Музыкалық білім беру теориясы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің ұсынысымен жоғарғы оқу орындарының 050106 «Музыкалық білім беру»
жарқын және бейнелі түрде қабылдауы басым болады
жүктеу/скачать 0.64 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жас өспірім шақ
| жарқын және бейнелі түрде қабылдауы басым болады.
Бастауыш сыныпқа әртүрлі дайындықтағы балалар келеді; кейбіреулері бала-бақшаға бармаған, енді біреулерінің сыныптастарымен, ұстазбен қарым-қатынасы төмен болады. Көпшілігі әрбір үйдің бір-бір еркесі сияқты т.б. әр түрлі факторлар. Мұндай факторлар музыка сабағын жүргізуге кері әсерін де тигізеді. Осындай жағдайларды ескере отырып Б.С.Рачина өзінің көп жылдық тәжірибесі негізінде мынандай қорытынды жасайды: Ең алдымен, бірінші сынып оқышыларына әрбір дыбыс ырғағын, музыкалық әуеннің әуезділігін дұрыс тыңдап, қабылдауға үйрету керек. Екіншіден, оқуға алғаш рет келген балалар музыканың көркемдік мәні мен мазмұнын қабылдамай, тек оны жалпылама, үстірт түсінеді. Сол себептен олардың көпшілігі музыканың әсемдік бояуын жан-дүниесімен сезініп түсіне алмайды. Үшіншіден, бірінші сынып оқушыларының басым бөлігі музыка тілінің әліппесін жете түсінбейді (яғни, тыңдау, түсіне білу және музыкалық шығармашылық әрекетіндегі дыбыс ырғағы, саз, регистр, екпін, динамика, бояуды қабылдай білу). Осы айтылғандар мен қатар мынандай ерекшелікті де қаперде ұстау керек. Яғни, оқушылардың мектепте өткізген өмірінде бейімделу синдромы да (стресс) қабаттаса жүреді. Бұл синдром, әсіресе, бірінші сынып оқушыларының мектеп өміріндегі алғашқы алты аптасында анық байқалады. Осы кезде мектеп өміріне бейімделуі мен қатар оқушылардың функционалдық жүйесінде де өзгерістер жүре бастайды. Организмдегі осындай өзгеріс олардың мінез-құлқына да әсер етеді. Түйіндей айтқанда, бастауыш сыныптардағы музыка сабағын ұйымдастыру кезінде, жоғарыда аталған ерекшеліктер ескеріліп, оқушылардың түрлі психологиялық жағдайына көңіл аударып, соған сәйкес музыкалық материалдар дұрыс таңдалынып, оқушылардың музыкалық сұранысы қанағаттандырылып отырса, музыка сабағы мақсат, міндетіне толық жетеді демекпіз. Жас өспірім шақ Жас өспірім жастағы балалардың ерекшеліктерін сипаттай келе, Ю.Б.Әлиев жас жеткіншек (10-12 жастағылар) және жас өспірім (12-15 жас) балалардың өзіндік ерекшелігі музыкалық білім беру бағыты тұрғысынан ашып береді. 17 Зерттеушінің айтуынша, жас жеткіншектер тез шаршауға бейім, сондықтан оларға музыка пәні мұғалімі әр тұрлі жұмыс формаларын алмастыра отырып, жұмыс жоспарын мозайкалы жүйемен құру керек. Бұл кезде сабақтың көңіл-кұй өрісіне бағытталған дұрыс. Ал енді, жеткіншекерге қарағанда жас өспірімдер күш-қуатының молдығымен ерекшеленеді. Олар берілген жұмысты құмарлықпен тез әрі жылдам орындайды. Мұндай кезде жас өспірімдердің басым көпшілігін организімінде өзгерістер болып жатқанын пән мұғалімі есте ұстау керек. Әсіресе, ән сабақтарында өте мұқият болғаны жөн. Өйткені жас өспірімдердің дене құрылысы дамып, бойы өсіп, дауыс шымылдығында өзгерістер жүре бастайды. Бұның барлығы қалыпты физиологиялық даму. Тағы бір ескеретін жағдай – ұл баламен қыз баланың физиологиялық дамуы әр басқа: қыз балаларда жеңіл өтсе, ұлдарда күрделі жүреді, ұл бала мен қыз баланың арасында қарым-қатынасы да өзгереді. Қорыта айтқанда, оқушылардың жас өспірім айырмашылықтарын ажырата біліп, олардың физиологиялық дамуын, мінез-дүниесімен сезе білген мұғалім ғана оқушылардың музыкалық қажеттіліктерін қанағаттандырып, музыкалық тәрбие беруде өз мақсатына жететіні күмәнсіз. жүктеу/скачать 0.64 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|