«Биология» мамандығы үшін Құрастырған

1. 
   Кобышев Н.М., Кубанцев Б.С. География животных с основами зоологии. -М.: Посвещение, 1988.
   
2. 
   Воронов А.Г., Дроздов Н.Н., Мяло И.И. Биогеография мира. М.: Высшая школа, 1985.
   
3. 
   Дорст Ж. Южная и Центральная Америка. Пер.с англ. М.:Прогресс, 1977.
   
4. 
   Кист А. Австралия и острова Тихого океана. Пер. С англ. М.:Прогресс, 1980.
   
5. 
   Жизнь пресных вод СССР./ Под ред. Проф. Жадина В.И и акад.Е.Н.Павловского/ М.- Л., 1940
   
6. 
   Липин А. Н. Пресные воды и их жизнь. М.,1965
   
7. 
   Кусто Ж. И.,Паккале И. Сюрпизы моря. Гидрометеоиздат.1982
   
8. 
   Парин Н. В. Ихтиофауна океанской эпипелагиали. М. Наука 1968.
   
9. 
   Воронов А.Г. и др. Биогеография мира ,- 1985 г
   

1. 
   Өсімдіктер географиясының даму кезеңдері.
   
2. 
   Пәннің міндеттері мен негізгі мақсаттары.
   
3. 
   Австриялық, неотропикалық, кап, голарктикалық, палеотропикалық және голантрактикалық патшалықтар олардың орналасуы.
   
4. 
   Тропикалық аймақтар олардың флорасы. Дүние жүзінде субтропикалық аймақтарда орналасқан бұталы ормандар.
   

1. 
   Голарктикалық (В.Аллехин 1944ж 11 облысқа бөлді, және 1978ж Тахтаджян.А.9 облысқа бөлді)
   
2. 
   Полеотропикалық (5 облыс)
   
3. 
   Неотропика (5 облыс)
   
4. 
   Австралия патшалығы
   
5. 
   Кап (1 провинция)
   
6. 
   Антарктикалық (4 облыс)
   

1978ж Тахтаджян.А.9 облысқа бөлді: 1.Циркум бореальды, 2.Шығыс Азия, 3.Солтүстік Америка –Атлантика, 4.Тау, 5.Макаронезия, 6.Жерорта теңізі,7.Сахара – Аравия, 8.Иран –Туран, 9.Мадреан. Бұл патшалыққа негізінен өсімдікке бай, көбісі эндемиктер. Әсіресе, Орта Азия, Иран, Египет аймақтары шөл шөлейтті зонаға байланысты өсімдіктерге кедей. Бүгінгі күнге дейін бұл патшалықтың облыс тармақтарына аудандастырылуы әлі зерттелмеген.

Үнді – Африка облыс тармағы – көне дәуір өсімдіктері көп. Тұт ағаш, бұршақ, пальма, ананас, саваннада астық тұқымды өсімдіктер көп кездседі, кейбір биіктігі 8м жетеді.

Мадагаскар облыс тармағы – баоаб, папоротник, күрделігүлділер, ерекше өсімдігі соговник. Бұл ағаштардан әр түрлі бұйым қағаз жасалады. Мадагаскарда 6765 түрінің 89% эндемик.

Малайзия облыс тармағы - өсімдіктердің 45000 түрі, эндемиктер бұршақ тұқымдастар, шатыргүлділер, фикус, инжир, каучук.

Жаңа Зеландия облыс тармағы – көне дәуір өсімдіктері көп сақталған, папоротник, лиана көп, 30-40м шырмауықтар өсімдіктердің 1800 түрінің 78% эндемик. Әсіресе басқа жерде кездеспейтін қына, бөдене шамшат.

Гавай облыс тармағы - өсімдіктерді жануарлары шектелген, папоротниктер өте көп, астық тұқымдастар, техникалық дақыл, өсімдіктің 705 түрінің 93% эндемик: қоңыраугүлді өсімдіктер, шөптесін өсімдіктер.

Кариб теңізі – Оңтүстік Мексика, Оңтүстік Америка аралдары кіреді. 500-ден астам эндемик туыстары бар.

Гвиана тау қыраты – Оңтүстік Американың Солтүстік жағы кіреді. Өсімдіктердің 200 түрі болса, 96% эндемиктер мен реликтілер.

Амазонка – Амазонка бассейнін қамтиды. Мұнда өсімдіктердің 500 эндемик туысы, 3000 жуық эндемик түрі.

Бразилия – 400 эндемик туысы бар. Жайрандар эндемиктер.

Анд тауы - өсімдіктердің 100 деген эндемик түрі бар. Әсіресе емен, қалталыгүлділер, қарақаттар.

1. 
   Воронов А.Г., Дроздов Н.Н., Мяло И.И. Биогеография мира. М.: Высшая школа, 1985.
   
2. 
   Дорст Ж. Южная и Центральная Америка. Пер.с англ. М.:Прогресс, 1977.
   
3. 
   Страны и народы. Зарубежная Азия. Восточная и Центральная Азия. / Под ред. Сладковского М.И. М.: Мысль, 1982.
   
4. 
   Алехин В.В. и др. География растений с основами ботаники М.; 1961
   
5. 
   Воронов А.Г. и др. Биогеография мира ,- 1985 г
   
6. 
   Молдагулов Н. Основы ландшафтоведения и ландшафтная география Кахахстана
   
7. 
   Сағындықов Ж. Өсімдіктер географиясы
   

1. Шөлейтті аймақтар. Сахара, Туран, Гоби, Тар, Атакама және т. б. дүние жүзілік шөлейттер түрлері. Оларға тән өсімдіктер түрлері.

Өсімдіктердің ылғалды неғұрлым тиімді пайдалануға, морфофизиологиялық бейімделуі, ылғалдың жетіспеушілігімен, көбінесе тұзданатын топырақтың кедейлігімен және жоғары температурамен анықталады.

Шөлейтті сипаттауда көбінесе климаттық көрсеткіштер пайдаланылады. Шөлейттерге климаты өте құрғақ (жауын-шашын мөлшері 200 мм төмен) және біркелкі түспейтін жерлерді жатқызады.

Маңызды экологиялық факторлар ретінде, топырақтағы тұзды миграция процесінің басымдылығын келтіруге болады. Шөлейттерге ағынсыз көлдер мен уақытша болатын ағын сулардың болуы тән. Негізінен ксерофиттер немесе гипоксерофиттер тобының өсімдіктері басым. Ерекше топ ретінде жапырақтары мен сабақтарындағы су жинағыш паренхимиаларында су қорын жинайтын, суккуленттерді бөліп қарастырады. Суккуленттердің жапырағы және сабағы кутикуласы қалың, Сырты балауызбен немесе қалың түкпен қатты қапталған. Устьицалары терең батып жатады. Сондай-ақ бұларда ауа алмасу азайғандықтан, суккуленттер баяу өседі. Бұларға жерустілік тармақталған тамыр жүйесі тән. Ол жауын-шашын ылғалын жақсы ұстау үшін қажет.

Сонымен қатар ылғалы мол жыл мезілінде ғана дамитын, тіршілік циклі қысқарған өсімдіктер жеке топты құрайды. Бұл шөптесін өсімдіктер: Эфемерлер (терофиттер) мен эфемероидер (геофиттер). Шөлейтті жерлердің ксерофиттері негізінен ұсақжарыоақты немесе жапырақсыз түрлерімен сипатталады.

Ксерофиттер немесе склерофиттер, Тамырлары жақсы бұтақталып, кейде топырақтың терең қабаттарына дейін кетеді. Бұл топтағы өсімдіктер ылғал жетіспеген жағдайда.транспирация қарқынын күрт төмендетеді. Көпшілігі жас бұтақтарын тастайды, жапырақтары түтікке оралады.

Аталған өсімдік топтарының дамуы жауын-шашыннның түсуіне байланысты. Одан басқа шөлейтітң өсімдіктерінде маңызды орын алатын, фреатофиттер. Бұлардың тамыр жүйелері жер асты суларына дейін жете алады. Фреатофиттердің ішінде ағаш, бұталы және шөптесін түрлері де бар. Тамыр жүйелерінің ұзындықтары 3-10 м аралығында болады.

Қолданылатын әдебиеттер:

8. 
   Воронов А.Г., Дроздов Н.Н., Мяло И.И. Биогеография мира. М.: Высшая школа, 1985.
   
9. 
   Дорст Ж. Южная и Центральная Америка. Пер.с англ. М.:Прогресс, 1977.
   
10. 
    Страны и народы. Зарубежная Азия. Восточная и Центральная Азия. / Под ред. Сладковского М.И. М.: Мысль, 1982.
    
11. 
    Алехин В.В. и др. География растений с основами ботаники М.; 1961
    
12. 
    Воронов А.Г. и др. Биогеография мира ,- 1985 г
    
13. 
    Молдагулов Н. Основы ландшафтоведения и ландшафтная география Кахахстана
    
14. 
    Сағындықов Ж. Өсімдіктер географиясы
    

1. 
   Жалпақ жапырақты ормандар түрлері олардың флорасы.
   
2. 
   Қылқан жапырақты орман түрлері олардың орналасу.
   

Орман топырақтың құрылысына, су алмасуына, онда органикалық және минералдық заттардың жиналуына әсер етеді. Орман топырағында ылғал жеткілікті, сондықтан оның құрамында шірінді көп. Орманды жердің топырағы қышқыл, мұндай топырақта өсімдік тамыры терең бойлап, минерал заттарды мол алады, суды көп буландырып, ондағы жануарлар мен өсімдіктерге қолайлы микроклимат жасайды. Орман ағаштары, оның ішінде ‘’мәңгі жасыл, қылқан жапырақты ағаштар’’ өз жапырақтары арқылы өздері өскен қоршаған ортаға зиянды ‘’’ауру қоздырғыш бактерияларды’’’өлтіретін, хош иісті заттар (фитонцид) шығарады. Сондықтан да, қылқан жапырақты орманды аймақтарда көпшілік демалып, тынығатын ‘’’курорт-санаторийлер’’’ орналастырылады.

Қазіргі кезде дүние жүзінде орман аумағы 3 млрд. га-дан астам, яғни дүние жүзінің 27 – 28%-н орман алып жатыр. Өкінішке орай, адамзат қоғамы өз тарихында бүкіл О-ның 2/3 бөлігін жойған, сонымен бұрын жер бетінің 75%-н алып жатқан ормандардың көлемі көп кеміген. Әлемдегі ормандар негізінен 5 белдемде өседі ( Орман белдемдері). Жалпы Ораманның таралуындағы заңдылық салқын аймақтарда қылқан жапырақты, қоңыржай аймақтарда қылқан жапырақты және майда жапырақты ормандар аралас, ал жылы аймақтарда негізінен ірі жапырақты ормандар өседі.

Жер шарындағы мемлекеттердің табиғи-климаттық жағдайларына сәйкес әр мемлекеттегі Ормандардың көлемі мен түрлері әрқалай.Бразилияда 320 млн., Канадада 264 млн., АҚШ-та 195 млн., Анголада 60 млн., Перуде 57 млн., Колумбияда 50 млн., Үндістанда 46 млн. га орман бар. Ал бүкіл Африка елдеріндегі Орман қорлары 760 млн. гажерді қамтиды. Бұрынғы Кеңестер Одағындағы орманның көлемі816 млн. га, яғни жер аумағының 37%-ын алып жатты (оның 50%-дан астамы Ресейдің үлесінде). Бұл әлемдегі Орманның , яғни 25%-н құрады. Орта Азия, Кавказ, Қазақстан аймақтарындағы Орман көлемі Ресейдегі Орман алқаптарының небәрі 3 – 4%-н құрайды.

15. 
    Воронов А.Г., Дроздов Н.Н., Мяло И.И. Биогеография мира. М.: Высшая школа, 1985.
    
16. 
    Дорст Ж. Южная и Центральная Америка. Пер.с англ. М.:Прогресс, 1977.
    
17. 
    Страны и народы. Зарубежная Азия. Восточная и Центральная Азия. / Под ред. Сладковского М.И. М.: Мысль, 1982.
    
18. 
    Алехин В.В. и др. География растений с основами ботаники М.; 1961
    
19. 
    Воронов А.Г. и др. Биогеография мира ,- 1985 г
    
20. 
    Молдагулов Н. Основы ландшафтоведения и ландшафтная география Кахахстана
    
21. 
    Сағындықов Ж. Өсімдіктер географиясы
    

1. 
   Дүние жүзілік далалы аймақтар олардың флорасы.
   
2. 
   Таулы аймақтарға тән қасиеттер және олардың флорасы.
   

Далалы белдеу топырақ ылғалдылығы аз және тұрақсыз, континентальды климат жағдайына қалыптасқан. Дала өсімдік бірлестіктері қуаңшылыққа және аязға төзімді, Жақсы жетілген тамыр жүйесі бар көпжылдық шөптесін өсімдіктерден құралған. Дала өсімдіктерінің негізгі эдофикаторы тамырлы шым түзетін астық тұқымдастарының өкілдері. Өсімдік жамылғысы іркелкі емес, жер рельефіне байланысты өрнекті болып келеді.

Өсімдік бірлестіктерінің құрамы, мен құрылысы жердің ендігі мен бойлылығына қарай үлкен өзгерістерге ұшырайды. Далалы белдеудің солтүстігінде көпжылдық ірі тамыр жүйесін құрайтын, астық тұқымдастары мен ксеромезофильді басқа тұқымдас өкілдері көптеп кездессе, оңтүстік далалы аймақтарда керісінше тамыр жүйесі тереңге кетпейтін астық тұқымдастардың өкілдері пайда болады. Сонымен қатар да флорасының түр құрамында да үлкен өзгерістербайқалады. Негізгі эдификаторлар қау, бетеге, бидайық, жуашықты өсімдіктер кездеседі. Өсімдік жамылғысы 40-50% мөлшерінде болады.

Қоңыржай белдеуінің ксерофилді бірлестіктері әр түрлі аталады. Еуразияда далалар деп, Солтүстік Америкада прерийлер деп, Оңтүстік Америкада пампа деп, ал Жаңа Зеландияда туссоктар деп аталады. Бұл жерлер қыс айларында түрлі температура айымашылықтарымен ерекшеленеді. Еуразия далалы аймақтарында жылдық орташа температура 3 – 7,5 ^оС, оңтүстік аймақтарында 10^оС-қа дейін. Шілде айындағы температура 19,5 – 24,5 ^оС. Пампалардың климатыдалалы аймақтар мен прерийлерден қолайлы температура режимімен ерекшеленеді. Орташа жылдық температурасы +16,6 ^оС тең. Аязды күндер 12 күннен артық болмайды.

1. 
   Воронов А.Г., Дроздов Н.Н., Мяло И.И. Биогеография мира. М.: Высшая школа, 1985.
   
2. 
   Дорст Ж. Южная и Центральная Америка. Пер.с англ. М.:Прогресс, 1977.
   
3. 
   Страны и народы. Зарубежная Азия. Восточная и Центральная Азия. / Под ред. Сладковского М.И. М.: Мысль, 1982.
   
4. 
   Алехин В.В. и др. География растений с основами ботаники М.; 1961
   
5. 
   Воронов А.Г. и др. Биогеография мира ,- 1985 г
   
6. 
   Молдагулов Н. Основы ландшафтоведения и ландшафтная география Кахахстана
   
7. 
   Сағындықов Ж. Өсімдіктер географиясы
   

1. 
   Жануарлардың барлық типтеріне сипаттама беру.
   
2. 
   Олардың жеке топтарының анатомиялық морфологиялық ерекшеліктерін зерттеу.
   

1. 
   Бірклеткалы және көпклеткалы жануарлар типтері.
   
2. 
   Жануарлардың барлық типтеріне сипаттама беру.
   

3. 
   Олардың жеке топтарының анатомиялық морфологиялық ерекшеліктерін зерттеу.
   
4. 
   карталардың қандай түрлері бар?
   

1. 
   Кобышев Н.М., Кубанцев Б.С. География животных с основами зоологии. -М.: Посвещение, 1988.
   
2. 
   Воронов А.Г., Дроздов Н.Н., Мяло И.И. Биогеография мира. М.: Высшая школа, 1985.
   
3. 
   Дорст Ж. Южная и Центральная Америка. Пер.с англ. М.:Прогресс, 1977.
   
4. 
   Кист А. Австралия и острова Тихого океана. Пер. с англ. М.:Прогресс, 1980.
   
5. 
   Кусто Ж. И.,Паккале И. Сюрпизы моря. Гидрометеоиздат.1982
   
6. 
   Воронов А.Г. и др. Биогеография мира ,- 1985 г
   

1. 
   Контурлы картадан фауналық облыстардың шекарасын сызу.
   
2. 
   Оқу құралдарынан әр облысқа тән және эндемді жануарлар түрлерін (сүтқоректілер мен құстар) анықтаңдар.
   

1. 
   Географиялық жағдай, шекара.
   
2. 
   Патшалықтардың генезисі.
   
3. 
   Патшалықтарға тән тірі организмдер өкілдері.
   
4. 
   Жануарлардың эндемді топтары.
   
5. 
   Фауналық патшалықтарға сипаттама беру.
   

1. 
   Кобышев Н.М., Кубанцев Б.С. География животных с основами зоологии. -М.: Посвещение, 1988.
   
2. 
   Воронов А.Г., Дроздов Н.Н., Мяло И.И. Биогеография мира. М.: Высшая школа, 1985.
   
3. 
   Дорст Ж. Южная и Центральная Америка. Пер.с англ. М.:Прогресс, 1977.
   
4. 
   Кист А. Австралия и острова Тихого океана. Пер. С англ. М.:Прогресс, 1980.
   

1. Теңіз және мұхит жануарларының негізгі аймақтарының сипаттамасы.

1. 
   Борео Атлантикалық облыс.
   
2. 
   Антибореальдік регион.
   
3. 
   Антарктикалық облыс.
   
4. 
   Антибореальдық облыс.
   

1. 
   Мұхит суының химиялық, биогенді және ауалық құрамы.
   
2. 
   Мұхиттың экологиялық аудандары.
   
3. 
   Мұхиттардың биогеографиялық аудандастыру.
   
4. 
   Дүниежүзі мухитының биологиялық ресурстары.
   
5. 
   Планктон, нектон.
   

1. 
   Кобышев Н.М., Кубанцев Б.С. География животных с основами зоологии. -М.: Посвещение, 1988.
   
2. 
   Воронов А.Г., Дроздов Н.Н., Мяло И.И. Биогеография мира. М.: Высшая школа, 1985.
   
3. 
   Жизнь пресных вод СССР./ Под ред. Проф. Жадина В.И и акад.Е.Н.Павловского/ М.- Л., 1940
   
4. 
   Липин А. Н. Пресные воды и их жизнь. М.,1965
   
5. 
   Кусто Ж. И.,Паккале И. Сюрпизы моря. Гидрометеоиздат.1982
   
6. 
   Парин Н. В. Ихтиофауна океанской эпипелагиали. М. Наука 1968.