)
Бар кестеде жаңа индекс құру үшін келесі команданы қолдануғаболады:
CREATE [UNIQUE] INDEX индекс
ON кесте (өріс[, ... )
[WITH {PRIMARY|DISALLOW NULL|IGNORE NULL}
WITH фразасы индексте қамтылған өрістердің мəндеріне шартқоюды 
қамтамасыздандырады:
DISALLOW NULL – жаңа жазбалардың индекстелген өрістеріндебос мəндердің болуына 
тыйым салу;
IGNORE NULL – Индекстелген өрістерде бос мəндері бар жазбаларды индекске қосу.
Мысал – кестенің индексін құру:
REATE INDEX Гр ON Студент([тобы]) WITH DISALLOWNULL


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   123




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет